Гатфарин сувар
Ви кlвалахар кьилиз тухуз гьазур я,
Гьар са инсан ви сувариз гатфарин.
Ви суварин няметрин сан агъзур я,
Гьар жуьредин дамахар гваз суварин.
Ирид къаб кваз вилик ирид хуьрекдин,
Дадмиш ийиз гьар садан дад аквазва.
Берекатлу сувар гъана гьуьрметдин,
Сада-садаз тебрикариз аквазва.
Куькlуьнна куз ава гьар са куьчеда,
Яран цlаяр хкаж жезва цавариз.
Газ-фонарар безетмишна уьлкведа,
Яран паяр пайзава къе балайриз.
Чи бубайрин адетар хуьн пак кар я.
Гатфари чаз суварар бул багъишда.
Шадвал ийиз недай-хъвадай йикъар я.
Рикlин гафар яр-дустариз алхишда.
«Лезги газетдин» 2019-йисан 12-нумрадай
_________________________________________________________________
Насигьатар
Сад Аллагьдин аксина куьн экъечlмир,
Чlуру хиял аваз рикlе эгечlмир,
Сад лагьана далдадикай хкечlмир,
Сабурдалди алад вилик, балаяр.
Аллагь рикlе аваз рекье хьайитlа,
Куь мурадар вири кьилиз акъатда.
Ризкьидикай кlус игьсан яз гайитlа,
Сад Аллагьдин берекатдик акатда.
Гъвечlи чагъа гъилиз атай арада
Шад жеда кlвал, диде-буба, архани.
Милиз хъуьрез, бувар ийир береда,
Адан патав кlват жеда вах — стхани.
Акваз-акваз чи вилик цуьк экъечlда.
Рикl ачухдиз жувни адал элкъведа.
Кьуьлер ийиз, гъил хкажиз эгечlда.
Диде-буба шаддиз адахъ гелкъведа.
Куьрпеяр яз чlехи жезвай балаяр
Агакьайла чагъиндиз, хъсан жеда.
Диде-бубад гьуьрмет хуьдай рухваяр,
Ватан хуьдай вафалу инсан жеда.
Низ гьарайда?
Килигайтlа чун девирдиз иердиз,
Девлетлуяр хьанва вилик-кьиликни.
Фидай рекьер агал ийиз кесибриз,
Лукlвиле тваз, ийизва лап гъиликни.
Къати хьанва нефсер чпин кьадарсуз,
Къе гьи йикъал гъанва халкьар куьмексуз.
Азгъунвилин кьадар авач инсафсуз,
Шейтlан-иблис пара хьанва уюнсуз.
Зегьметчийриз амач къимет зеррени,
Яшамиш хьун четин хьанва уьлкведа.
Мажиб авач, кIвалахзавай гьакъини,
Тарашчияр артух хьанва дуьньяда.
Яргъал рекьер-хуьлер хьанва халкьариз,
Кьил хьуьдай рехъ жагъун патал къекъвезвай.
Чиновникрин гъилик фена кlвалахиз,
Четин дерди, хизандин гьал аквазвай.
Гьайиф-гьайиф, физва вахтар къадирсуз,
Халкьар хьанва гзаф кьадар хатурсуз.
Ихьтин гьалар акваз, жезва акьулсуз,
Низ гьарайда, хьанва вири абурсуз?
Етим Эмин
Етим Эмин, ви чlалари гьейранна,
Гъиле къелем кьуна ажеб кхьена!
Дердер-гъамар, четин гьалар акуна,
Рикlин къене ргаз цlаяр къекъвена.
На эллериз гьарайна, ван хьуй лугьуз,
Ви дердери вири халкьар куй лугьуз,
И дуьньядал савадлувал хьуй лугьуз,
Кесиб халкьдихъ вун рикlивай гелкъвена.
Месе гьатна, дар хьана рикl, атана,
Халкьдин дерди-гьалар вуна кьатlана.
Кьилиз тефей ви мурадар чкlана,
Акваз-акваз ви чарх кьулухъ элкъвена.
Аллагь сад я, адаз ви ван атанач.
Арха-хана мад ви патав хтанач.
Дуьньядихъай амма ви вил атlанач,
Эхир Ватан — дуьньядиз вун хъфена.
