Дуьньядин хабарар

Россиядинди яз ­гьисабун теклифна

Украинада авай къалмакъал къайдада тунин пата­хъай арбедиз Лондонда кьиле фейи гуьруьшдал США-ди Европадин уьлквейриз Крым Россиядин регион яз гьисабун тестикьарунин жигьетдай теклиф гудайдакай виликамаз малумарнай. Идакай «РИА Новости» чешмеди хабар гузва. Гуьруьшдал веревирд ийидай асул месэла гьа идахъ галаз алакъалу жеда лагьанай.

Гьа са вахтунда Киевдин амадагри Украина патал хатасузвилин заминвал гунин ва мулкар вахкунин эвезда къайдадикай хкатай чкаяр цIийи хъувунин прог­рамма кардик кутунин жигьетдай чеб «гъалиб хьуник» умуд кутунва.

18-апрелдиз США-дин госсекретарь М. Рубиоди къейднай хьи, Европадинни Киевдин векилрихъ галаз кьиле фидай нубатдин гуьруьшдал къалмакъал арадай акъудуниз талукь яз тайин жавабар агакьда.

22-апрелдиз «Washington Post» газетди хабар гайи­вал, США-ди Крым Россиядинди яз гьисаба кьунин идея США-дин президентдин махсус илчи С. Уиткоффан­ди я.

«Уьлкведин сиясат» телеграм-каналди хабар гузвайвал, В. Зеленскийди Крым Россиядинди яз гьисабзавач.

Чешмейри вичин тIвар кьун тавунвай США-дин ви­лик-кьилик квай векилди малумарнавайвал, Украина ви­чин мулкарин 20 процентдикай магьрум жез гьазур я.

Къейд  ийин, Крым Россиядик  2014-йисуз, Украи­­нада гьукуматдин дережадин гъулгъулаяр акъа­тай­далай­ кьулухъ, референдум кьиле тухунин нетижада экечI­на. РФ-дин Президент В. Путина къейд авурвал, полу­островдин дережадиз талукь месэла гьамишалугъ яз тестикьарнава.

Рахунар кьиле тухунин шартI

«Эгер Россияди женгер акъвазарайтIа, чун рахунар кьиле тухуз гьазур я», — лагьанва В. Зеленскийди. Адан гафар «УНИАН» чешмеди раижнава.

«Лента.ру» сайтди хабар гузвайвал, идалай вилик Россиядин депутат А. Красова малумарнай хьи, Киевдин гьукумдарриз чпин гъиле гьукум амукьун патал женгер давамарун чарасуз я. Ада идалай виликни кьве сеферда сада-садаз ягъунар кьунар акъвазарун малумарайдалай кьулухъ Украинадин терефди меслят чIурайдакай ихтилатна. Гьа вахтунда Россияди вичин хивез жавабдарвал къачуна ва меслят кьилиз акъудна.

Суьгьбетар кьиле тухуз гьазур тирдакай лугьузва­тIани, Зеленскийди Россиядихъ галаз рахунар кьиле тухунал къадагъа эцигнавайвилин гьакъиндай акъудай къарар гьеле къуватдай вегьенвач.

Орбана аксивална

Венгриядин премьер-министр Виктор Орбана Ук­раина Евросоюздик экечIунин гьакъиндай малумарнавай хабар кьунрин серенжемда иштиракна. Идакай ада соцсетра малумарнава.

«Брюсселди (оппозициядин терефди) ва «Тиса» партияди Украина ЕС-дик кутунин тереф хуьзва. Ида Венгриядин экономика чукIурда. Чна чи гележегдин гьа­къиндай чун галачиз къарар кьабулиз тадач. За жуван сес ганва», — кхьенва вичин аксивал къалурай Орбана.

Украина Евросоюздиз кьабулунин гьакъиндай хабарар кьунин серенжем Венгрияда 14-апрелдиз башламишна. Агьалийриз анкетаяр почтадай рекье твазва. Бюллетень са суалдикай ибарат я: «Куьне Украина ЕС-дик экечIунин тереф хуьзвани?». «Эхь» ва я «ваъ» лагьана жаваб гана кIанзава. Хабарар кьунин серенжем акьалтIарайдалай кьулухъ адан нетижаяр июндиз Брюсселдиз рекье твадайвал я.

Орбана идалай вилик малумарайвал, Европадин­ къаст Украинадиз куьмекун туш, адаз уьлкве колония­диз элкъуьриз кIанзава. Киев женгер давамаруниз мажбур авун лагьайтIа, колониядиз элкъуьрунин амал­рикай сад я.

Махсус серенжемдикай

22-апрелдиз РФ-дин оборонадин министерстводин­ телеграм-каналда раижай делилралди, махсус серенжем кьиле тухунив эгечIайдалай инихъ Россиядин Яракьлу Къуватри Украинадин 661 самолет ва 283  вертолет, зенитный ракетайрин 604 комплекс, пилот галачиз лув гудай 53034 аппарат, 22985 танк ва дяведин маса машинар, РСЗО-дин 1546  машин, артиллериядин ва маса 23962 яракь, военный махсус 34416 автомашин тергна.

Гьазурайди — К. Ферзалиев