2024-йисуз Дагъустандиз 1,8 миллиондив агакьна туристар атана
Алай йисан 21-январдиз Дагъустан Республикадин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимован регьбервилик кваз республикадин мулкуна туриствилин налог кардик кутуниз талукь совещание кьиле фена.
Малум тирвал, 2025-йисан 1-январдилай Россиядин Федерациядин мулкуна туриствилин налог къачун кардик кутунва. А. Абдулмуслимова рикIел хкайвал, туриствилин налог чкадинди я, яни и налог кардик кутуниз талукь къарар чкадин администрацийриз кьабулдай ихтияр ава.
Дагъустандин премьер-министрди хабар гайивал, къенин юкъуз туриствилин налог Махачкъала, Дербент, Каспийск, Избербаш, Къизилюрт, Дагъустандин Огни шегьерра ва республикадин 19 районда тунва.
А. Абдулмуслимован гафаралди, туриствилин налог къачуз гатIунайла, республикадин муниципальный образованийриз чкадин бюджетдиз къвезвай дуллух гзафардай мумкинвал жеда.
«Дагъустан туризм галай-галайвал вилик физвай регион я. Алатай йисуз республикадиз 1,8 миллион кас атана. Туриствилин налог къачунин жигьетдай чаз Железноводск шегьер халисан чешне я. 8 йис идалай вилик ам гьихьтинди тир ва гила гьихьтин шегьердиз элкъвенва? Шегьердин къурулуш хъсанаруниз харж авур 75-80 процент харжияр вири туриствилин налогдилай къачунвайбур я.
«Республикадин мулкуна туриствилин налог туникай авай хийирдикай жавабдар ксари докладар авунайтIа, кIанзавай заз. Туриствилин хел вилик тухун патал чкайрал вуч ийизва? КIватIзавай налог гьихьтин крариз харжда? Са рахунни алач, цIийи налогдикай хийир хкатдайвал авуна кIанда. Хъсанарзавай инфраструктурадикай мугьманри, чкадин агьалийрини менфят къачудайвал авун лазим я», — лагьана А. Абдулмуслимова.
Дагъустандин туризмдин министерстводин делилралди, туриствилин налог муниципальный тешкилатрин правовой нормативный актаралди кардик кутазва ва кIватIзавай налог чкадин бюджетдиз къвезва.
Туризмдихъ галаз алакъалу имаратра яшамиш жедай са бязи агьалийривай туриствилин налог къачудач. Абурук гьа гьисабдай яз дяведин махсус серенжемдин иштиракчияр, Советрин Союздин, Россиядин Федерациядин Игитар, РФ-дин Зегьметдин Игитар, женгерин гьерекатра иштиракай ветеранар ва набутар, сад ва кьвед лагьай группайрин набутар, аял чIавалай тир набутар ва кьезилвилер авай бязи агьалияр акатзава.
Налогдин кьадар 2025-йисуз ийизвай къуллугъдин къиметдин 1 процентдилай артух хьун лазим туш. 2029-йисалай ам 5 процентдиз барабар жеда. Суткада яшамиш хьайила, къачузвай налогдин кьадар 100 манатдилай тIимил хьунни лазим туш.
Мярекатдал Федеральный налогрин къуллугъдин РД-да авай управленидин регьбердин заместителдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Замир Мегьамедова налогдин база тайинарунин, объектдал налог эцигунин ва налог къачунин гьакъиндай гъавурда туна.
Совещанидал туриствилин налог кардик кутунвай шегьеррин, районрин администрацийрин векилар рахана.
Республикадиз къвезвай туристрин сел артух жезвайдакай Махачкъала шегьердин кьил Юсуп Умавова лагьана. 2024-йисуз меркездиз атай туристрин кьадар 20 процентдин артух хьана.
«Меркез къвезвай туристриз хуш хьун, шегьердин бюджетдиз алава такьатар желб авун патал шегьердин собранидин депутатри 2025-йисан 1-январдилай туриствилин налог кардик кутуниз талукь къарар кьабулна. Махачкъала шегьерда авай мугьманханайра яшамиш жедай ксар туриствилин налог гуниз мажбур жеда. Чна и месэладихъ галаз алакъалу вири объектар реестрда тунва», — хабар гана Ю. Умавова.
Шегьердин кьили лагьайвал, туриствилин налогдилай къвезвай такьатар шегьердин инфраструктура, паркар, аллеяяр, скверар, фонтанар ва маса чкаяр цIийикIа туькIуьр хъувуниз, хъсанаруниз харжда. Ида Дагъларин уьлкведин меркез гуьрчегарда.
Мярекатдал РД-дин экономика ва мулкар вилик тухунин министр Гьажи Султанов, Дербент шегьердин, Гуниб ва Дербент районрин администрацийрин кьиле авай ксарни рахана.
Хийир Эмиров