«Лезги газетдин» 2019-йисан 15-нумрадай
_________________________________________________________
Дамахзава
ГъвечIизамаз магьрум хьана
Дидед ширин мецикай,
Дадмишна на и дуьньядин
Туькьуьлвилер вичик квай.
Ипек партал хьанач чандал,
Тухдалди фу гакьунач.
Я Бакуда, я Генжеда
Ви дердина акьунач.
Элкъвена мад хтана вун
Жуван хайи ватандиз.
Башламишна лугьуз чIалар
Адалатсуз замандиз.
Билбилдикай лугьуз мани,
Вуна дустар уяхна.
Бармак кьуна вуна хурал,
Дерин сирер къечIяна.
Лув гузва ви чIалари
Чилин шардин винелай.
Дамахзава вал лезгийри,
ТIвар алатдач мецелай…
Чи хайи чил, чи райондал
ТIвар ала ви, Сулейман
Гьар шаирдин меце, рикIе
Кар ава, ви Сулейман.
«Лезги газетдин» 2019-йисан 16-нумрадай
_______________________________________________________________________________
Суварин югъ
Чlехи сувар къурмишнава Стlалдал,
Хайи йикъан сагълугъдай къе шаирдин.
Сулейманан алакьунар зурба тир,
Кхьизва за цlарара и шиирдин.
Гъиле дафтар, я къелемни хьанач ви,
Хурун илгьам гваз къекъвена уьлкведа.
Кесиб инсан, вилера экв хьанач ви,
Эхир Ватандиз элкъвена хкведа.
Гьикl ятlани Аллагьди вил вегьена,
Гьукуматди фикир гана илгьамдиз.
Ваз экуь рехъ, экуь дуьнья къалана,
Сулейман, вун вилик фена мягькемдиз.
Лезги халкьдин тlвар чукlурна дуьньядиз,
Кагьрабаяр зарлубур яз хьана ви.
Зурба тlварар къазанмишна, ватандиз
Вафалу яз, мягькем даях хьана чи.
Цlийи музей
Ингье къе чун атанва
Сулейманан музейдиз.
Хушвилелди килигзава
Туькlуьрнавай тегьердиз.
Сулейманан шикилралди
Безетмишна цларни.
Цlийи-цlийи ктабралди —
Жергедавай кьацlарни.
Рикlиз хушдиз гьахьна кlвализ,
Гуьзетна гьар са чка.
Цлал алай цlарар кlелиз,
Къимет гана къе чна.
Чухсагъул и кlвалахрин
Сагьибриз кlвал туьхкlуьрай!
Сулейманан цlийи кlвале
Лампадин экв куьхкlуьрай!
Чи Кlварчагърин школадин
Патай чими салам хьуй.
И чи теснифрин кlватlалдин
Шиирни квез гьалал хьуй…
«Лезги газетдин» 2019-йисан 18-нумрадай
_______________________________________________________
Хъсан я
Акьул гуда чlехибуру гъвечlидаз,
Рекьер-хуьлер къалурда дуьз фидай ваз.
Хъсанвилер авуртlани виридаз,
Гьамиша жув-жувал алаз хъсан я.
Куьмек ийиз алахъ кlеве авайдаз,
Гьикl ятIани ам элкъведа эвез яз.
Милайимдиз жаваб гана рахайдаз,
Жув Аллагьдин регьимдик кваз хъсан я.
Гьич кlан жемир буьгьтен вегьез чарадал,
Гьелегьар кьаз, кар алачиз арадал.
Хиве такьан писвал авун крара,
Чlуру вилер вилиз такваз хъсан я.
Гьуьжет кьамир кьиле тефир цlухъ галаз,
Яд алахьна физвай гур вацlухъ галаз.
Намуcлувал, вафалувал хуьх жуваз,
Гьахълу рахун гьамиша чаз хъсан я.
«Лезги газетдин» 2019-йисан 21-нумрадай
___________________________________________________________________________
Шаир Мислиматаз
Кьуьзуьвал гьич кlанзавач ваз хиве кьаз,
Вил вегьена килигзава ашкъи кваз.
И дуьньяда авай гьалар ваз акваз,
Секин туш ви къелем, шаир Мислимат.
