“Кьведра бахтлу кас”. Ктабдиз ихьтин тIвар авторди М. Бабаханован хиве кьун фикирдаваз гана. Хив райондин АрхитIрин хуьруьн юкьван школадин директорвиле кIвалахай йисара шаирди кхьенай: “Зун кьведра бахтлу кас я: за жуван уьмуьр аялризни шиирриз бахшна. Вуч ава абурулай михьи, гуьрчег!”
Дугъриданни, шаир гьахъ я. Адаз вичин уьмуьрдин гъед жагъана. Гьавиляй ада бахтлувални гьиссзава. Гьеле 1987-йисуз рагьметлу писатель Якьуб Яралиева “Литературадин Дагъустан” журналдиз акъатай “Жуван гъед жагъурун” рецензияда и кар къейдна: “М.Бабаханован яратмишунриз дерин фикирар, хци кьатIунар, назик ва мегьрибан гьиссер хас я… Адан гьар са шиирдай бажарагъ ва устадвал аквазва”.
Ктаб-монография М. Бабаханован 60 йис тамам хьунихъ галаз алакъалу авунва. Адан сифте гафуна филологиядин илимрин кандидат, ДГУ-дин доцент Нариман Абдулмуталибова кхьенва: «А. Мирзабегован ктаб чи бажарагълу къелемэгьлидин уьмуьр ва яратмишунар илимдин рекьелди ахтармишунин карда вилик къачунвай чIехи кам я. М.Бабаханов шаир, камалэгьли ва арифдар хьиз чи халкьдин руьгьдин уьмуьрдин тарихда жанлу ва экуь гел тазвай ксарикай сад я. Чна умуд кутазва, гележегда чи маса алимрини и рекье зегьмет чIугуна, шаирдин яратмишунриз, адан чIалариз генгьенш ва лайихлу къимет гуда”.
Азиз Мирзебегова ктабдал хейлин зегьмет чIугунва. Ада М.Бабаханован чапдай акъатнавай гьар са ктабда (“Къизилгуьлдин мани”, “Муьгьуьббатдин куьче”, “Гъетери табдач”, “Ракъинин сухта”, “Лекьрен мани”) гьатнавай эсерар чIалан, манадин, арадал гъизвай къаматрин, художественный рангарин, кIелзавайдаз ийизвай таъсирдин, девирдихъ галаз авай алакъадин, шииратдин кьетIенвилин, философиядин деринвилин, гьиссерин чимивилин, ватанпересвилин гьуьндуьрдин жигьетдай ахтармишнава ва къиметар гузва.
“Майрудин Бабаханов критикадин гуьзгуьда” разделда газетриз, журналриз, ктабриз шаирдин эсеррикай кхьенвай рецензияр ганва. Абуру хейлин чка кьунва. Авторри шаирдин, писателдин, чIалан устаддин гъиликай хкатнавай, рикIяй акъатнавай шииррин, гьикаяйрин маналувал, ачухвал, деринвал, чIалан везинлувал, къешенгвал, образрин цIийивал, жанлувал, рифмайрин кутугайвал, пайгарвал, цIарарин къуватлувал, таъсирлувал, тема хкягъунин ва ам гегьеншарунин бажарагълувал къейдзава.
А.Мирзебегован къанни ирид лагьай ктаб девирди истемишзавайди, милли литературоведенида лайихлу чка кьадайди ва жуьреба-жуьре яшарин, кеспийрин кIелдайбуру менфят къачудайди хьанва.
Нариман Ибрагьимов