Хци месэлайрикай рахана

“ТIем акакьун, рекъемламишун, ери” —  ихьтин кьил алаз ва Дагъустанда сад ла­гьай сеферда яз, 2030-йисалди РД-да обра­зованидин рехъ хкягъуниз талукь мярекат (форсайт) 7-августдиз кьиле фена. Пешекарри Дагъустанда образованидин хилез талукь ва  алай аямдин истемишунриз жаваб гузвай са жерге дегишвилер ва и хел вилик­ди тухуниз талукь теклифар гьазур­нава.

“Чи образованидин къурулушда дегишвилер тун   лазим тирди хцидаказ гьисс ийиз жезва. Гьа са вахтунда эхиримжи йисара  хъсан патахъ фидай хьтин гьерекатар авайди аквазва, федеральный центради  образованидин къурулуш алай аямдин истемишунрив кьадайвал туькIуьрунин, материальный ва технический мумкинвилер хъсанарунин месэлайриз  кьетIен дикъет гузва. 2019-йисалай “Образование” милли проект кардик ква, “Демография” проектдин сергьятра аваз лагьайтIа, республикада гзаф мектебар ва аялрин бахчаяр эцигзава.

Капитальный ремонтдин программадин кIвалахни башламиш хьанва, 2021-йисан эхирдалди чна умуми ва мектебдилай виликан образованидин 115-дав агакьна  объ­ектар ишлемишиз вахкун лазим я. Ибур чи республика патал садрани тахьай кьадар де­лилар я”, — къейдна мярекатдал РД-дин образованидин ва илимдин министр Ягья Бучаева.

Адан гафаралди, РФ-дин просвещенидин министерстводи  субъектриз  конкурсрин программайра иштиракдай мумкинвал гузва. РД-дин образованидинни илимдин министерство и  конкурсда гъалибни хьанва ва умуми образованидин 24 объект эцигун патал разивални къачунва. Идаради документар туь­кIуь­рунин ва конкурсра иштиракунин кIвала­хар  давамарзава.

Мярекатдал рахай пешекарри къейд авурвал,  республикадин образованидин хел вилик тухунин стратегия гегьенш  маса месэла — Дагъустан яшайишдинни экономикадин рекьяй вилик тухунин программа  галачиз фикирдизни гъун мумкин туш.

“Чна гьисабзавайвал, муниципальный мектебар РФ-дин Минпросвещенидин къаюмвилик кухтун лазим я. Ида образованидин сад тир  майдан арадал гъидай мумкинвал гуда. Гьа са вахтунда Дагъустан патал  милли ва региондин компонент хуьн иллаки важиблу я, гьикI лагьайтIа, реформайрин нетижада ам  факультативдин паюниз элкъвенва. Идалайни гъейри, тIимил аялар авай мектебар хуьнин программаярни гьазурна кIанда. Мектеб  тахьайла, хуьрерни жедач”, — лагьана Махачкъаладин 10-нумрадин мектебдин директор Рамиз Сердерова.

ДИРО-дин ректордин везифаяр тамамарзавай Гуьлнара Агьмедовади инновациядин жуьреда чирвилер гунин ва образованидин яргъал мензилда аваз тарсар гунин къайдаяр активнидаказ ишлемишун лазим тирди къейдна.

Мярекатдал рахай маса пешекарри, секцийрин руководителри мектебдиз фидалди  образование гунин хиле авай месэлайрикайни лагьана. “2023-йисалди мектебдиз фидалди образование пуд йис тамам тахьанвай ви­ри аялривай къачуз жедайвал авун лазим я”, — лагьана ДГПУ-дин декандин заместитель Диана Гьасановади.

Алава образованидин секциядин пешекарри Дагъустандин 82% аялар тIем акакьдай ва ерилу  алава образованидалди таъминарунин чарасузвиликай лагьана.

ГьакIни анал республикада лазим тир пешейрин кадрияр гьибур, зегьметдин базардин истемишунар гьихьтинбур  ятIа, тайинарунин кIвалах тухуникай, этикадин ва хизанда яшайиш кьиле тухунин, психологиядин   тар­сар кардик кутуникай, тербиядин месэлаяр кIевиз гъиле кьуникай рахана ва са жерге  теклифарни гана.

«Лезги газет»