Хци месэла
10-11-августдиз къвайи къати марфарин нетижада Докъузпара райондиз хьайи зиянрикай чна галай-галайвал гьа йикъара малумарнай. Юргъади неинки рекьерни салар, гьакl дигидай цин къаналарни къайдадикай хкудна, анрин бандар, имаратар селди инсафсузвилелди барбатlна. Кьилди къачуртlа, райондин мулкара кардик квай “Миграгъ-Къаракуьре” ва “Къуруш-Мискискар” къаналрин бандар, турбаяр ци тухвана, вацlай къаналдиз яд ахъайзавай чкаяр уьцlена…
Татугай гьалар арадал атайдалай инихъ “Миграгъ-Къаракуьре” къаналда яд амукьнач. Малум хьайивал, ам гьеле ремонт хъувунвач. Гьавиляй и йикъара Миграгъ-Къазмайрал яшамиш жезвай Жамал Камалова, са гьихьтин ятlани куьмекдик умуд кутуналди, и месэла газетда къарагъарун тlалабна. Ада ихтилатзавайвал, Миграгъ-Къазмайрин агьалийриз келемар, картуфар цанвай чпин салар, никlер дигидай яд эсиллагь амач. Дигидай яд авачирла, салан майваяр битмишарунал ва багъманчивилел машгъул инсанрин ийир-тийир квахьзава, абурук еке къалабулух акатзава.
“Къанал чlур хьайидалай инихъ гзаф йикъар алатнава. Келемар цанвай чи салар цихъ гьарарат хьанва”, — лугьузва Ж.Камалова.
Къейд ийин, и хуьруьн агьалийри, уьцlенвай чкадилай кьуд шланг кутуна, са тlимил яд къаналдиз къведай вахтуналди тир чараяр акунва. Амма вацlай къаналдиз яд ахъайдай чка уьцlена, раг хьиз хьанва. Ам мадни чlур хьунин, шлангарни ци тухунин къурхулувал ава.
Къаналар авай гьал чирун патал зун Докъузпара райондин кьил Абдурагьим Алискерован патав фена. Ада лагьайвал, районда кардик квай “Миграгъ-Къаракуьре” ва “Къуруш-Мискискар” къаналар гуьнгуьна хтун патал “Минмелиоводхоз РД” идарадин директор Залкип Къурбановаз са шумудра чарар ракъурнава. Дигидай къаналар ремонтунин кlвалахар гьа идарадин хиве ава.
Абдурагьим Алискерова къейдзавайвал, Демиррин хуьруьн гъвечlи къанал райондин такьатрихъни къуватрихъ са куьруь вахтунда къайдадиз хкана. Къати марфари зиян гайи чкайриз талукь тир актар, шикилар ва видеоматериалар гьа сифте йикъара Ахцегь районда авай районрин уртах ООС-дин идарадиз ракъурна.
“Минмелиоводхоз РД” идаради талукь тир серенжемар кьабул тавурла, райондин кьил А.Алискерова Дагъустандин кьил В.Васильевазни чар ракъурна.
Чарче, кьилди къачуртlа, кхьенва: “Гьуьрметлу Владимир Абдуалиевич! 10-11-августдиз къвайи къати марфарин нетижада Докъузпара райондин Усугъчай вацlа цин кьадар са шумудра артух хьана. Вацlуз сел атуникди райондин сергьятра авай дигидай къаналриз еке зиянар хьанва. “Миграгъ-Къазмаяр” ва “Къуруш-Мискискар” къаналрин бандар барбатl хьана, 530 миллиметрдин яцIувал авай металлдин турбаяр селди тухвана. А къаналри Къаракуьре, Цlийи Къаракуьре, Миграгъ-Къазмаяр, Мискискар ва са кьадарда Миграгърин хуьрни дигидай целди таъминарзавайди я…
Докъузпара райондин сергьятра авай дигидай цин къаналар “Минмелиоводхоз РД” ФГБУ-дин (Министерство мелиорации земель и сельскохозяйственного водоснабжения РД) гуьзчивилик квайбур я. Са шумуд сеферда чна талукь тир чарар ракъурнатlани, а идаради чпин гуьзчивилик квай къаналар гуьнгуьна хтун патал гьич са серенжемни кьилиз акъудзавач. “Минмелиоводхоз РД” ФГБУ-ди Докъузпара районда авай дигидай цин къаналар гуьнгуьна хтунин кlвалахар тади гьалда кьилиз акъудун патал чна Квевайни куьмек тlалабзава”.
Са шакни алач, цин къаналри райондин хуьруьн майишат вилик финин карда важиблу чка кьазва. Ихьтин къаналар галачиз агьалийривай бегьер арадал гъиз жедач. Малум тирвал, дагълух хуьрерин агьалияр патал хуьруьн майишатда саларбанвилин хилехъ еке метлеб ава, гьикl хьи, келемар, картуфар гьасилунал машгъул хьунилай гъейри, агьалийриз яшайиш кьиле тухун патал маса мумкинвилерни шартlар авач. Патавай вацl физватlани, дигидай цикай магьрум хьайила, менфят къведай са чешмени авачир агьалийри арза-ферзе авун гьахълу ва чарасуз кар я.
Райондин сергьятра хуьруьн майишат вилик финин карда куьмекдин хсуси майишатри кьетlен чка кьазва. Абуру хуьрерин агьалияр, гьакI шегьерра авай мукьва-кьилиярни суьрсетдалди таъминарзава.
Гьелелиг хтай жаваб-затl авач. Къаналриз хьанвай зиянар гъвечlибур туш. Умуд кутаз кIанзава хьи, республикадин дережадин талукь идарайри къаналрин хци месэладиз фикир гуда ва, гежел вегьин тавуна, герек тир серенжемар кьабулда.
Куругъли Ферзалиев
