27-февралдиз Махачкъалада Да­гъустан Республикадин Халкь­дин Собранидин 30-сессия кьиле фена.  Россиядин ва Дагъус­тандин гимнияр тамамарайдалай гуьгъуьниз республикадин­ парламентдин спикер Заур Ас­кендерова сессия ачухна. Да­гъустан Республикадин Гьукуматдин Председатель Абдулмус­лим Абдулмуслимова вичин гегьенш докладда алатай йисуз Дагъустанди яшайишдин­ни экономикадин рекьяй вилик­ финин карда къазанмишай агалкьунри­кай малумат гана, республикадин экономика мягькемарун, яша­йишдин пайгарвал хуьн ва региондин бюджет дурумлуди авун патал гьихьтин серенжемар кьабулнатIа, суьгьбетна.

«Шазан нетижайрай аквазвайвал, Дагъустан Республикадин экономикади вич дурумлувилелди вилик физвайди ва мягькемвиляйни вичихъ тайин бинеяр авайди къалурна. Чав дуствилелди эгечI тийиз­вай уьлквейрин патай авай манийвилериз, къадагъай­риз килиг тавуна, чун виликди физва. Бязи хилерай республикади кIвенкIвечи чкаяр кьазва.

Меликов Сергей Алимовича 2023-йисуз РД-дин Халкьдин Соб­ранидиз кIелай Чарче Дагъус­тан Республикадин гьукуматдин кIва­лах патал  дибдин хилер ва кар алай везифаяр тайинарнавай. Лугьуз жеда хьи, абур чна вири бегьемарнава. Финансрихъ ва вахтарихъ галаз алакъалу тир гьял тавунвай бязи месэлаяр, гьелбетда, амазма, абурун винелни чна кIвалахзава. Тайинарнавай 54 серенжемдикай 45 кьилиз акъуднава, 9 мукьвара тамамар хъийида.

Идалай гъейри, Дагъустан Рес­публикадин гьукуматди 2022-йисан кIвалахдин нетижайриз килигна гъиле кьур хейлин крарик бязи дегишвилер кухтуна. Абурни рес­публика патал кар алай хилер тир промышленностдиз, хуьруьн майишатдиз, улакьринни логистикадин комплексдиз ва туризмдиз талукьбур тир.

Чна милли проектар уьмуьр­диз кечирмишзавай гьалдал, пуд­ратдин организацийрин кIвалах­дал кIеви гуьзчивал авуна. Гьа са вахтунда Россиядин Федерация­дин госпрог­раммайра иштиракза­вайбурун кьадарни артухарна. Региондин проектрин «чантада» 50 проект авай. Абур кьилиз акъуддай пулдин кьадар 29,1 миллиард манатдиз барабар тир. Тамамарнавай кIвалахри 93,6 процент тешкилзава.

Республика виликди финин хъсан гьалар федеральный дере­жадани тестикьарзава. СКФО-да РФ-дин Президентдин махсус ве­кил Ю.Чайкади С.Меликован тIвар­цIихъ ракъурнавай Чарче экономикадин ва яшайишдин кар алай хилера къазанмишнавай хъсан нетижаяр ва респуб­ликади Кеферпатан Кавказдин Федеральный округ вилик тухунин кардик еке пай кутазвайди къейдна.

Чалай инвестицийрин активвални хуьз алакьна. ЧIехи проектар уьмуьрдиз кечирмишун давамарзава ва цIийибур ачухзава. ГъвечIи ва юкьван бизнесдиз куьмек гудай механизмаяр арадал гъанва. Региондин бюджетдин дурумлувал хкаждай серенжемар кьабулнава. Налогрин базадиз гзаф пулар хкведай месэладизни датIана фикир гузва.

Республикадин экономик мягь­­кемарунихъ галаз сад хьиз яша­­йишдин дурумлувал хуьн­ни важиб­лу тир. Гьавиляй чна Да­­гъус­тандин гьар са агьалидик­ секинсузвал кутазвай месэлаяр сифте чкадал эцигна. Иник хъсан рекьерни, еридин медицинани, цIийи школаяр, аялрин бахчаярни­ акатзава. Яшайишдинни коммунальный майишат цIийикIа туькIуьр хъувунин мураддалди еке кIвалахар гъиле кьунва. И крар кьилиз акъудайла, чи агьалийрин гзаф месэлаяр гьял жеда. Яшайишдин рекьяй кIеве авай, тIимил таъмин тир, кесибвиле авай агьалийриз куьмек гунни таъминарнава. Россиядин Федерациядин Президентдин «майдин» указра къалурнавайвал, бюджетдин хилера зегьмет чIугвазвай къуллугъчийрин мажибдин кьадарар алай вахтунихъ галаз кьадайвал таъминарзава. Алай йисан январдин вацра республикадин гьукуматди Дагъустанда Хизандин йисаз талукь мярекатар тухунин кьетIен план тайинарнава. Мартдиз кьиле тухудай заседанидал гзаф аялар авай хизанриз куьмек гуниз, государстводин хизандин сиясат хъсанаруниз талукь серенжемрин менфятлувилин  месэлайриз килигда.

Адет тирвал, региондиз феде­ральный гьукуматдини аквадай хьтин куьмек гана. 2022-йисав ге­къи­гайла, республика патал лап важиблу везифаяр кьилиз акъудун патал ахъайзавай финансрин кьадарар артухарна. Идани тестикьарзава хьи, федеральный центради Дагъустандиз кьетIен фикир гузва. Иллаки — Президент Владимир Путина», — къейдна РД-дин Гьукуматдин Председателди.

Нариман  Ибрагьимов