“Айболит”
Яргъал вахтунда дамарра ивидин гьерекат къайдадик хьун патал агъадихъ галай рецептдикай менфят къачуда.
Катулдиз хуьрекдин 5 тIуруна авай нарат тарцин пешер, хуьрекдин 2 тIуруна авай жикIияр ва гьакьванни чичIекдин хъуьруьшар вегьена, винелай са литр къайи яд илична, зайиф цIал эцигна, 10 декьикьада ргана, са тIимил вахтунда тада. Ахпа ам куьзна, дуьм-дуьз са литр хьун патал са тIимил яд хъияда. Гьалима са шумуд паюниз пайна 2 йикъан вахтунда хъвада. Куьтягь хьайила, ам цIийи кьилелай гьазур хъийида. Курс 4 варз я. Сагъламвал патал хийир хьанвайди са гьафтедилай гьиссда. Мадни ихьтин гьалимади ратар, чIулав лекь михьи ийида ва бедендик квай артухан ядни хкудуниз куьмекда.
Нервияр къайдадикай хкатнавайла, хуьрекдин са тIуруна авай куьлуь авунвай салатдин таза пешерал са истикан ргазвай яд илична, 20 декьикьада тада. Ахпа ам куьзна, са гьафтеда йикъа пуд сеферда зур истиканда авайди ишлемишда. Ихьтин гьалима йифиз ахвар текъвезвайлани хъун хийирлу я.
Кьиле сес авайла, экуьнахъ ичIи рикIелай хуьрекдин 2 тIуруна авай гьажибугъдайрин чIем са истиканда авай минеральный чими цихъ галаз хъвада. Сифте кьилерай са тIимил сивихъ къведайди хьиз жеда, ахпа ам алатда. Сагъарунин вахт са варз я. Вири пуд курс кьиле тухун лазим я.
Кьил мукьвал-мукьвал элкъвезвайла, куьлуь авунвай 2-3 чичIекдал са истикан къайи яд илична, 12 сятда тада. Ахпа ам куьзна, йикъа пуд сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди хъвада.
Кьил тIазвайла, хуьрекдин са тIуруна авай куьлуь авунвай валерианадин дувулрал са истикан къайи яд илична, 6-8 сятда тада. Ахпа ам куьзна, йикъа пуд сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди хъвада.
РикIин азар авайбуруз некьийрин цуькверин къаришмади куьмек гуда. Ам икI гьазурда: чайдин са тIуруна авай цуькверал 250 мл ргазвай яд илична, 6 сятда тада. Ахпа хуьрекдин кьве тIуруна авай и къаришма йикъа 4-6 сеферда хъвада.
РикIин азаррин вилик пад кьун патал кишмишар гзаф хийирлу я. Йикъа хуьрекдин са тIуруна авай кишмишар цилерни амаз хъсандиз жакьвана тIуьн меслят къалурзава.
Мадни ихьтин дадлу дарман гьазуриз жеда: кишмишар, инжилар, хвехер, кьурурнавай машмашдин патар (гьар сад 100 г), цилер хкуднавай са лимон, вири як регъведай машиндай авадарна, аниз 50 г вирт алава хъийида. Ахпа йикъа пуд сеферда фу недалди вилик хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
Иммунитет хкажун патал 1 кг цилер хкуднавай, чкалар аламай лимонар, 300 г петрушкадин хъчар, 300 г михьи авунвай серг як регъведай машиндай авадарна, са истиканда авай вирт алава хъувуна, шуьшедин къапуна туна, холодильникда хуьда. Ишлемишдалди вилик хъсандиз тIур хуькуьрна, йикъа пуд сеферда, фу нез 15 декьикьа амайла, чайдин са тIуруна авайди жикIийрин чими къаришмадихъ галаз хъвада.
Зигьин хъсанарун ва кьил гижи тахьун патал кьурурнавай жикIияр куьлуь авуна, зур литрдин банка ацIурда ва винелай 2/3 истиканда авай эрекь илична, гьар юкъуз юзуриз, 2 гьафтеда мичIи чкада хуьда. Ахпа ам куьзна, шекердин кIусунал 20 стIал вегьена ишлемишда.
Ксудалди вилик чIутран цуькверин (ромашка) чай хъвайитIа, йифиз хъсан ахвар къведа. Ам икI гьазурда: аптекадай маса гузвай хуьрекдин са тIуруна авай чIутран цуькверал 1 л рганвай яд илична, 15 декьикьада тада. Ихьтин чайди ратарин кIвалахни хъсанарда.
Гьуьлуьн кьел, гзаф азаррин дарман хьиз, хъсан массажерни я. Чарчел кьел вегьена, кьецIил кIвачерив кIур гайитIа, галатун гьасятда алатда. Са гьафтедин вахтунда гьар нянихъ ихьтин процедура авурла, куьн и кардихъ инанмиш жеда.
“Айболит” газетдай.
Гьазурайди — Надият Велиева