Махачкъаладин мектебра гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазвай вишералди чи ватанэгьлияр ава. Муаллимри аялрик чирвилер къачунин руьгь кутазва, хайи халкьдин ивирар чирзава, школада дидед чIалан ва эдебиятдин тарсар чирунин кардик кьил кутазва.
Республикадин меркездин школайра кIвалахдалди вилик гзафбуру четин рехъ атIанва. Дагъустандин са шумуд школайра кIвалахай абурун ученикри муаллимрив уьлкведин гьар санай чими саламар агакьарзава, ватандиз хтайла гуьруьшар тешкилзава. Мектебда муаллимри гайи ватанпересвилин, дуствилин, гьуьрмет-хатур авунин тарсар рикIелай садрани алат тийидайди абуру чпин уьмуьр куьчуьрмишзавай тегьердалди субутзава.
Ученикрин рикI алай муаллимрикай сад Махачкъала шегьердин ЦIийи Хушетда авай 6-нумрадин школада тарсар гузвай Манафова Бесен я. Адан ученикрин тIалабуналди и мукьвара чун меркездин 6-нумрадин школадиз мугьман, Бесен муаллимдихъ галаз таниш хьана. Им 3000 аялди кIелзавай еке школа я.
Бесен Хив райондин КьванцIилрин хуьре ирид хуьруьн фекьи, халкьдин арада гьуьрмет-хатур авай Вердиханан хизанда дидедиз хьана. КIвале бубади адаз амай пуд стхадизни пуд вахаз хьиз сифтегьан кIел-кхьин чирна, абуру хуьруьн мектебда кIелна. Жегьил руша, вичин вахари хьиз, диде Перихалумаз кIвалин-йикъан къайгъуйра куьмекарни гузвай. ИкI абур зегьметдал рикI алаз чIехи хьана. Кьисметди Бесен КIварчагъиз акъудна. Гьа са вахтунда ада Дербентдин педучилищеда пешени къачуна. Хуьруьн школада гъвечIи классра кIелзавай аялриз тарсар гузвай ва пионервожатыйвилени кIвалахзавай. Вичин уьмуьрдин юлдашдихъ галаз кьве хвани кьве руш тербияламишна. Къе абуру диде-бубадин тIварцIел хъен тагъана, лайихлудаказ чпин уьмуьр куьчуьрмишзава.
Махачкъаладин 33-нумрадин гимназияда Бесен Манафовади лезги тарсар гузвай, амма мектеб кIваливай яргъа хьуниз килигна ам ЦIийи Хушетда кардик квай Махачкъаладин 6-нумрадин школада кIвалахуниз мажбур хьана. Гьелелиг, гьайиф хьи, и мектебда лезги тарсар авач. Б.Манафовади 1-4-классра авай бицIекриз школадилай къецепатан тарсар чирзава. Меркездин гьа и мектебдани лезги балайриз дидед чIалан тарсар гун кардик кутунал алахънава.
Бесен муаллимди тарс тухузвай вахтунда классдиз фейи зун пара гьейран хьана. Гзаф аялар авай чIехи классди секиндиз ацукьна, муаллимдихъ яб акалзавай.
Бесен Вердихановнадин руш, хтул, свас, езне муаллимар я. Абуру чпин диде ва баде Бесен муаллимдивай пешекарвилин сирер чирзава ва вафалувилелди кIвалахзава.
Дагъви Шериф