Алай йисан 26-октябрдиз Махачкъалада РД-дин Кьил Сергей Меликован гуьзчивилик кваз республикада коронавирусдин вилик пад кьунин жигьетдай кардик квай Оперштабдин нубатдин заседание кьиле фена. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз”  РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди хабар гана.

Мярекатдал федеральный дережадин къарарар гьисаба кьуна,тIугъвалдихъ галаз женг чIугунин жигьетдай кардик кутун­вай цIийи серенжемар веревирдна.  Къейд ийин хьи, абурукай бязибур Дагъустандизни талукь я.

Республикада инсанар тIегъуьндик начагъ хьунин нубатдин лепе хкаж жезвайди фикирда кьуна, Дагъустандин Кьили агьалийриз коронавирусдиз акси рапар ягъунин еришар йигинарна кIанза­вай­ди рикIел хкана. Тайин хьанвайвал, коро­на­­вирусдиз акси рапар янавайбур саки на­чагъ жезвач. ХьайитIани, лап кьезил жуь­реда алатзава.

Заседанидин сергьятра аваз, С.Меликова РД-дин здравоохраненидин ми­нис­терстводал, вири мумкинвилерикай мен­фят къачуна, начагъ жезвайбуруз медици­надин рекьяй ерилу куьмек гудай се­ренже­мар кьабулун ва азарханайра коронави­рус акатнавайбур патал кардик кутунвай чарпайрин кьадар гзафарун тапшурмишна.

QR-кодрин куьмекдалди

Региондин регьберди тIугъвалдин вилик пад кьун патал уьлкведа кьабулзавай алава серенжемрикайни ихтилатна. РФ-дин Президентдин  Указдалди 30-октябрдилай 7-ноябрдалди уьлкведин экономикадин ва халкьдин майишатдин вири хиле­ра кIвалах тийидай йикъар яз малумарнава.­

“Республикада арадал атанвай эпидемиологиядин гьалариз килигна, 18-октябрдиз кьиле фейи Оперштабдин заседанидал чна са бязи цIийи серенжемар ве­ре­вирд­най. Гьа гьисабдай яз, октябрдин эхиррилай гатIунна са жерге идарайриз фин патал агьалийри коронавирусдиз акси раб янавайди тестикьарзавай QR-код къалурна­ кIан жедайдини. Им сифте ну­батда алиш­ве­ришдин центрайриз, 400 квадратный метрдилай артух майданар авай, жуьреба-жуьре шейэр маса гузвай чкайриз, обще­ствен­ный хуьрекар гьазурзавай идарайриз, теа­трриз, кинозалриз, спортдин, фитнес-зал­риз, гуьрчегвилин салонриз талукь жеда.

QR-кодди гузвай малуматар тестикьа­рун патал гьар са касди документни (мисал яз, паспорт) къалурун герек къведа. Гьа­виляй алверчийрихъ, карчийрихъ, теш­­килатрин, карханайрин регьберрихъ ва маса объектрин иесийрихъ галаз QR-кодар ишлемишунин гьакъиндай гъавурдик кутунин кIвалах тухвана кIанда”, — къейдна Сергей Меликова.

Рапар янавайбуруз

2021-йисан 25-октябрдин делилралди, республикада 496 агъзур касдиз коронавирусдиз акси рапар янава. Ида агьалийрин анжах 27 процент тешкилзава. 60 йи­салай виниз алатнавай агьалийрикай  89 агъзур касдиз рапар янава.

Рапар язавайбуруз галайвилер авунин мураддалди кьабулнавай къарардин бинедаллаз, жуьреба-жуьре идарайрин кьилевайбуру чпин къуллугъчийриз кьве юкъуз ял ядай ихтияр гун (мажибар хвена)­ хъсан кар яз гьисабнава. И йикъара рапар ягъайдалай гуьгъуьниз организм къайдадиз хкидай серенжемар кьабулиз жеда.

Са гьафтедин вахтунда тайинарзавай сергьятри промышленностдин, транспортдин ва маса хилерин карханайрин кIва­лах­диз кьецI гудайди фикирда кьуна, региондин Кьили абуруз куьмек гудай рекьер­ жагъурна кIанзавайдакай лагьана.

“И месэладиз талукь яз кар алай серенжемар кьабулна кIанда. Инсанар кIва­лахдалди таъминарзавай ксари чпин къул­­лугъчийрин кьадар тIимилар тийидайвал. Республикадин зегьметдин ва яша­­йишдин рекьяй вилик финин, экономикадин ва мулкар  вилик тухунин минис­терствойри, маса идарайри и месэла­диз кьетIен фикир гун чарасуз я. Игьти­яж­ аваз хьайитIа, государстводин патай куьмек гудай серенжемар кьабулун патал­ вахт-вахтунда республикадин Гьукуматдиз хабар гана кIанда”, — лагьана Сергей Меликова.

Заседанидин сергьятра аваз С.Меликов мектебра тарсар тухунин месэладални акъвазна.

Региондин Кьили РД-дин образованидин ва илимдин министерстводал дистанционный къайдада тарсар тухунин жи­гьет­дай гьазурвал акун, и месэладиз талукь махсус ахтармишун кьиле тухун тап­шур­миш­­на. И кIвалах, республикада  тIе­гъуьн­дихъ галаз алакъалу гьалар къай­дадикай­ хкатайтIа, виликамаз гьазурвал акун патал ийизва.

Гзаф жезва

Республикадин Роспотребнадзордин Управленидин кьил Николай Павлова къейд авурвал, эхиримжи гьафтейра виридалайни гзаф начагъбур Бабаюрт, Дахадаев, Къизляр, Мегьарамдхуьруьн, Ша­мил, СтIал Сулейманан, Хив районра ва гьакIни Дербент, Хасавюрт, Избербаш, Дагъустандин Огни шегьерра ава.

— Жегьилрин арадани тIегъуьндик начагъбур артух жезва. Эхиримжи делилралди, 7-далай 16 йисалди ва 18-далай 29  йи­салди яшара  авай ксар гзаф начагъ хьанва­, — лагьана Н.Павлова. Ада гьакIни региондиз къецепатай хквезвай агьалияр кьетIен гуьзчивилик кутуна кIанзавайди рикIел хкана. Алай йисуз Дагъустандиз маса уьлквейрай 20 агъзурдалай виниз инсанар хтана. Н.Павлован гафаралди, са­ки агъзур дуь­шуьшда агьалийри чеб ахтармишуникай кьил къакъудна.  И жигьетдай 550 кас 6,9 миллион манатдин жерме авуна.

Чи мухбир