Вакъиф Гьажиагъаев

Эвер гун

( ХVIII виш йисарин эвелда  Гьажи  Давуда  лагьай чIал )

 — Кьве виш йис я, Ширвандин къул чкIана,

Кьегьалар чи ката-калтуг гьар сана.

И гьалда чун тахьун патал датIана,

Пехъи шагьдин чIурда чна кIвал кьилел!

Тун паталди тарихда гел,

Эй игитар, къарагъ кIвачел!

 

Лезги, табас, къайтагъ, дарги, яхулви,­

ЦIахур, рутул, туьркни уди, мугъулви,­

Агата, хьухь вири са тIул, са иви,

Пехъи шагьдин чIурда чна кIвал кьилел!

Тун паталди тарихда гел,

Эй игитар, къарагъ кIвачел!

 

Квез чандикай жемир кичIе, хьухь эркек,

Гьалал хьурай квез дидеди гайи нек.

Душманариз салда чна фидай тIвек.

Пехъи шагьдин чIурда чна кIвал кьилел!

Тун паталди тарихда гел,

Эй игитар, къарагъ кIвачел!

 

Чи рехъ гьахъ я, куьн гьахъунин геле гьахь!

Азадвилихъ тухур  тIаратI вине яхъ!

Къенин юкъуз жемир кьулухъ! Я Аллагь!

Чи сихилриз кIвал эхцигин чи чилел!

Тун паталди тарихда гел,

Эй игитар, къарагъ кIвачел!

Ксар хьиз экъечI кимел!

Тун паталди тарихда гел!

«Лезги газетдин» 2019-йисан 27-нумрадай

______________________________________________

Хьиларин хуьр      

 

Сур1 тарихра гьатна хъсан!

Зи хуьр я вун рикIиз масан.

Акур ксар жеда гьейран —

Вун макан я багъларин, хуьр.

Хайи Ватан — Хьиларин хуьр.

 

Чун шад я ви къенин йикъал,

Эл алахьиз физ кIвалахал:

Цапун2 пелез тагуз мажал,

Бул никIерин, къуьлерин хуьр.

Хайи Ватан — Хьиларин хуьр.

 

Яргъал-мукьвал дустар авай,

Гьар са кIвале устIар авай,

Вичин нугъат — чIалар авай

“Перизада” кьуьлерин хуьр.

Хайи Ватан — Хьиларин хуьр.

 

Ви пакаман экуь хьурай,

Муштулухрин чав чукIурай,

Муьшкуьрвиди ваз лугьурай:

— Сердер я вун хуьрерин, хуьр,

Хайи Ватан — Хьиларин хуьр.

______________

1 Къадим.

2 Чкадин тIвар.

 

Кьуьд атана Худатиз

 

Живер къвана — “къуьрен тапас”,

Кьуьд атана Худатиз.

Заланвиляй тарар такваз,

Къаяр гъана Худатиз.

 

Лугьузва за: мад къурай жив!

Чил жедайвал миянар.

Квахьрай грипп, гиликьрай кьиф,

Чаз тагурай зиянар.

 

Бубайри чаз тунва са гаф:

ХъуьтIуьн мекьер — берекат!

Гьар са пата чукIура чав:

Хьурай элдик гьерекат!

* * *

ТIебиатдихъ хьанваз къе вил,

Аладариз гъарикI гуьгьуьл,

Жегьил шаир фена тамуз

Кьуд пад лацу хъуьтIуьн юкъуз.

 

Алахьнавай са мекьи югъ,

Муьшкуьр тамун лап юкьни-юкь:

Ачкар, ничхир — тIуьнин меле,

Къелем гвай кас — рифмад геле!..

 

Кьакьан тарар цIиргъинава,

Аскерар хьиз гуьнгуьнавай…

КIвачин кIаник живед жакьракь,

Тунва тама кIекIед чIакь-пIакь…

 

Гьар са шикил иер я ви,

Акунарни са сир я ви!..

Чилин винел, кIаник цавун

Диде хьиз я, тIебиат, вун!

Хкведа, гьелбет

Гъил къачу, кIанибур,

гунагьдилай зи:

За вердиш багъдивай къакъудна  билбил!

Хъелна хьиз манидкай, ханва адан  пер,

Муьшкуьрдин чилерал хьанва ам сефил.

 

Кьве варз кьван жезва ам фенва хиялриз,

Вичиз хас манияр аламач мецел:

— Гуьгьуьлар ахъа яз, кIуфук кваз  хъвер

Мус дамах хъийида на жуван тIварцIел?

 

Билбилди манидкай хъелдай туш  тамам —

Са вяде баядрал хкведа, гьелбет!

Ахьтин югъ вилив хуьз алама Вакъиф,

А чIавуз гуьгьуьл зи хъуьреда, гьелбет!

 

Бубайрин гафар

 

Хъсан гафар авайди я бубайрихъ:

“ЧIехи ксар чIехи хуьряй акъатда!”

“РикIиз такIанд вилин къеняй акъатда!”

“КьацIай хъипер рагъул виряй акъатда!”

 

Хъсан гафар авайди я бубайрихъ:

“Кукра къеняй недайди я иер ич!”

“БембецIдиз вич акъатай къаб кьабул жеч!”

“Игит ксар садрахъ рекьид, кичIед — виш!”

 

Хъсан гафар авайди я бубайрихъ —

Абур — гъетер, экв къалурдай балайриз!

Абур — маяк, рехъ къалурдай балайриз!

Хъсан гафар авайди я бубайрихъ…

 

Рухвайриз

 

Гьар са касдихъ ава Ватан —

Ам хайи муг рикIиз масан!

Такабур тIвар хьанва залан

Лезги чилин, рухваяр зи!

 

Куьн тарихдин гьахь гелера,

Чи пун-дувул хъсан чира,

Дуьнья тирвал ая машгьур,

ЯтIан четин, рухваяр зи.

 

Жемир усал садалайни,

Куьн куь чилел хьухь агъайни,

Мецел алаз лезги мани,

Вирт кьван ширин, рухваяр зи.

 

Буржи жуван яхъ кIевелай,

Жуван намус хуьх бинедай.

Дидед лагьай верцIи лайлай

Квез хьурай кьин, рухваяр зи!

 

Гьар са чIавуз хуьдай Ватан,

Адан рекье эцигдай чан,

Пакамандин сихилар зи!

Муьшкуьрвидин гафар — веси;

Амукьрай квез, рухваяр зи.

 

Дидедин чIал

 

Дидедин чIал вуч верцIи я.

Куьлуь чIавуз дидед гайи

Ширин нек хьиз!

 

Дидедин чIал вуч хци я,

Дуьньяд винел багьа затI тир,

Вилин экв хьиз!

 

Лезги чилин лезги гада,

Дидедин чIал хуьн герек я!

Жуван чIалан къадир тахьай,

Вун масадан куьз герек я?!

 

Жегьил шаир, ая ахмур,

Чи “аямдин жегьилриз” на!

Дидед чIалан къайгъу чIугваз —

Хьуй гьар са кас и женгина!

«Лезги газетдин» 2022-йисан 2-нумрадай.