Ви сабурдин, насигьатдин хуш гафар
Кlелиз ава гьар са касди лап санбар.
Ахъая ви девирдин куьгьне дафтар,
Явашармир къелем, шаир Мислимат.
Жегьил вахтар кlвалах ийиз акъатна.
Гила кьарай къвезвач, вахтар алатна.
Рикl цицlи яз, чан уьзмиш яз, галатна,
Секин туш ви къелем, шаир Мислимат.
Вун хьтинбур акваз, ашкъи акатна,
Кlанзавач хьи къелем гъиляй аватна.
Акъвазмир вун илгьамдивайкъакъатна,
Секин тамир къелем, шаир Мислимат.
Рагьметлу диде Сайибатаз
Диде патав гвай чlавуз
Са дертни захъ авачир.
Адаз дерди — гьал лугьуз,
Буба рикlел къведачир.
Са юкъуз зун такурла,
Зенгер ийиз жедай вун.
Кlватl хьана чун акурла,
Назиквиляй шедай вун.
Вун патав гваз хьайила,
Чун бахтлу яз аквадай.
Чи гъил гъиле гайила,
Милайимдиз рахадай.
Ингье эхир чахъай на
Кьил къакъажна, диде чан.
Эхиратдин кlвализ на
Гьерекатна, диде чан.
Кьуьзуь, жегьил авай туш,
Диде ширин инсан я.
Ам къакъатай балайриз
Гьар са югъ са йисай я.
Гьайиф я чаз ви къамат
Вилерикай хкатиз.
Ви камалдин келима
Чи рикlелай алатиз.
Мичlи сура туна вун
Рикlери гьикl кьабулда.
Бубад патав фена вун,
Жеда адан къуллугъда.
Зикирдалди, диде чан,
Эхиратдиз фена вун.
Женнет-эгьли хьурай вун,
Малаикри хуьрай вун.
Гьайиф тушни сура тваз,
Диде ширин, багьа я.
Вун авачир дуьнья чаз
Кlандач, вун чаз ала я…
«Лезги газетдин» 2020-йисан 10-нумрадай.
____________________________________________________________________________________________________________
Чи дереда
Гзаф фикир чIугвазвай тир чи халкьди,
“РикIел алач яргъал дере”, лагьана.
“Райондихъай яргъал хьунухь хъсан туш”,
Лугьуз халкьди, гьикьван гафар рахана.
Аквар гьалда, игит рухваяр ава:
Яргъал-мукьвал талгьана, кIвалахзавай.
Вири сад хьиз, гъиле кьуна гьар чка,
Вил вегьена сад ийиз алахъзавай.
Ингье къе чаз и гуьзел тир имарат
Багъишайбур тушни кьегьал рухваяр!
Жуван ери, жуван Ватан, халкь кlани,
Лезги халкьдин, лезги дидед архаяр.
КIварчагъ дере гъиле кьуна Имама,
Зурба багълар кутуна, халкь шадарна.
Илгьам артух авун патал гьар йикъа,
КIвалах ийир къанажагъ артухарна.
Чи КIварчагърин хуьре гуьзел спортзал
Эцигнава, гузва цIийи умудар.
Чи аялар патал зегьмет чIугуна,
“Аллагьди хуьй, Имам стха!” — лугьуда.
КIварчагъа
Кlварчагъ хуьре имаратар бул ава,
Гьар са патахъ генг багъларин дул ава.
Чахъ гьамиша берекатлу зул ава!
Намус, гъейрат, гьуьрмет авай Кlварчагъар.
Спортзалда гъвечlи, чlехи машгъул я.
Гьунарралди абур вири машгьур я.
Къачузвайди гьар сада чухсагъул я.
Намус, гъейрат, гьуьрмет авай КIварчагъар.
Мехъеррин кIвал гьазур жеда мукьвара.
“Тади куьмек” ийир кIвални — гъилева,
Вилик физва гьар са кlвалах виринра,
Намус, гъейрат, гьуьрмет авай КIварчагъар.
Духтурхана рикlел ала регьберрин,
Куьмекни чаз герек жеда фялейрин.
