Дуьньяда

Игитдин тIвар гана

Уьлкведин Президент Владимир Путина майор Роман Филипповаз кьейидалай кьулухъ Россиядин Федерациядин Игитдин тIвар гана. Талукь Указ Кремлдин сайтда чапнава.

Игит майорди Сирияда къуллугъзавай. Нубатдин сеферда ам сенгерар ахтармишун патал Су-25 штурмовикда аваз цавуз хкаж хьана. Адаз вичи цавун бушлухра эхиримжи сеферда лув гузвайдакай гьич хабарни авачир. Садлагьана штурмовик душманди ракетайрин къурулушдай яна. Филиппов парашют гваз чилел эвичIна. Анжах адаз къутармиш жедай мумкинвал хьанач: ам элкъвена душманрин гьалкъадавай. Есирвиле гьат тавун патал ада вичи вич гранатдалди хъиткьинарна.

Путиназ хабар ава

Россиядин Президентдин пресс-секретарь Дмитрий Пескова гьисабзавайвал, Дагъустанда чиновникар кьуниз сиясатдин кризисдиз хьиз къимет гун кутугнавач, им къанун-къайда хуьдай органри кьиле тухузвай кIвалах я.

“Ихьтин гьерекатар тек са и региондиз хас туш. РикIел хкин, чи­новникар кьур дуьшуьшар маса регионрани хьана. Им вири уьлкведа кьиле физвай къурулушдин кIвалах я, герек чкайра къанун-къайда хуьдай органрин векилри ихьтин серенжемарни кьабулзава”, — лагьана ада “Лента.ru” изданидин мухбирдихъ галаз кьиле фейи рахунра.

Пескова алава хъувурвал, Дагъустанда кьиле физвай крарикай Владимир Путиназ хабар ава. “Арадал атанвай гьалар региондин кьилин къуллугърал алай векилрихъ галаз алакъалубур я. Гьелбетда, вири и крарикай уьлкведин регьбердиз доклад ийизва”, — хабар гана ада.

Къейд ийин хьи, алай вахтунда Дагъустанда Россиядин Генпрокуратуради еке ахтармишунар кьиле тухун давам жезва.

Пентагондин макьсад

“Military Times” чешмеди хабар гузвайвал, США-дин оборонадин министерстводи уьлкведин яракьлу къуватрай цIуд агъзурралди аскерар акъуддай план гьазурзава. КIвалахдикай магьрум жедайбурун арада жуьреба-жуьре себебралди йисалай артух вахтунда яракьлу къуватрин серенжемра иштирак тавунвай аскерар, офицерар ава.

Пентагондин цIийи сиясатдин макьсад Америкадин кьушунрихъ дяведин жигьетдай авай гьазурвал мягькемарун я.

США-дин военный делилралди, алай вахтунда уьлкведин яракьлу къуватрин 11 процент (2,1 миллиондикай тахминан 235 агъзур кас) дяведин гьерекатра иштиракуниз гьазур туш. Абурукай гзафбурухъ сагъламвилихъ галаз алакъалу себебар ава. Эхиримжи йисара США-дин яракьлу къуватрин хиве авай пар садлагьана артух хьанвайди фикирда кьуна, Пентагонди и 11 про­цент я михьиз акъуддай, я къайдадик кухтадай къарар кьабулда.

Виридалайни яшлуди кьена

Дуьньядин винел виридалайни яшлу итим яз гьисабзавай Ис­паниядин агьали Франциско Нуньес Оливейра 113 йисан яшда аваз рагьметдиз фена. Идакай “The Local” чешмеди хабар гузва­.

Оливейра 1904-йисан декабрдин вацра дидедиз хьана. 1920-йисара ада Риф эмиратдиз акси дяведа иштиракна. 2017-йисуз “El Mundo” газетдиз гайи интервьюда Оливейради вичи вири уьмуьрда чуьлда кIвалахайди хиве кьуна.

Къейд ийин хьи, ам вичин сагъламвилел садрани нарази хьанач. 90 йис хьайила, Оливейрадин дуркIун акъудна, 98 йиса авайла — катаракта.

Адахъ кьуд велед, кIуьд хтул ва 15 птул авай. Уьмуьрдин юл­даш кьейидалай кьулухъ ам вичин 81 ва 78 йисар хьанвай ру­шарихъ галаз санал яшамиш жезвай.

Алай вахтунда дуьньядин винел виридалайни яшлу итимрин арада японви Масадзо Нонака (1905-йисан 25-июль), Германиядай тир Густав Гернет (1905-йисан 15-октябрь) ава.

Уьлкведай акъудда

Россиядин са жерге регионрин кьилевайбуру ООН-дин Хатасузвилин Советдин къарардин бинедаллаз Кеферпатан Кореядай атанвай рабочияр уьлкведай акъудзава. Идакай Пхеньянда авай Россиядин векил Александр Мацегоради хабар гана.

Адан гафаралди, Кореядай рабочияр атун къадагъа авуни “Россиядин экономикадиз зарар гуда, амма гьакI ятIани, ООН-дин Хатасузвилин Советдин тапшуругъ чна, са шакни алачиз, кьилиз акъудда”.

Россиядиз, вири къанунар вилив хвена, Кеферпатан Кореядай­ гьар йисуз 12-15 агъзур кас къвезва. Абурукай 90 процентди визаяр къачузва. Мацегорадин гафаралди, алай вахтунда чи уьлкведа, санлай къачурла, Кореядай атанвай 35 агъзур рабочийди кIвалахзава, асул гьисабдай — эцигунрин, хуьруьн майишатдин хилера, балугъчивилин промышленностда. Абуру чпин къазанжийрин саки са пай Кореядин бюджетдиз вахкузва, амукьзавай пулуналди абурувай хизан хуьз жезва.

Мацегоради гьакIни къейд авурвал, КНДР-диз акси яз кьабулнавай санкцийри уьлкведа гуманитарный жигьетдай гьалар пайгардикай хкудзава.

РикIел хкин, 2017-йисан гатуз Пхеньянди нубатдин сеферда ракетайрин ахтармишунар кьиле тухвайла, ООН-дин Хатасузвилин Советди Кеферпатан Кореядиз акси серенжемар кьабулна. Абурун сергьятра аваз, дуьньядин вири уьлквейрай Кореядай атана кIвалахзавай рабочияр акъудун лазим я.

Гьазурайди — Агьмед Магьмудов