Алатай йис чи лезги литературадин диб яратмишай Етим Эминанди яз малумарнай. ЦIи Дагъустандин халкьдин шаир  СтIал Сулейман  дидедиз хьайидалай инихъ 150 йис тамам жезва. Эхиримжи йисара 21-февралдиз Дидед чIаларин лишанлу йикъаз талукь мярекатарни тешкилзава.

ИкI, мукьвара Кьурагьрин 1-нумрадин юкьван школада Етим Эмин дидедиз хьайидалай инихъ 180 йис тамам хьуниз, гьакI СтIал Сулейманан 150 йисаз талукьарнавай ачух тарсар тухвана. Ихьтин мярекатар тешкилайди ва кьиле тухвайди дидед чIалан муаллим Семедова Гьами­ят тир. Мукь­вара райондин образованидин управленидани Дидед чIаларин йикъаз талукьарна, хуралай шиирар кIелунин конкурс тухвана. И управленидин начальник Катибов Рама­зан муаллимди анал авур са ихтилат мад сеферда тикрар хъийиз кIанзава.

Са касдини чна дидед чIалаз бес кьадар фикир гузвач талгьурай. Амай предметрихъ галаз  санал лезги чIални чна са жергеда эцигзава.

Кьурагьрин 1-нумрадин юкьван школада “Дидед чIалан лап хъсан муаллим” лишандик кваз конкурсда рай­ондин са шумуд мектебдин дидед чIалан муаллимри лезги чIалан грам­матикадай ва литературадай ачух тарсар тухвана. Сад лагьай чкадиз СтIал Сулейманан уьмуьрдин ва яратмишунрин рекьиз талукьарнавай тарс тухвай Кьурагьрин 1-нумрадин юкьван школадин дидед чIалан муаллим Семедова Гьамият лайихлу хьана. Гила ада Махачкъалада кьиле фидай “Дидед чIалан лап хъсан муаллим” конкурсдани иштиракдайвал я…

Гьамият муаллимди вичин зегьметдин рехъ Дербентдин педагогический колледж куьтягьайдалай гуьгъуьниз КIутIул­рин 8 йисан школада кIвалахунилай башламишна. Адахъ саки 18 йисан тежриба ава.

Гьамият муаллимди тухвай конкурсдин тарсуна муалли­мар, райондин образованидин управленидин работникар, гьакIни аялар кIватI хьанвай. Чи вилик “чан алай” Сулейман (7“б” классдин ученик Мусаев Кемран) пайда хьана. Шаирдин­ къамат жуьреба-жуьре сегьнейра са шумуд аялди ачухарна­. Кьилинди ам тир хьи, сегьнеяр вири СтIал Сулейманан­ уьмуьр­да хьайи вакъиайриз талукьарнавай. ЧIехи шаирдин де­­вирдиз талукь парталрини сегьнедиз лайихлу рангар язавай­.

Са варз вилик 7-классдин аялар, кьиле муаллимар тир Катибова Зинаида ва Семедова Гьамият аваз, Агъа СтIалдал Сулейманан музейдиз мугьман хьана. Ана абур Сулейманан хтул руш Лидия Стальскаяди ва музейдин маса къуллугъчийри еке шадвилелди къаршиламишна. Абуру аялриз шаирдин уьмуьрдин рекьикай метлеблу суьгьбетар авуна…

Гьамият муаллимди тухвай тарсуна кIватI хьанвайбуруз, Сулейманан уьмуьрда хьайи са итижлу кардикайни чир хьана (1934-йис).

Шаир Москвада Кремлдин съездрин дворецда ава.  СтIал Су­лейманаз  Иосиф Сталиназ Кьасумхуьрел консервиярдай­ завод чарасуз эцигуникай лугьуз кIанзава. Амма патав гвай Дагъустан АССР-дин обкомдин сад лагьай секре­тарь Наж­мудин Самурский (Эфендиев), Сулейманан къвала­ гъуд эця­на, ам акъвазариз алахънава. Амма Сулейман вичин­ гафунал кIевиз акъваззава. Эхирни адавай Сталиназ и карди­кай лугьуз хьана. Иосиф Сталина вичин патав гвай А.Микоянавай­ хабар кьазва: — Эгер чна Сулейманан тIалабун кьилиз акъу­дайтIа, и кардикай Сулейманан райондиз хийир жедани?­

— Вучиз жедач кьван, — жаваб гана А.Микояна — абурухъ ана емишдин хъсан багълар ава…

Са тIимил вахтундилай Кьасумхуьрел, дугъриданни,  кон­сервиярдай заводдиз герек тадаракар гъиз башламишнай.

И суьгьбет чаз Гьамият муаллимди Сулейманан музейдин работникрин мецелай авуна, адан ачух тарсуна интерактивный доскадилайни акуна.

Адинат Мамедова