18-ноябрдиз къадим Дербент шегьерда Дагъларин уьлкведин машгьур алим, филологиядин илимрин доктор, профессор, хейлин йисара ДГУ-дин дагъустандин чIаларин кафедрадиз регьбервал гайи, вичин вири уьмуьр лезги чIалаз бахш авур Ражидин Идаятович Гьайдарован 100 йисан юбилейдиз талукьарнавай межлис кьиле фена.
Муаллимдин ва насигьатчидин йисан сергьятра аваз кьиле фейи и мярекат шегьердин экономикадин ва праводин колледжди тешкилнавай. ЧIехи алимдин экуь къамат, адахъ галаз кьиле фейи гуьруьшар рикIел хкиз колледждин актовый залда жемиятдинни сиясатдин векилар, яратмишдай, илимдин, СМИ-рин векилар, лезги чIалан муаллимар, студента рва хейлин масабур кIватI хьанвай.
Гьуьрметлу мугьманрин арада РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель Нариман Абдулмуталибов, РД-дин Халкьдин Собранидин гьуьрметлу депутат Гьамидуллагь Мегьамедов, РАН-дин академик Гьамид Бучаев, Мегьарамдхуьруьн райондин кьил Фарид Агьмедов, Дагъустандин халкьдин шаир Сажидин Саидгьасанов, ДГПУ-дин профессор Шайдабег Мирзоев, педагогикадин илимрин доктор Марат Байрамбегов, ДГУ-дин дагъустандин чIаларин кафедрадин заведующий, илимрин доктор Муса Багомедов, «Лезги газетдин» кьилин редактор, Урусатдин журналистрин Союздин Дагъустандин отделенидин председатель Мегьамед Ибрагьимов, СтIал Сулейманан райондин администрациядин кьилин сад лагьай заместитель Лацис Оруджев, шаир Сардар Абил ва масабур авай.
Мярекат ачухун патал сифте гаф межлис кьиле тухузвайда филологиядин илимрин кандидат Нариман Абдулмуталибоваз гана. Ада вичи Ражидин Гьайдарован гъилик кIелай, гуьгъуьнлай санал кIвалахай йисар рикIел хкана ва алимди Дагъустандин чIалар хуьнин ва вилик тухунин кардик чIехи пай кутурди къейдна:
«…Захъ асул гьисабдай пуд муаллим хьана: уьмуьрдин рекье – зи буба Шамсудин Абдулмуталибов, илимдин рекье – Ражидин Гьайдаров, — сиясатдин рекье – Имам Яралиев. Дуьз рехъ къалурдай, герек меслятар къалурдай ихьтин муаллимар хьунал за дамахзава.
Ражидин Идаятович вичин пешедин гъавурда хъсандиз авай, кар чидай, авай гаф чинал лугьудай, алакьунар авай тешкилатчи, зурба муаллим, алим тир. Адаз мугьманпересвал, къастунал кIевивал, викIегьвал ва хейлин маса ерияр хас тир. Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи хьайи адаз таб ийидайбурукай, ихтибариз тежедайбурукай, тапшурмишай кар кьилиз акъуд тийидайбурукай хъел къведай. Хайи чIал ам паталди вири тир. Гьакъикъатдани, Дагъустандин халкьарин чIаларин, иллаки лезги чIалан вилик, адан лайихлувилер екебур я. Адан девлетлу ирс хуьн, къвезмай несилрал агакьарун чи умуми буржи я…», — лагьана Н.Абдулмуталибова.
Гуьгъуьнлай мярекатдал рахай илимрин доктор Гьамидуллагь Мегьамедова, Гьамид Бучаева, Сажидин Саигьасанова, Муса Багомедова ва масабуру чпи Ражидин Идаятовичахъ галаз санал кIвалахай йисар рикIел хкана, адан илимдин рекьикай, кIвалахрикай фикирар лагьана.
Алимдин 100 йисан юбилейдиз талукьарнавай мярекат колледждин студентри кIелай шиирри, «Нарын-къеле» ансамблди авур кьуьлери, ашукь Каира, Фатима Аллагьвердиевади тамамарай манийри мадни гурлу авуна.
Ражидин Идаятович Гьайдаров 1923-йисуз Кьурагь райондин КIирийрин хуьре дидедиз хьана. 1951-йисалай ада вичин уьмуьр илимдихъ галаз алакъалу авуна. Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи, филологиядин илимрин доктор, профессор Р.Гьайдарова лезги чIалан диалектология, фонетика, офография, грамматика, синтаксис ва маса хилер дериндай ахтармишна, илимдин кIвалахар чапдай акъудна. Кьилди къачуртIа, абурун арада «Лезги чIалан диалектология», «Лезги чIалан лексика», «Лезги чIалан фонетика», «Лезги чIалан морфология», «Лезги чIалан гафар дегиш хьунин ва гафар арадиз атунин дибар» монографияр, мектебра кIелзавай аялар, вузринни колледжрин студентар патал гьазурнавай 20-далай артух учебникар, муаллимар патал чапдай акъудай методикадин пособияр ва маса ктабар ава. Ражидин Гьайдарован гъилик кIелай вишералди студентрикай чIалан алимар, журналистар, лезги чIалан муаллимар хьанва ва абуру къе чпиз алимди гайи чирвилерикайни насигьатрикай менфят къачуз, баркаллувилелди хайи чIал хуьнин рекье зегьмет чIугвазва.
Агьмед Магьмудов
