Макъаладин кьил акурвалди, хабар кьунни мумкин я: авайди я жал ахьтин министерствоярни? Жаваб заз и мукьвара “ОТР” каналдай (29-апрелдин нянрихъ) тешкилай “Сергей Лесковахъ галаз суьгьбетар” программадай ван хьана. Гьа карди зун и веревирдер кхьинизни мажбурна.

C.Лесков алай аямдин машгьур публицист-политолог, дуьньяда кьиле физвай гзаф крариз къиметар гузвай экспертрикай сад я. Инал чун рахазвай передачадани ада алай аямда Украинада кьиле тухузвай махсус серенжемдихъ галаз алакъалу яз Европадинни Америкадин ампайри тешкилнавай чIулав сиясатрин гъибетриз къиметар гузвай.

Сергей Лескован гафаралди, “дяведин министерство” дуьньядин са гьукуматдани авач. Оборонадин минис­терство авачир чкани чаз чидач. Армия, яракьар, чеб хуьн герек туширди яз гьисабзавай бязи куьлуь-куьлуь государствояр (къурулушар) авачизни туш. Месела, Ватикан  хьтин.

“Дяведин министерство” гьина ава? С.Лескова кьетIен жаваб гана телеканалдин журналистдиз: — США-дин пентагон гьа дяведин министерство, вичин вири тарихда анжах дявекарвилихъ, яракьар акъудунихъ, гьинавай кьван вагьши террористар тербияламишунихъ, абур руьгьламишунихъ, ина-ана гьар жуьредин “рангарин революцияр” къурмишунихъ калтугзавай тешкилат я.

“Пента” — грек чIалай  “вад” лагьай­ рекъем. “Пентагон” — США-дин дяведин министерство. Ам вад пипIен (мур­цан) дараматда ава”, кхьенва къецепатан чIаларин словарда. США-дивай дявеяр галачиз вичин кьил садрани хуьз хьайиди туш. Дявекарри, чапхунчийри, колонизаторри арадал гъайи государстводин асул къилих — дявекарвал садрани дегиш хьанач, ада вич дуьньядин “сагьиб”, кьилин “суду”, гьакъикъи жандарм яз гьисабзава.

Чаз гьакъикъатдани аквазвайвал, Европадинни Америкадин, Азиядин, Ав­стралиядин, Африкадинни хейлин уьлквейрини, НАТО хьтин блокда сад хьана, пентагонди гайи вири тапшуругъар, ян тагана, кьилиз акъудзава. Гьатта и кар чеб патал зиянлуди хьайитIани, ваъ лугьуз жезвач. Вегьезва кьилихъди гьа чIулав  дагьардизни, ахмакь кьунан гуьгъуьна гьатай хиперин суьруьди хьиз.

Бес Европади, дуьньядин саки вири уьлквейри Россиядиз санкцияр (къадагъаяр) лугьудайбур малумарун, гьатта чеб мекьила, гишила рекьиз хьайитIани, Россиядин газ, нафт (энергоресурсар) маса къачудач лугьун — ибур гъвечIи тулайри ампайрин вилик ийизвай амалар тушни?

Украина Америкади фадлай лишандиз къачунвай. Анин миллетчийрин  къастарикай хъсандиз хабар авай. Фашизмдин мая хъванвай бандеровчийри алатай чIехи дяведа халкьдиз — украинвийриз немсеривай тежедай  зулумар авурди тарихда гьатнава. Адалай виликни саки вири тарихра (Киевдин Русь чкIайдалай инихъ) Украинадин чилерал агъавал тавур чапхунчи хьанач. Ина датIана сада масад кIурук  кутаз, чпи чеб къуватлубуруз маса гуз хьайиди анжах савадсузриз чидач.

