Дуьньяда

Коронавирус ахтармишна

Китайдин пешекарри коронавирусдикди кечмиш хьайи инсандин мейит ахтармишна. Малум хьайивал, инфекция жигеррик акатзава. Маса органрик вирус акатунихъ галаз алакъалу ачух делилар винел акъудиз хьанвач. И хабар Китайдин  “CNS” агентстводи чукIурна.

Пешекар алимрин докладда къейднавайвал, цIийиз пайда хьанвай вирусди инсандик жигеррин азар (стIалжем) кутазва. COVID-19 коронавирусди рикIиз, дуркIунриз, мефтIедиз ва цуьлездиз зарар ганвани, авачни —  и месэла тамамдиз ахтармишнавач.

Эхиримжи делилралди, санлай къачурла, дуьньяда цIийи жуьредин коронавирус 84 агъзур касдик акатнава. Абурукай 2900-далай гзафбур кьенва, 36500 кас кьван тамамвилелди сагъар хъувунва.

Куьмек гуз гьазур я

И йикъара Россиядинни Ирандин президентар телефондай рахана. Къейдзавайвал, В.Путинани Х.Руханиди Иранда коронавирус чукIунихъ галаз алакъалу гьалар веревирдна. Идакай Кремлдин сайтди хабар гузва.

Малум тирвал, алай вахтунда Ирандани инсанар коронавирусди гьелекзава. Эхиримжи делилралди, Иранда коронавирус 388 касдик акатнава, абурукай 43 кас кьена.

Путина Ирандин амадагдиз башсагълугъвал гана ва тIегъуьндихъ галаз женг тухун патал Москва Тегерандиз куьмек гуз гьазур тирди малумарна.

Гьукуматрин кьилер Ирандин ядерный программадиз талукь саналди тир план кьилиз акъудунихъ галаз алакъалу месэладикайни рахана ва талукь тир икьрар хуьнин важиблувал къейдна.

Вилик пад кьун патал

США-дин президент Д. Трампаз Россиядинни Китайдин регьберрихъ галаз гуьруьш кьиле тухуз кIанзава. Адан фикирдалди, гуьруьшдин сергьятра аваз яракьар тIимиларунин месэла веревирд ийиз жеда. Идакай “Reuters” чешмеди хабар гузва.

Чешмедин делилралди, сад-садалай алатиз, яракьар гегьеншдиз акъудунин гьерекатрин вилик пад кьун патал Трамп гьар гьихьтин хьайи­тIани, мумкинвиликай менфят къачуз гьазур я. Амма чешмеди­ гуьруьш мус, гьина кьиле фидатIа, гьадакай са гафни раижнавач. Мумкин я, ООН-дин сентябрдиз кьиле фидай Генеральный ассамблеядин сергьятра аваз тешкилун. А чIавуз дуьньядин гзаф уьлквейрин кьилер кIватI жеда.

Россиядин, США-дин, Китайдин, Франциядин ва Великобританиядин арада саммит кьиле тухунин фикир идалай вилик РФ-дин Президент В. Путина малумарнай.

Алатай йисуз Трампа ядерный яракьрин кьадар тIимиларунин гьакъиндай Китайдихъ галазни цIийи икьрар кутIунун герек тирдакай лагьанай. Америкадин регьберди къейдзавайвал, Россиядинни США-дин арада жезвай икьрарда маса уьлквейрин патай арадал къведай къурхулувилер фикирда кьазвач. Пекинди ихьтин икьрардихъ са метлебни авачирди яз гьисабзава, гьикI хьи, ядерный яракьрин жигьетдай Китайдихъ еке мумкинвилер авач.

Къейд ийин, алатай йисан августдин вацра Вашингтон ракетаяр акъудунин кардал сергьят эцигнавай икьрардикай хкечIнай. Идалайни гъейри, Россиядин терефдик квачир тахсир кутунай. Нетижада Россия­ни икьрарда иштирак хъувун тавуниз мажбур хьана. Гуьгъуьнлай США-ди, Китайдин ракетайрин программа йигиндиз вилик физва лагьа­на, цIийи багьна жагъурнай.

Гьалар къизгъин хьанва

И йикъара туьркерин военныйри Идлиб вилаятда Сириядин ВВС-дин кьве самолет яна. Идакай “SANA” чешмеди хабар гузва.

Къейдзавайвал, пилотрилай, хасаратвал тахьана, хкадар хъийиз­ алакьна. Тергнавай самолетрин жуьреяр чешмеди  тестикьарзавач.

Са тIимил йикъар идалай вилик Туьркияди тереф хуьзвай Сириядин азад армиядин боевикри и уьлкведин гьукуматдин кьушунриз талукь гьужумдай Су-24 самолет тергна лагьай хабар чукIурнай. Гуьгъуьн­лай ам гьакъикъатдихъ галаз кьан тийизвай делил яз гьисабнай. Гьакъикъат­да а чIавуз Сириядин военныйри туьркерин пилот галачир аппарат кукI­варнай. Су-24 ягъунихъ галаз алакъалу хабар таб тирди РФ-дин обо­ро­надин министерстводини тестикьарна. Сириядин яракьлу къуватри­ Идлиб вилаятдин кьилелай лув гузвай вири самолетар ягъун кьетIнава.

Идлибда гьалар январдиз Сириядин гьукуматдин къуватри и вилаятда гьужумдин гьерекатрик кьил кутурдалай кьулухъ лап къизгъин­ хъхьана. 28-февралдин йифиз туьркери Сириядин военныйриз ягъунар кьаз гатIунна.

Сувар къейддач

Украинадин МИД-дин кьил В. Пристайкоди “Украина 24” телеканал­да малумарайвал, уьлкведи 9-Майдиз Гъалибвилин сувар къейддач­.

“Чун, Европадин вири континент хьиз, 75 йис алатайдалай кьулухъ и мусибат вучиз арадал атайди ятIа, гьадан гъавурда акьазва ва са­да-садалай гъил къачуз гьазур я”,  — лагьана Пристайкоди.

Алатай йисан августдин вацра Кремлди малумарайвал, Москвада Гъалибвилин 75 йисан суварик иштиракун патал Украинадин президент В. Зеленскийдизни теклифда. Февралдин вацра Украинадин чешмейри Россиядин патай Зеленскийдин тIварцIел теклиф атанвачирдакай хабар гана.

Гьазурайди – К.Ферзалиев