31-августдиз Махачкъалада, РД-дин милли политикадин ва диндин крарин рекьяй министерствода, «Россиядин Федерациядин гьукуматдин сиясатда важиблу хилерикай сад яз, дишегьлийриз сиясатдин, экономикадин, яшайишдин ва культурадин хилера тамамдаказ ва вири ихтияррикай менфят къачуналди иштиракдай шартIар тешкилун» темадай элкъвей стол кьиле фена.
Адан кIвалахда Дагъустандин милли политикадин ва диндин крарин рекьяй министр Энрик Муслимова, РД-да аялдин ихтияррин рекьяй уполномоченный (тамам ихтиярар ганвай кас) Марина Ежовади, РД-дин здравоохраненидин министрдин заместитель Патхула Патхулаева, Дагъустандин Халкьдин Собранидин милли политикадинни жемиятдин, диндин кIватIалрин ва парламентрин арада алакъайрин рекьяй Комитетдин председатель, «Сад тир Россиядин дишегьлийрин гьерекат» партиядин проектдин координатор Елена Ельниковади, «Дагъустандин дишегьлийрин Союз» общественный тешкилатдин (ДРОО) председатель Интизар Мамутаевади, гьукумдин органрин, жемиятдин тешкилатрин векилри ва масабуру иштиракна.
Мярекат ачухдайла, Энрик Муслимова, жемиятда дишегьлиди кьетIен роль къугъвазвайди къейд авунихъ галаз сад хьиз, регион вилик финин карда абуру кутазвай пай важиблуди ва лазимди тирди алава хъувуна.
— Дишегьлийри яшайишдинни сиясатдин хилера важиблу роль къугъвазва. И роль и ва я маса месэлайрин патахъай гьуьжетдин, акьунрин ва четинвилерин девирда иллаки артух жезва. Дагъустандин дишегьлийри республикадин жемиятдинни сиясатдин уьмуьрда активнидаказ иштиракзава. Илимда ва производствода, здравоохраненида ва образованида, юриспруденцияда ва финансрин рекьяй, журналистикада ва эцигунра, культурада ва спортда абуру виниз тир пешекарвал ва жавабдарвал, гьакIни карчивилин рекье алакьунар къалурзава. Дишегьлийри гьукумдин органра ва политпартийра активнидаказ иштиракзава, важиблу месэлаяр гьалунин крара теклифар гузва. Абур иштиракзавай хилер ва къазанмишзавай агалкьунар важиблубур, жемиятдин патай куьмекдиз ва лазимбур яз гьисабуниз лайихлу я, — лагьана министрди.
Вичин рахунра М.Ежовади къенин девирда Дагъустандин дишегьлидин роль республикадин жемиятдинни сиясатдин уьмуьрда мадни важиблуди тирди алава хъувуна.
— Алай регьятди тушир вахтунда, уьлкве зурба агрессиядал расалмиш хьанвайла, ислягьвал ва Ватан хуьн патал женгина Дагъларин уьлкведин дишегьлийри жуьрэтлувал ва садвал къалурзава. Абур ислягьвал хуьниз талукьарнавай акцияр ва демонстрацияр тешкилай сифтегьанбурун жергеда авай, — алава хъувуна М.Ежовади.
Елена Ельниковади «Сад тир Россиядин дишегьлийрин гьерекат» проектдикай, адан кар алай макьсадни уьмуьрдин четин шартIара гьатнавай дишегьлийриз яшайишдин ва психологиядин жигьетдай куьмек гун тирди суьгьбетна.
— Чна неинки чпин рухвайри ва уьмуьрдин юлдашри армиядин жергейра къуллугъзавай дидейриз ва дишегьлийриз, гьакI къенин юкъуз четин уламда гьатнавай вирибуруз куьмекар гузва. Чун анжах дяведин крарихъ ва аскервилин къуллугъдихъ галаз алакъалу тир ксариз талукь дуьшуьшрал акъвазна виже къведач. Чи макьсад уьмуьрдин четин шартIара гьатнавай гьар садаз виликди физ, жуьреба-жуьре хилера агалкьунар къазанмишиз куьмек гун я, — лагьана ада.
Интизар Мамутаевади сиясатдин, экономикадин, яшайишдин ва культурадин хилера дишегьлийрин роль къвердавай артух жезвайдакай, къенин юкъуз сада-садаз куьмек гуналди Дагъустандин дишегьлийрин Союзди зурба кIвалах кьилиз акъудзавайдакай лагьана.
— Чи тешкилатдин кьилин роль жемиятдинни сиясатдин, экономикадин, яшайишдин ва культурадин хилера дишегьлидин дережа хкажуникай ва абурун итижар хуьникай ибарат я, — къейдна И.Мамутаевади.
Гьугъуьнлай элкъвей столдихъ 2020-2022-йисара Дагъустан Республикада дишегьлийрин итижар хуьнихъ элкъуьрнавай Милли стратегия кьилиз акъудунин серенжемрин План тамамаруникай ва 2023-2026-йисар патал адан макьсаддикай ва вилик эцигнавай месэлайрикай Дагъустан Республикадин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй вилик финин министерстводин хизанриз ва аялриз яшайишдин рекьяй къуллугъдай отделдин начальник Амина Гьасановади суьгьбетна. Госстатистикадин Федеральный къуллугъдин Дагъустанда авай Территориальный органдин регьбердин заместитель Наида Шихшабеговади республикада сиясатдин, экономикадин, яшайишдин ва культурадин хилера дишегьлийрин кар-кIвалах къалурзавай делилар раижна.
Дишегьлияр яшайишдин рекьяй кIеве гьатунин ва абуруз зулум авунин вилик пад кьунин месэлайрикай республикада авай МВД-дин общественный къайдаяр хуьн тешкилунин ва РФ-дин, гьакIни чкадин самоуправленидин органрихъ галаз санал кIвалахунин рекьяй Управленидин отделдин начальник, полициядин майор Луиза Алхасовади доклад авуна.
Алай вахтунда кьиле физвай дяведин махсус серенжемда иштиракзавайбуруз ва абурун хизанриз куьмекар гудай дишегьлийрин общественный тешкилатрин ролдикай военный рекьяй къуллугъ кьилиз акъуддайла, телеф хьайибурун дидейрин, вахарин ва уьмуьрдин юлдашрин «Дидейрин къуват» тIвар алай сообществодин регьбер Сефижат Мегьамедрасуловади, СВО-дин иштиракчийриз куьмекар гудай госфондунин регьбердин заместитель Саида Гитинаевади ва дишегьлийрин коммерциядинди тушир диндин тешкилатдин «Марьям» центрадин директор Марьям Абдулхаликьовади суьгьбетна.
Элкъвей стол адан иштиракчийри къарагъарнавай месэлайрай чпин фикирар лугьуналди акьалтIна.
Рагнеда Рамалданова