КIвалах ийин, гаф сад хьана магьлейрин,
Намус, гъейрат, гьуьрмет авай КIварчагъар.
Хайи чIал
Хайи чIал, вун играми я виридаз.
Халкьдихъ галаз акъатна вун майдандиз.
Лап къадимлу деринраваз дувулар,
Хкажна кьил, чириз цавун бушлухар.
Вун себеб яз рахазва зун лезгидал,
Дидедин чlал тирди чирна зи гьалал.
Ачухдаказ рикlин сирер лугьузва,
Дагъдин вацIу яд уьлкведиз тухузва.
Зи чIал жедач вун гекъигиз са куьнихъ.
Ялда чна гьар декьикьа вун хуьнихъ.
Вун галачиз жедач чавай вилик физ.
Хуьда чна вун булахдин шерик хьиз.
«Лезги газетдин» 2020-йисан 11-нумрадай.
_____________________________________
Лезги чIал
Зи лезги чIал, зи къадим чIал, ширин тир,
Вун паталди чIугвада за зегьметар.
Диде жуван, чIални жуван, дерин тир,
Хвена кIанда, гана кIанда куьмекар.
ЧIал зи халкьдин дамахни я, даяхни,
Адан метлеб дериндай чир хьайитIа.
Ийида къагьриманар уяхни,
Кьулан вацIун сирер санал хвейитIа.
Хуьх, лезгияр, чIал хуьх куьне мягькемдиз,
Гьар са кIвале хайи чIалал суьгьбет хьуй.
Зегьмет чIугу, хьухь далудихъ уьтквемдиз,
Леке тагъуй, лезги чIалаз гьуьрмет хьуй.
«Лезги газетдин» 2020-йисан 16-нумрадай.
_______________________________________
Рагьметлу бубадиз
Веледар ви чIехи хьана,
Вуна лагьай рекьяй фена.
Виридав на кIелиз туна.
Вучиз вун фад фена, буба?
Гьар са бала бахтлуди яз,
ЧIехи хьана акьул аваз.
КIандай чазни акуна ваз.
Вучиз вун фад фена, буба?
Ви хтулар алимар я,
Чирзавайбур илимар я.
Хтул, штул жейранар я.
Вучиз вун фад фена, буба?
Дидеди чун секинарна,
Гьар са кIвалах тамамарна,
Гьарма санал мягькемарна.
Вучиз вун фад фена, буба?
Хъсан тир ваз акунайтIа,
Гьуьрмет-хатур гьикI аватIа.
Чи межлисра вун хьанайтIа…
Вучиз вун фад фена, буба?
«Лезги газетдин» 2020-йисан 25-нумрадай.
________________________________________________________________________________________
Халкьдин къуллугъда
Ингье къе чи Кlварчагъарин дереда
Имаратар хкаж жезва датlана.
Девирарни вилик физвай береда,
Чун рикlеллаз, мугьманар чаз атана.
Чи халкь патал эцигзава дарамат,
Герек чlавуз тади куьмек гун патал.
Гьич садрани такурай чаз аламат,
Дуьшуьш карда аквада ваз ам гьанал.
Цlай хкадриз гьазур хьанвай кьегьалар,
Тади гьалда кlвалах ийиз алахъда.
Ийиз тадач вав дерин тир хиялар,
Гьар са гьунар кьегьалрилай алакьда!
Ихьтин имаратар хуьре мад хьурай,
Абур халкьдин дамахни я, даяхни.
Гьар са инсан жуван хуьрел шад хьурай,
Гьич пашманвал тахьурай ман садахъни.
Чухсагъул а векилриз чи райондин,
Мукьвал-мукьвал чи дередиз къвезавай.
Къайгъу чlугваз чи зегьметчи халкьарин,
Гьар патахъай чаз куьмекар гузавай.
Тренер
Агь, къе гьикьван шад я рикlиз,
Ахъайнава спортзал чаз.
Шад я вири мягькемариз,
Чпин беден терездик кваз.
Чи дередин шумуд несил
Бахтавар я къенин юкъуз.
Къе чал вири хьанва пехил,
Акъажунар ийин лугьуз.
Чи хуьрера акъажунар
Тухуз ава бул устlарар.
Вердишариз чи аялар,
Гьазур я чи тренерар.
