Дуьньяда

Гуьзчивал авун давамарда

Сириядай США-дин кьушунар ахкъудунин гьерекатрал Россияди гуьзчивал тухун давамарда. “Новости” РИА-ди хабар гузвайвал, идакай къецепатан разведкадин къуллугъдин (СВР) директор Сергей Нарышкина малумарна.

Адан гафарай, Америкадин яракьлу къуватар Сириядин мулкарай хъфин — им Вашингтонди кьабулнавай гьахълу къарар я. И гьерекатрал дикъетлудаказ гуьзчивални тухузва. “Сирияда а кьушунар, международный ихтиярар чIурна, къанунсуздаказ ава. США-дин президентдин къарар гьикьван фад тамамардатIа, гьа кардизни чун килигда”, — лагьана С.Нарышкина.

Са шумуд югъ идалай вилик малумарнай хьи, чпин кьушунар Сириядай ахкъуддайла, хатасузвал хуьн патал Америкадин ВМС-ди Сириядин сер­гьятриз аскерар авай гимияр, вертолетар ва маса техника ракъурна.

2018-йисан эхирра США-дин президент Д.Трампа, Сирияда авай ИГ-дин (ИГ тешкилат Россияда къадагъа авунва) террористрин дестейрин винел гъалибвал къачунвайдакай малумаруналди, Америкадин аскерриз и уьлкведай экъечIунин буйругъ гана.

Махсус чкайра гун теклифзава

“RT” чешмеди малумарзавайвал, и мукьвара Госдумада недай суьрсетар авай адетдин туьквенрай ички ва пIапIрусар маса гунал къадагъа эцигунин гьакъиндай законопроект туькIуьрнава.

ЦIийи законопроектди къалурзавайвал, тIвар кьунвай метягьар анжах махсус чкайра кьилди маса гун теклифзава. Идалайни гъейри, йифен вахтунда махсус туьквенар ахъа жедач.

Проект арадал гъайи ЛДПР-дин патай депутат Андрей Свинцован фикирдалди, ихьтин серенжемди гьакI рикIел акьалтуналди пIапIрусар ва ички къачуз­вайбурун кьадар тIимилардай мумкинвал гуда. “Вири туьквенра булдалди ички амай кьван жегьилар абур ишлемишунин таъсирдик акатда”, — лугьузва ада.

Алатай йисан декабрдиз малумарайвал, Минздравди 2020-йисан январдилай 16,5 градусдилай гзаф туьнт ички 21 йисалай гъвечIи яшда авайбуруз маса гунал къадагъа эцигзавай законопроект гьазурнай.

Часпар кьетIендаказ хуьзва

Украинадин государстводин сергьятрин къуллугъди Россиядин сергьятдал алай чпин къаравулрин кьадар мадни артухарна. Идакай а къуллугъдин сайтди хабар гузва.

Махсус подразделениди Сумский, Харьковский ва Луганский областрин сергьятар мягькемарда. Къейдзавайвал, гуьзчивал артухаруник хаталувал арадал атун мумкин тир мулкар акатзава. Украинади гьа са вахтунда Белоруссиядин сергьятдизни кьетIен дикъет­ гузва, гьикI хьи, гуя Кремль Киевдал Минскдин терефдихъай гьужум ийиз алахъзава.

Закондал къул чIугуна

Россиядин образованидин ва илимдин министерстводи интернетда авай аялрин уьмуьрдизни сагъламвилиз къурху гузвай информация жагъурун патал 628 миллион манат чара ийида. Идакай “Коммерсантъ” чешмеди хабар гузва.

Талукь тир законопроект министерстводи жегьилрин крарин рекьяй фе­деральный агентстводихъ (Росмолодежь) галаз санал гьазурна. Законопроект кьилиз акъудун патал абур коммер­циядинди тушир “Центр изучения и сетевого мониторинга молодежной среды”­ автономный тешкилатдив пулдин такьатар вугудай къарардал атанва. Рос­молодеждин кьил Александр Бугаева такьатар гьи къайдада пайдатIа ва аялриз къурху гузвай информация интернетдай гьикI жагъурдатIа тести­кьарнач.

2018-йисан декабрдиз Россиядин Президент В.Путина аялрив хаталу крар ийиз тадай информация авай сайтар тади гьалда кIевирунин гьакъиндай тир закондал къул чIугуна.

Ноябрдин вацра депутатри Россияда къайдаяр хуьзвай органрихъ галаз санал интернетда авай чIуру информация дуьздал акъудун патал кибердружинаяр арадал гъунин законопроектни гьазурнай. Ихтилат дяведин таблигъат тухуниз, миллетрин, динрин арада къалмакъал, мидявал твадай информация­диз аксивал авуникай  физва.

Вилик пад кьуна

И мукьвара Сириядин ПВО-дин къуватри Израилди цавай авур гьужумдин вилик пад кьуна. Идакай Сириядин SANA агентстводи хабар гузва.

Чешмеди къейдзавайвал, ПВО-дин системади чувудрин государстводи цавай авур гьужумдин вилик пад нетижалудаказ кьуна. Гьавиляй абурун гьич са ниятни кьилиз акъатнач. Малумарзавайвал, гьужумдин макьсад Сириядин кьиблепатан объектриз ягъунар кьун тир. Арадал атай агьвалатдин гьакъиндай баянар гуник Израилдин векилри кьил кутунач. Гьа са вахтунда Сириядин сергьятрихъ ачухай ракета “Железный купол” системади ягъайдакай военныйри хабар гана. Ракета ни ва гьинай ахъайнатIа, гьадакай са малуматни раижнавач.

13-январдиз Израилдин премьер-министр Биньямин Нетаньяхуди хиве кьурвал, абурун уьлкведин ВВС-ди Сириядин са жерге объектрал гьужумна. Адан гафарай, цавай гьужумар Сириядин мулкара Ирандин объектарни складар алай чкайрал авуна. Гьужумар инлай кьулухъни давамардайвал я.

Ирандин къуватри Сириядин гьукуматдин кьушунриз душмандихъ галаз женг чIугваз куьмек гузва. Израилди ва США-ди лагьайтIа, Ирандин кьушунар Сириядай ахкъудун истемишзава.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев