“Белиждин участокдин больница” ГБУ-дик Белиж ва ЛукIарин хуьрерин участокрин амбулаторияр, Нуьгди ва Куркак хуьрера авай ФАП-ар акатзава. И йикъара чун Белиж хуьруьн участокдин духтуррин амбулаториядиз фена, ана кIвалахзавай коллективдихъ галаз таниш хьана. 1992-йисуз ачухай амбулаторияда алай вахтунда терапевтди, умуми практикадин духтурди, педиатрди, стоматологди, акушер-гинекологди, хирургди агьалийриз медицинадин рекьяй къуллугъзава. Пешекар духтуррин куьмекчияр яз, ина 11 медсестради ва завхозди кIвалахзава. Амбулаториядин коллектив 5130 агьалидин сагъламвилин къаравулда акъвазнава. Абурукай 1815 аялар я. И участокда шекердин диабет авай — 80, ракдин азар квай -16, ивидин тIал авай -15, рикIин тIалар авай 210 кас духтуррин датIана гуьзчивилик ква. Чаз акурвал, кIвалахдай шартIар хъсанбур я. Кабинетра медицинадин рекьяй лазим тир вири тадаракар ава.
Алай аямдин амбулатория медицинадин рекьяй пешекарвилин куьмек гузвай, хуьре авай са акьван чIехиди тушир поликлиника я. Амбулаториядин заведующийдин везифаяр тамамарзавай Размет Шагьларович Сабетоваз (терапевт) агьалийрин арада лайихлу гьуьрмет ава.
Р.Сабетов 1963-йисуз Мегьарамдхуьруьн райондин Азадогъли хуьре дидедиз хьана. Юкьван школа куьтягьна, Вологда шегьердин медицинадин училищедик экечIна. Анаг акьалтIарайла, ам Вологдадин областдин Грязовец шегьерда авай амбулаториядиз фельдшервиле ракъурна. Са йисузни кIвалах тавунмаз, адаз (1984-1986-йисара) Советрин Армиядин жергейриз эверна. 1986-1992-йисара Архангельскдин медицинадин академияда кIелна. 1992-1993-йисара, хирургдин пешедин диплом гваз, Дербент шегьердин центральный больницада кIвалахдив эгечIна. 1993-йисуз ам Белиж хуьруьн участокдин амбулаториядиз хквезва. Ина 2006-йисалди хирург яз зегьмет чIугуна. КIвалахни ийиз, са йисуз терапевтвилин рекьяй алава кIел хъувуна, ам мад са пешедин иеси жезва. ИкI, 2006-йисалай гилалди агьалийриз терапевтвилин рекьяй намуслудаказ медицинадин къуллугъар ийизва.
Размет духтурди ина кIвалахиз 30 йис я. Ам иниз хтай сифте йикъалай хуьруьн агьалийри адан пешекарвилин дережадиз еке къимет гана. Духтурдихъ агъуна, адал чпин сагъламвал ихтибарна, агьалийри “тади куьмекдиз” кьериз-царуз эвериз хьана. Хирург яз кIвалахдайла ина шартIар авазвай, ада четин тушир хирургиядин операциярни чкадал ийидай. Лагьана кIанда, са шумуд кас ада, гьатта “агъа дуьньядайни” хкана.
Амбулаторияди гьафтеда ругуд юкъуз кIвалахзава. График агьалийриз къулай жедайвал туькIуьрнава. КIвалах регьятди туш. Агьалийрин тIал-квал тIимиларун патал абур сагъарна, диспансеризация тухвана, азаррин вилик пад кьадай серенжемар кьабулна кIанзава. Амбулаторияди гьар юкъуз саки 270 агьали кьабулзава. Ковидди агъавалзавай вахтунда бязи йикъара саки 500 касдив агакьна агьалийриз къуллугъна, кIвалериз физни, куьмекар гана.
Чун иниз атай юкъуз 10 йисал къведалди яшара авай аялриз полиомиелитдиз акси рапар ягъунин серенжем кьиле тухузвай. Размет духтурдин гафарай малум хьайивал, хуьруьн участокда 10 йисал къведалди яшда авай саки вири аялриз полиомиелитдиз акси рапар янава.
— Чаз Белиждин участокдин больницадин кьилин духтур Рамазан Тагьирбегова, адан заместителри гьамиша куьмекар гузва. Амбулаториядиз атана, абур чи кIвалахдиз килигзава, вуч лазим ятIа, хабар кьазва, месэлаяр гьялиз куьмекзава, тапшуругъар гузва, — къейдзава Размет Сабетова. — Уьмуьрда гуьзлемиш тавур агьвалатарни арадал къведа, хуьруьн духтурдикай екез куьмек хьайи вахтарни жеда. Гьам рикIиз массаж авун, гьам искусственный нефес гун, гьелбетда, и процедураяр гьар юкъуз ийизвач, амма лазим атай вахтунда абур, энгел тавуна кьилиз акъудна кIанзава, ихьтин вахтара пациентдин уьмуьр хуьн патал женг тухузва. Хуьре кIвалахзавай духтур дуст хьиз я. Ада, дустуни хьиз, азарлу кас кьабулна, адаз яб гана, гъавурда гьатна, гуьгьуьл хкаждай келимаяр лагьана, адан тIал секинарда. Лазим ахтармишунар кьиле тухвайдалай кьулухъ диагноз эцигна, дарманар кхьена рекье хутада. Гъавурда гьатдай, хъуьтуьл къилихрин пациентрихъ галаз кIвалахун четин туш. Амма, гьайиф хьи, чи девирда са гьакIан нер авахьунни чIехи бедбахтвал хьиз кьазвайбур, йиф-югъ талгьана, тади куьмек истемишдай терс къилихрин инсанарни гьалтзава. ЯтIани, чи везифа виридахъ яб акалун, лазим куьмек гун я.
Амбулаторияда хъсан тежриба авай, умуми практикадин духтур Гьажибег Мегьамедкеримова яргъал йисара зегьмет чIугвазва. Адан тежрибадикай вири духтурри менфят къачузва. Заира Самурханова (акушер-гинеколог), Эмма Сабетова (педиатр), Ибрагьим Селимов (стоматолог), Максим Саидов (хирург), Таиса Вагьабова (старший медсестра), медсестраяр Лейла Агъаева, Етер Нифталиева, Аикат Нуьдуьрова, Маркиза Арухова, Марият Алиева, Зарина Наврузбегова — им хуьруьн амбулаториядин чIехи тушир, амма куьмекдиз къвезвай, инсанриз дикъет гана, къайгъу чIугуна, жавабдарвал гьиссна, зегьмет чIугвазвай работникрин коллектив я.
Гьакъисагъ зегьмет чIугунай коллектив са шумудра “Белиждин участковый больница” ГБУ-дин кьилин духтурдин Гьуьрметдин грамотадиз лайихлу хьана. Коронавирусдихъ галаз женг тухуник аквадай хьтин пай кутунай, галатун тийижир зегьметдай ва пешекарвилин виниз тир дережадай Размет Сабетован, Таиса Вагьабовадин, медсестраяр тир Гемерханум Жавадовадин ва Махтунья Казимовадин агалкьунар РД-дин кьил хьайи В.Васильева разивилин чарар гуналди къейднай.
— Гьуьрмет, ихтибарвал хьун алакъайрин агалкьун я, — инанмишвилелди лугьузва уьмуьрдин уькIуь-цуру акунвай тежрибалу духтур Р.Сабетова.
Инсанрин сагъламвал хуьнин къаравулда акъвазнавай квехъ ва коллективдихъ агалкьунар хьурай, гьуьрметлу духтур.
Къагьриман Ибрагьимов