Виридалай зурба тир кас
Алберт Межидов ава чахъ.
Боксёрвал я лап вичиз хас,
Гъалибвилер къачузва гьахъ.
Алберта, лап чан эцигна,
Ашкъидалди кlвалахзава.
Гьи патахъ чеб фейитlани,
Гъалиб хьун кlанз алахъзава.
Вини жергедин чкаяр
Чи балайрин гьунарар я.
Кlварчагъ дередин гадаяр
Халис игит къуччагъар я.
«Лезги газетдин» 2020-йисан 32-нумрадай.
______________________________________________________________________________________
Етим Эмин
Етим Эмин, ви чlалари гьейранна,
Гъиле къелем кьуна чlалар кхьена.
Дердер-гъамар, четин гьалар акуна,
Рикlин къене ргаз цlаяр къекъвена.
На эллериз гьарайна ван хьуй лугьуз,
Ви дердери вири халкьар куй лугьуз.
И дуьньядал савадлувал хьуй лугьуз,
Кесиб халкьдихъ вун рикlивай гелкъвена.
Месе гьатна, дар хьана рикl, атана,
Халкьдин дерди-гьалар вунакьатlана.
Кьилиз тефей ви мурадар чкlана,
Акваз-акваз ви чарх кьулухъ элкъвена.
Аллагь сад я, адаз ви ван атанач.
Арха-хана мад ви патав хтанач.
Дуьньядихъай эхир ви вил атlанач,
Эхир — Ватан дуьньядиз вун хъфена.
«Лезги газетдин» 2021-йисан 2-нумрадай
_______________________________________________________________________
Низ гьарайда?
Килигайтlа чун девирдиз иердиз,
Девлетлуяр хьанва вилик-кьиликни.
Фидай рекьер агал ийиз кесибриз,
Лукlвиле тваз, ийизва лап гъиликни.
Къати хьанва нефсер чпин кьадарсуз,
Къе гьи йикъал гъанва халкьар куьмексуз.
Азгъунвилин кьадар авач инсафсуз,
Шейтlан-иблис пара хьанва уюнсуз.
Зегьметчийриз амач къимет зеррени,
Яшамиш хьун четин хьанва уьлкведа.
Мажиб авач, кIвалахзавай гьакъини,
Тарашчияр артух хьанва дуьньяда.
Яргъал рекьер-хуьлер хьанва халкьариз,
Кьил хьуьдай рехъ жагъун патал къекъвезвай.
Чиновникрин гъилик фена кlвалахиз,
Четин дерди, хизандин гьал аквазвай.
Гьайиф-гьайиф, физва вахтар къадирсуз,
Халкьар хьанва гзаф кьадар хатурсуз.
Ихьтин гьалар акваз жезва акьулсуз,
Низ гьарайда, хьанва вири абурсуз.
Насигьатар
Сад Аллагьдин аксина куьн экъечIмир,
ЧIуру хиял аваз рикIе эгечIмир,
Садлагьана далдадикай хкечIмир,
Сабурдалди алад вилик, балаяр.
Аллагь рикIе аваз рекье хьайитIа,
Куь мурадар вири кьилиз акъатда.
Ризкьидикай кIус игьсан яз гайитIа,
Сад Аллагьдин берекатдик акатда.
ГьвечIи чагъа гъилиз атай арада
Шад жеда кIвал, диде-буба, архани.
Милиз хъуьрез, сувар ийир береда,
Адан патав кIватI жеда вах-стхани.
Акваз-акваз чи вилик цуьк экъечIда.
РикI ачухдиз жувни адал элкъведа.
Кьуьлер ийиз, гъил хкажиз эгечIда.
Диде-буба шаддиз адахъ гелкъведа.
Куьрпеяр яз чIехи жезвай балаяр
Агакьайла чагъиндиз хъсан жеда.
Диде-бубад гьуьрмет хуьдай рухваяр
Ватан хуьдай вафалу инсан жеда.
Зи лезги чlал
Зи лезги чlал, зи къадим чlал, ширин тир,
Вун паталди чlугвада за зегьметар.
Диде жуван, чlални жуван дерин тир,
Хвена кlанда, гана кlанда куьмекар.