Америкадинни Великобританиядин дявекарриз гьа ихьтин келлегуьзрикай гьамиша куьмек хьайидини тарихра гьатнава. Абурун къайда гьа вахтарани, гилани сад я: наразибур сад-садал элкъуьрун, кьве патазни фендигарвилелди “куьмек” — къуват гун, яракьлу ийин, герек ана садрани секинвал тежен. Туьхуьзвай цIайни, нафт илична, мадни къати ийин!

Бес Байдена Украинадин тапан ­патриот Зеленскийдиз — вичин хайи бу­ба рикIелай ракъурна, адаз буба лугьуз­вайдаз  — “са украинви амай кьван чна квев яракьар вугуда” лугьун дуьшуьшдин кар яни?

Россиядихъ галаз садрани меслят тахьун патал Америкадин кар Великобританиядин, Бельгиядин, Германиядин, Канададин — вири дуьньядин ампайрини­ кьилиз акъудзава. Украинвийрив — ук­ра­инвияр, славянрив славянар ягъиз тазва.­ Россиядихъ галаз меслят тахьун, са икьрардал татун патал чукIур тийизвай гъибет, фитне авач. Америкави ампайриз украинви тулайрихъ чпин хсуси идея, намуслувал, ватандашвал садрани тахьайди, девлет тарашун патал са куьнилайни элкъуьн тийидайдини чизвай. Гьавиляй гьеле советрин девирда ЦРУ-дин агентри ина фа­шистрин цIийи несилар тербияламишзавай. Урусар куь душманар, куьн зурбабур я лугьузвай.Чеб чпин их­тиярда авачир тулаяр гьар ни хьайи­тIа­ни чпиз кIанивал ишлемишдайди виридаз чида.

Украинадин чилел чпин яракьар эцигунилай гъейри америкавийри ина ачух тавунвай жуьредин биолаборатория, химиядин карханаяр амач жеди. Неинки украинви рушарални гадайрал, аялрал, гьакI армияда къуллугъзавайбурални чпин “дарманар” ахтармишиз, тухун тавунвай жуьредин тежрибаяр аматIа? Украинадин президент вични наркоманрин кьил тирди раижзава.  Наркоманриз бес хайидини тахайди, жувандини патанди чиз амукьдани?..

Чун винидихъ раханвай передачада къейд авурвал, США-дин «дяведин министерстводи Хиросимани Нагасаки атомдин бомбайрив ягъунай тахсир японвийрик, Кореядин дяведай — кореявийрик, Ирак ягъунай — Саддам Хусейнак, Югославия ягъунай — Милошевичак, Ливия кунай — Муаммар Каддафидик, Сирия барбатIунай — Башар Асадак, Украинада фашистри кьил хкажунай, Донбассда геноциддай Путинак тахсирар кутазва! США-дин пентагон гьакьван “къени” ниятрин тешкилат я кьван!..

Буьркьуьда буьркьуьдаз буьгьда лугьуда. Кимидаз вири кимибур хьиз жеда. Байденани Путиназ “дявекар — чапхунчи” лугьузва. Гьа ихьтин крар тушни дуьнья вичин кьацIалай алудзавайди? Инсаният санлай каша гьатай­тIани, тIугъ­вал хьтин завалри вири къир­мишай­тIани, Европа, маса вилаятар муркIарини цIаяри кьуртIани, Америка сагъдиз амукьда лугьузва и башибузукьри.

Гьина дяве хьайитIани, анай хийир Америкадиз жеда. Яракьар вугуда, пулар ахъайда, вири барбатIда, ахпа туькIуьр хъийизни пулар герек жедайди чизва. Ни вугуда буржар? Ингье квез “дяведин министерстводин” асул суфат, руьгь. Президентар Америкада гьикьван дегиш хьайитIани, “дяведин министерство” дегиш жедач.

…Чи Яракьлу Къуватар, чи милли сиясат, кьилин идея, мад гьа фашистар терг авуна, Ватан ва дуьнья саламат хуьн я. И метлебди чи намуслу рух­ваяр женгина тунва. Чи ниятар михьи я, чун гъалибни жеда!

Мердали Жалилов