ЧIалаз гьуьрмет ийизвай инсан чир жеда лугьун тIимил я. Ам квелди чир жедатIа, тайин гафаралди, краралди, гьич тахьайтIа, са мисалдал кьванни къалурна кIанда. Алай вахтунда чахъ ахьтин «шаирар» ава хьи, лезги чIалан грамматика анихъ амукьрай, чпи кхьизвай шииррани кваз нукьтIаяр ва я запятояр дуьз эцигиз чизвач. Ктабар-татабар акъудун патал гила пул къазанмишдай рекьер гзаф хьанва. Такьатар хьайила вуч хьайитIани чапдай акъудиз жезва. Бязи чапханайрин кьилевайбуру ахьтинбуруз ктабрин материалар гъавурда авай пешекаррив вугана ахтармиш ая лагьана меслятар къалурайлани, абуру «зи буржи – вав пул вугун, ви буржи чапдай акъудун я» лугьузва. Гуя акI я хьи, чи йикъара корректор, редактор лугьудай кеспияр амач…
Хайи чIал гьар са халкьдин философия я. Дидедин чIалан дад аялдив хъвазвай некIедихъ галаз агакьзава. Яни гъвечIи чIавалай чакай гьар садан бейнида хайи чIала цIир ахъайзава. Амма гележегдин уьмуьрда а цIириникай бегьер гъидай тар хьунин къайгъу вирида чIугвазвач.
Къенин йикъан гьакъикъат ахьтинди хьанва хьи, чна чи гъилералди хайи чIалар тергзава. Эхиримжи йисара аялар хайи чIалан тарсарикай азаддай, абуруз дидед чIалан чкадал маса чIал хкядай ихтиярар гузвай цIийи къайдаяр пайда хьанва. Бязи диде-бубайри кьасухдай чпин веледар дидед чIалан тарсарикай хкудзава, абурув къецепатан маса чIалар чириз тазва. Ихьтин гьерекатрин вилик пад гиламаз кьуна кIанда.
Шукур Аллагьдиз, чи йикъара дидед чIалаз чанни эцигна гьуьрметзавай инсанар тIимил авач. Мисаларни гъиз жеда. Эгер ахьтинбур тахьайтIа, низ чида кьван, чIалан кьисмет гьихьтин хаталувилик акатдатIа. Чакай гьар сад аялриз хайи чIал чирзавай муаллимрилай, мектебар патал ктабар чапдай акъудзавай алимрилай, хайи чIалал газет-журнал чапдиз гьазурзавай мухбиррилай, хайи чIал хуьнин рекье жуьреба-жуьре мярекатар тешкилуник чпин пай кутазвай ватанэгьлийрилай чешне къачуз алахъна кIанда. Дидед чIал сифте чкадал эциг. Эгер ваз хайи чIал чизватIа, ам жуван веледриз чира.
Сажидин Саидгьасанов,
Дагъустандин халкьдин шаир
