Алай йисан 26-июлдиз Дагъустан Республикадин Кьил Сергей Меликова Махачкъаладин аэропортуна Россияда авай ОАЭ-рин Векил Могьаммад Агьмад Аль-Джабер кьабулна. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.
Сифте нубатда Сергей Меликова багьа мугьман республикадин гуьрчег чкайрикай сад тир Сулакдин дагьардал тухвана. Ахпа абур “Каспий” санаторийдиз мугьман хьана.
Эхиримжи йисара Дагъустан туризмдин жигьетдай гзаф чкайра машгьур жезва. Гьар йисуз республикадиз къвезвай туристрин кьадар 20-30 процентдин артух жезва. ИкI, 2021-йисуз са миллиондив агакьна туристар атана. Идахъ галаз сад хьиз, туризмдин хилез ахъайзавай инвестицийрин кьадарни виниз акъатзава.
“Каспий” санаторийдин мулкуниз килигдайла, ОАЭ-рин Векил туризмдин рекьяй республикадихъ авай алава мумкинвилерихъ, Дагъустандин халкьдин художественный сеняткаррин безекрихъ галазни таниш хьана. Адаз Табасарандин гамар, Ботлихдин бармакар, Къизлярдин чукIулар, Къайтагъдин илигнавай шейэр къалурна.
Идалай гуьгъуьниз мугьман республикадин промышленностдин ва агропромышленный комплексдин карханайриз тухвана.
Къарабудахкент районда абур са шумуд майишатдиз фена. “Герей-Тюз” агрофирма ракъинин кагьрабаяр битмишарунал машгъул я. Адахъ 102 гектар уьзуьмлухар, ципицIар гьялдай завод ва чехирни ципицIар хуьдай 480 тонндин имарат ава. Гъилевай йисуз майишатди 1800 тонн ципицIар кIватIдайвал я.
Идалай гуьгъуьниз ОАЭ-рин Векилдиз лежбервилинни фермервилин “Айдиев Бийгиши Абсалутдинович” майишат къалурна. И майишатди емишарни ципицIар гьасилзава. Ина 76 гектардилай виниз майданра фад бегьердал къведай багълар кутунва.
Сергей Меликовни Могьаммад Агьмад Аль-Джабер 132 гектар кьунвай инвестицийрин “Уйташ” майдандизни килигна. Ина герек тир инженериядин ва транспортдин рекьер, линияр туькIуьрнава, инвестицийрин вад проект уьмуьрдиз кечирмишзава. Абурукай сад — “Даг Полимер” проект ишлемишиз вахканва, Каспийскдин шуьшедин чIунарин завод, Гьажиеван тIварунихъ галай завод, “Ириб”, “Капитал Инвест-пром” проектрал кIвалахар гьеле физва. И проектрал желбнавай пулунин такьатри са миллиард манат тешкилзава. Карханаяр ишлемишиз вахкайла, 365 касдиз кIвалахдай чкаяр жеда.
Дагъустандинни ОАЭ-рин регионрихъ галаз алишверишдинни экономикадин рекьяй санал кIвалахунин месэлаяр веревирд авунихъ галаз сад хьиз, культурадин ва образованидин хилера амадагвилин алакъаяр тайинаруникайни ихтилат фена. Могьаммад Агьмад Аль-Джабераз Дагъустанда Иса пайгъамбардин тIварунихъ галай центрада эцигзавай Россияда виридалайни чIехи мискIиндин дараматарни къалурна. Ана гьа са вахтунда 23 агъзур динэгьлидивай капI ийиз жеда.
Дагъустандихъ авай гзаф кьадар мумкинвилерихъ галаз танишвал Къумтуркъала райондин индустриальный “Тюбе” паркуна кьиле фена. Могьаммад Агьмад Аль-Джабер ва Сергей Меликов “Керамогранит Дагестан” АО-диз килигна. Ам виниз тир еридин керамикадин плиткаяр ва керамогранит акъудзавай кархана я. Керамикадин плитка кьетIен жуьредин рангар ишлемишуналди гьазурзава. Ида абуруз виниз тир ери гузва.
Алай вахтунда АО-дин продукция Россиядин гзаф регионриз рекье твазва. Алатай йисуз къазанжийрин кьадар 642 млн. манатдив агакьна. Налогар яз 75,2 млн. манат гана. Карханада 200 касди зегьмет чIугвазва. Исятда ина производстводин кьадар кьве сеферда артухардай инвестицийрин проект уьмуьрдиз кечирмишзава.
Дагъустандин шуьше Россияда виридалайни хъсанди я. ИкI лугьуз тестикьарзава “Салаватстекло Каспий” ООО-дин векилри. Ина флоат къайдада 600 тонн листовой шуьше акъудзава. Карханадин чIехибуруз продукциядин жуьреяр артухариз кIанзава. 2023-йисуз ана цIийи линияр тадаракламишда. Карханадин продукциядихъ международный ISO стандартдин сертификат ава ва ада вичин шуьше Азербайжандиз, Эрменистандиз, Гуржистандиз, Къазахстандиз, Къиргъизистандиз, Уьзбекистандиз рекье твазва.
ЦIийи карханайриз куьмек гунин мураддалди республикадин бюджетдай налогрин жигьетдай кьезилвилер гузва.
ОАЭ-рин Векилдин фикир “Салаватстекло Каспий” карханади акъудзавай продукцияди вичел желбна. Заводди акъудзавай шейэрихъ галаз мукьувай таниш хьайила, Могьаммад Агьмад Аль-Джабера карханадин продукция ОАЭ-да къалурун теклифна.
“Чна Россиядин промышленностдин ва алишверишдин министерстводихъ галаз санал РФ-дин фри-зона тешкилун патал кIвалахзава. ГьакI хьайила, квевай республикадин продукция фри-зонадин сергьятра аваз Абу-Дабидиз ва я Эмиратриз ракъуриз жеда. Куьмекар чнани гуда”, — лагьана ОАЭ-рин Векилди.
Чи мухбир