Чlал зи халкьдин дамахни я, даяхни,
Адан метлеб дериндай чир хьайитlа.
Ийида лап за лезгияр уяхни,
Чил паднавай вацlун сирер хвейитlа.
Хуьх, лезгияр, чlал хуьх куьне мягькемдиз,
Гьар са кlвале лезги чlалал суьгьбет хьуй.
Зегьмет чlугу, хьухь далудихъ уьтквемдиз,
Леке тагъуй, лезги чlалаз гьуьрмет хьуй.
Хайи чlал, вун играми я виридаз.
Халкьдихъ галаз акъатна вун майдандиз.
Лап къадимлу деринраваз дувулар,
Хкажна кьил чириз цавун бушлухар.
Вун себеб яз рахазва зун лезгидал,
Дидедин чlал тирди чирна зи гьалал.
Ачухдаказ рикlин сирер лугьузва,
Дагъдин вацlу яд уьлкведиз тухузва.
Зи чlал, жедач вун гекъигиз са куьнихъ.
Ялда чна гьар декьикьа вун хуьнихъ.
Вун галачиз жедач чавай вилик физ.
Хуьда чна вун булахдин шерик хьиз.
«Лезги газетдин» 2021-йисан 9-нумрадай
_____________________________________________________________________________
Дагъустан
Эй, зи Дагъустан, Дагъларин уьлкве,
Вун я зи Ватан, уьмуьрдин луьткве.
Тухузва на чун бахтлу рекьерай,
Алудиз четин парар винелай.
Гзаф миллетрин макан я вун зи,
Дуствилин гъилер гъиле гайи чи.
Ви халкьарин сир чир жеч садазни,
ЧIуру хиял гваз къведач са касни.
Мугьман атайла, ачух я варар,
Вилик эцигда чIехи тир курар.
Хушвилелди ам кьабулда кIвале,
Къалин суьгьбетар тухуда кьиле.
Шалбуз дагълар чи, Эренлер авай,
Базар-Дуьзуьни, бул живер алай,
Кетин дагъларин ценер я яйлах,
Абурни я зи уьлкведин дамах.
ХъуьтIуьз гуьзел я живедин кIаник,
Гатузни гуьрчег цуькверин я ник.
Къекъвей рекьерай физва машинар,
РикIе мурадар авай кьегьалар.
Чархарин винел ийизва кIвалер,
Акъвазнавач гьич гужлу тир гъилер.
Имаратар чаз бул жезва хуьре,
ТуькIуьрунарни ийиз гьар жуьре.
Вафалу я чун хайи уьлкведиз,
Чи хайи Ватан хуьниз уьтквемдиз.
Лугьузвач чна: “Вун гьи миллет я?”
“Сад хьухь, зи халкьар!” — квез зи минет я.
* * *
Зи Дагъустан, кьакьан дагъларин уьлкве,
Асир атIай, кьуна зи халкь са мекве.
Агъур парар алудна на винелай.
Лув гуз физва дагъдин лекьер кьилелай.
Гъил гъилеваз миллетар ви язва сад,
Ви дагълари авунва чи рикIер шад.
Гуьзел дагълар, бул яйлахар девлетлу,
Ана халкьар яшамиш жез гьуьрметлу.
Виш йисарин сирер ава дагълара,
Хъуькъвер яру ичер ава багълара.
Хушбахт уьмуьр тухуз, зегьметчи элди
КIвалахзава акьул авай кьилелди.
Мубаракрай виш йисарин яшар ваз.
Гьамиша хьуй женнет — багъдиз ухшар яз.
Ви дагъларин кьегьалар я къуччагъар,
Авай чпихъ гьар жуьредин утагъар.
Гьар шегьердихъ ава гуьзел тир абур,
Халкьарихъни ава акьул, гьакI сабур.
Имаратар эцигзавай гьар сана,
Девлетривди ацIанвай гьамбархана.
Каспий гьуьлуьн шагьвар къекъвез рекьера,
Зи халкь ава шад межлисра, мелера.
Аллагьди рехъ гурай виликди фидай,
Дагъустандин уьлкве хьуй намус хуьдай.
«Лезги газетдин» 2021-йисан 23-нумрадай
_____________________________________________________________________________
