Аялар ва “омикрон”

Коронавирусдин “омикрон” штаммди начагъ хьайи аялрин 1 процентдилайни тIи­милбур четин гьалдиз гъизва, амайбурулай азар регьятдиз алатзава… Идакай Роспотребнадзордин Москвадин эпидемиологиядин ва микробиологиядин  Г.Н.Габричевскийдин тIварунихъ галай илимдинни ахтармишунрин институтдин директордин заместитель, медицинадин илимрин доктор Татьяна Руженцовади хабар гузва…

Ада къейдзавайвал, коронавирусдин виликдай пайда хьайи жуьрейрихъ (лепейрихъ) галаз гекъигайтIа, алай вахтунда азарди аялрин ва жаванрин нефес чIугвадай органриз тади гузва. Кьилди къачуртIа, абурухъ нерай­ яд авахьунин, туьтер кудай хьиз хьунин, уьгьуь­яр акатунин, бедендал ифин акьалтунин, кьил тIа хьунин, иштягь квахьунин лишанар жезва. Азарлу хьайи бязибурун ванер квахьзава, къен физва (диарея), бедендиз твар  акъатзава (сыпь).

Т.Руженцовади алава хъийизвайвал, коро­навирусдин и штамм, чIехибурук хьиз, аялрик­ни азардин лишанар авачиз (бессимптомно) акатнавай вахтарни гзаф жезва. Регионрилай ас­лу яз, и рекъемди 17-40% тешкилза­ва. “Омик­рондикдик” анжах са процент ая­лар кIе­виз азарлу жезва. Госпиталриз аватза­вай аялрин кьадарди 3 процент тешкилзава. Абурун арада юкьван жуьредин гьалда че­тинза­вай ва яргъалди сагъарун лазим къвезвай азаррикди­ начагъ аялар ава. Ахьтинбуруз медицинадин алава гуьзчивал герек къвезва, — къейдна ада.

— “Омикрондин” лишанар аялрик, ахтармишунри тестикьарзавайвал, азарлудахъ галаз алакъа хьайи кьвед-пуд лагьай юкъуз акатзава, амма 7 йикъал къведалди вахтунда акатзавай дуьшуьшарни тIимил гьалтзавач. Исятда школайра кIелзавай аялар (7-14 ва 15-17 яшара авайбур) иллаки гзаф начагъ жезва. Имни и категорийрин аялар гьам школада, гьамни адалай къеце активни хьунилай аслу я. Ахтармишунри къалурзавайвал, и жигьетдай рушарни гадаяр сад хьтин кьадарда аваз начагъ жезва, яни азар аял руш ва гада яз хьунилай аслу туш.

РикIел хкин: РФ-дин здравоохраненидин министр Михаил Мурашкоди виликдай хабар гайивал, икьван чIавалди пайда хьайи штаммрилай “омикрондикди” аялар 2,5 сеферда артух начагъ жезва. Роспотребнадзордин эпидемиологиядин ЦНИИ-дин директордин заместитель А.Горелова “омикронди” аялрин бронхийриз тади гузвайдални фикир желбзава. Ихьтин дуьшуьшра абур азарханайра сагъарун лазим атун мумкин я.

Алава. “Омикрон” штамм (ва я В.1.1.529) сифте яз Ботсванада ва ЮАР-да алатай йисан ноябрдин вацра пайда хьанай. Пешекаррин фикирдалди, адакди идалай виликан штаммрикди азарлу хьайибур ва коронавирусдиз акси раб янавайбурни начагъ хьун мумкин я. Алай вахтунда и штамм дуьньядин 110 уьлкведа, гьа гьисабдай яз Россияда, Дагъус­тандани, авайди тестикь хьанва. Ам “дельта” штаммдилай фад чкIизва, амма зайиф я.

Чи мухбир