Игитвилин лишанар
Украинада кьиле тухузвай военный махсус серенжемда, Донецкдин ва Луганскдин халкьдин республикаяр неонацистрикай азадзавай женгера игитвилин лишанар, гьерекатар къалурзавай кьегьалар садни кьвед туш. Абурун жергеда СтIал Сулейманан райондин Вини СтIалрин хуьряй тир аскер, эверунин “Гужлуди” лакIабдин иеси Аслан Мегьамедовни авай.
Къенин гьакъикъат ахьтинди я хьи, чи гзаф ватанэгьлияр республикадилай патара яшамиш жезва. Вини СтIалдилай тир Мегьамед Жамалдиновичани Ростовдин областдин Сальск шегьерда ери-бине кутуна. Асланни гьана 1997-йисан 8-сентябрдиз дидедиз хьана. Школадиз ам еке хушвилелди фена. ЧIехи классриз акъатайла, тарихдин, географиядин, обществоведенидин тарсариз ада кьетIен фикир гузвай. Багърийри гайи пулар кIватIна, ада тарихдин энциклопедия къачунай. Гада фагьумлу, зигьинлуни тир. Гьавиляй чIехи буба Жамалдин Бейбалаевичаз, тежрибалу муаллимдиз, школадин директордиз хтул шахматрал машгъуларун хъсан акуна. Ам ягъалмишни хьанач. Сифте Аслана вичи кIелзавай Сальскдин 3-нумрадин юкьван школадин шахматистрин арада кIвенкIвечи чкаяр кьуна. Ахпа шегьердин “Белая ладья” клубдин иштиракчи хьайила, Аслан шегьердин ва областдин чемпионатра сад лагьайди хьана.
Школа хъсан къиметар аваз куьтягьай жаван Армавирдин педагогвилин госуниверситетдин тарихдин факультетдик экечIна. Вад йис акваз-такваз акъатна. Лекцияр, семинарар, тарихдин метлеб авай чкайриз, музейриз экскурсияр, имтигьанар… Аслан Мегьамедов гьар са карда вилик жергейра хьана. Преподавателри лезги хва масадбуруз чешне яз къалурдай. Дипломдин иеси хьайи муаллим Ростовдин областдин Юловск станицадиз рекье туна. Тарихчи вичин рикI алай кIвалахдив гьевесдивди эгечIна ва гьа сифте йисуз муаллимрин коллективдин, аялрин диде-бубайрин арада гьуьрмет къазанмишна. Аялрив кIанивилелди эгечIуналди, тарсар пешекарвилелди гуналди, школада къайда-низам хуьнин карда дирекциядиз куьмекуналди, “четин” аялрихъ галаз тербиядин кIвалах тухуналди.
2020-йисан 22-октябрдиз Аслан Мегьамедоваз Россиядин Армиядин жергейриз эвер гана, ам Ватандин вилик буржи тамамариз фена. Жегьил муаллим Яру Пайдах, Суворован, Кутузован орденар авай Слонимдинни Померандин мотострелковый 102-полкуниз рекье туна (Ростовдин область) сифтегьан чирвилер къачур аскердикай гранатометчик хьана. Са йисуз къуллугъ авурла, Мегьамедова РФ-дин оборонадин министерстводихъ галаз къуллугъ мадни давамардай икьрар кутIунна. Жегьилдихъ гележегдин уьмуьрдикай вичин фикирар, мурадар авай. Гьайиф хьи, кьисметдин гьакъикъат масад хьана.
Украинада военный махсус серенжемдик кьил кутунмазди, саки сергьятдал алай Персианск поселокда авай мотострелковый 102-полк гьаниз рекье туна. 2022-йисан 26-февралдиз БМП-дин са шумуд колонна Мариуполь шегьер галай патахъ юзана. Сталевардиз хкажнавай зурба памятникдилай алатна, са шумуд виш метр вилик фенмазди, сифтегьан кьуд БМП чинеба рехъ атIана акъвазнавай нацистрин цIук акатна. Са БМП-ди цIай кьуна. Чи аскерар чпин юлдашар къутармишиз алахъна. Сада-садаз хабарна: “Гужлудални” залан хер хьанва. ЯтIани ада яракь гъиляй ахъайзавачир, душмандиз гуьлле гуз, юлдашриз хирер хьанвайбур саламат чкадиз хутахдай мумкинвал гузвай. Бедендал хьанвай хер хаталуди тир. Аслана эхир нефесдалди юлдашрин саламатвал хвена, абур къутармишна, амма вичи чан гана. Юлдашриз ада вичин эхиримжи гафар хълагьна: “Зи дахдиз, дидедиз лагь: заз чеб пара, пара кIан тир…”
Отделенидин командир Александр Форостянова вичин хирер сагъарзавай госпиталдай Асланан диде-бубадив хабар агакьарна, “Гужлудан” кьегьалвиликай, юлдашрин арада адаз авай авторитетдикай ахъайна.
Аслан Мегьамедоваз телеф хьайидалай кьулухъ “Жуьрэтлувиляй” орден гана. Кьегьал хва Вини СтIалдал кучукна. Рагьмет хьурай вичиз. Игит рухвайрин тIварар чи рикIера эбеди я.
Нариман Ибрагьимов
