И йикъара Дагъустандин премьер-министр Артем Здунован иштираквал аваз вичи вич датIана арадал хкидай жуьредин энергетикадин объектар эцигунин проектар гъилелай-тупIалай авуна.
Абур датIана арадал хкведай жуьредин энергия гьасилдай объектрин гужлувал электроэнергиядин санлай маса къачудай базардив агакьаруниз талукь яз туькIуьрнавай икьрарда (ДПМ ВИЭ) къалурнавай къайдадин сергьятра аваз арадал гъида.
Проектрин винел кIвалах Дагъустан вилик тухунин Корпорацияди кьиле тухузва. Республикадин премьер-министрдин гафаралди, и проектар уьмуьрдиз куьчуьрмишунин метлеблувал регион патал екеди я.
“Чун арадал хкведай энергиядин объектар эцигуниз тек са бизнес-проектдиз хьиз ваъ, яшайишдин рекьяйни еке важиблувал авай кардиз хьиз килигзава. ГьикI лагьайтIа, и дуьшуьшда ихтилат Дагъустандин гьатта лап яргъа авай хуьрерани электроресурсрик агьалийрин тIем акакьуникай физва”, — къейдна Артем Здунова.
Алай вахтунда Дагъустандин энергосистема 99 процентдин вичи вич датIана арадал хкидай жуьредин энергетикадин объектрикай ибарат я. Амма эхиримжи йисара ишлемишзавай электроэнергиядин кьадар къвердавай гзаф хьуникди игьтияжар тамамдаказ таъминарун патал электричество гьасилдай авай объектар бес жезвач.
Республикадин электростанцийри 2019-йисуз вири санлай 4,2 миллиард кВт/сят гьасилна. Ишлемишнавай кьадар лагьайтIа, 6,7 млрд кВт/сятиниз барабар я. Республикада электроэнергиядин кьитвал арадал къвез им са шумуд йис я.
Гьасилзавай объектрилай республикадин муьштерийрив агакьдалди рекье электроэнергиядин тайин кьадар квахьун гидростанцийрин чIехи пай Дагъустандин юкьва авай чкада хьунихъ, Кеферпатан ва Кьиблепатан мулкарин округра саки тахьунихъ галаз алакъалу я. Электроэнергиядалди таъминарунин карда датIана атIунар хьунни идахъ галаз алакъалу я. И себебди электроэнергиядин къиметар арадал атунизни таъсирзава.
Совещанидин сергьятра аваз “Корпорация развития Дагестана” АО-дин генеральный директор Артур Алибегова ДПМ ВИЭ-дин арадал хкведай жуьредин энергетикадин хел вилик тухуз куьмек гудай программадикай, гьакIни республикадин мулкунал гарун, ракъинин электростанцияр ва гъвечIи гидростанцияр эцигуниз талукь проектрикай суьгьбетна.
“Корпорация развития Дагестана” АО- ди республикадиз инвестицияр желб авунин макьсаддалди, ДПМ ВИЭ-дин къайдайрин сергьятра аваз кардик квай энергетикадин асул вири компанийрихъ галаз алакъада аваз кIвалахзава.
Алай вахтунда, хабар гузвайвал, къацу, яни тIебиатдиз зарар авачир генерациядин жуьредилай аслу яз, объектар эцигунин жигьетдай гележег авай майданрин сиягь туькIуьрнава, ВИЭ-дин проектрин девелоперар тир компанияр лагьайтIа, 2021-2025-йисарин вахтунда уьмуьрдиз куьчуьрмишдай проектар хкягъун патал арзаяр гунин мумкинвилериз килигзава.
Ина ракъинин электростанцияр “Хевел” ва “Солар Системс” ГК-рин компанийри, гарун электростанцияр — “НоваВинд” АО-ди ва гъвечIи гидростанцияр Дагъустандин “EcoEnergy” компаниядихъ галаз санал эцигунин мумкинвилиз килигзава.
И компанийри алай вахтунда ВИЭ-дин объектар эцигунин проектар уьлкведин жуьреба-жуьре маса регионра уьмуьрдиз куьчуьрмишзава.
Гьа са вахтунда, совещанидал къейд авурвал, ВИЭ-дин объектар эцигунин майданар гьасилзавай электроэнергия Дагъустан Республикадин вири мулкунал сад хьиз таъмин хьун фикирда кьуна хкязава.
Къейдзавайвал, проектар уьмуьрдиз куьчуьрмишуни республикадин агьалияр электроэнергиядалди таъминарунин ерилувал артухардай мумкинвал гуда. ГьакIни абур кьилиз акъудунин нетижада региондин бюджетдиз йиса 2,3 миллиард манат налогрин пулар атун гуьзлемишзава. “EcoEnergy” компанияди вич Дагъустан Республикадин налогрин резидент тирди тестикьарнава.
Чи мухбир
