Ламни шаркIунтI

(Мах)

Хьана кьван, хьанач кьван са къуватлу лам. И тIвар адаз гзаф пар ялуниз килигна ганвай. Къуват авайтIани, ламра вичин везифа  ислягьдиз ва намуслувилелди кьиле тухузвай. Гьаниз килигна, къуватлу лам виридаз кIанни ийидай, адаз амайбурулай галайвилерни артух ийидай. Йикъарикай са юкъуз къуватлу ламраз са шаркIунтI хьана. Вири шад тир, ам вичин бубадал къведа лагьана, амма шаркIунтIдин лагьайтIа, йикъалай-къуз цIингав цава жезвай. Белки, ам, гьаятда гъвечIид хьуниз килигна, виридаз пара ала тирвиляй гьакI хьанай жеди.

Йикъар къвез алатна, вахтар акъат­на. Къуватлу лам къуьзуь хьана, амма­ вичин шаркIунтIдикай фикирдай кьван адан рикIиз гьич секинвал авачир. ШаркIунтIдин къилих акваз-такваз чIуру патахъ дегиш жезвай. Эхирни, сакIани тахьайла, къуватлу лам пачагьдин везирдин патав фена.

— Везир, вун сагърай, заз вавай ийидай са тIалабун ава.

— Лагь ви мурад.

— Заз зи гьалдикай хабар ава. Зун гила кьуьзуь хьанва. Къе-пака рекьидайди я. За, зун амачирла, шаркIунтIдин­ уьмуьр­дикай фикирзава. КIандай ри­кIиз­, ам са кIвалахдик хьанайтIа. Же­дат­Iа, ам уьзуьмлухра къаравулвиле эцига ман. Белки, ам зегьмет чIугваз вердиш жен, чIуру кIвалахрик акат тийин.­

— Жеда, вучиз жедач кьван, — лагьана­ везирди, — ваз чи патай ваъ авайди туш.

Гьа икI, шаркIунтIдикай уьзуьмлухра­ къа­равул хьана. Къуватлу ламни кьена­. ШаркIунтIдин уьмуьрдикай аян тир ламра рекьидалди вилик адаз лагьанай:

— Килиг, чан бала, гила вун аял туш, жува-жув дуьз твах. Вак ламатI амалар жемир, абур, гьикI хьайитIани, дуьздал акъатда. Масабуруз писвал ийимир, вун абурун виляй аватда.

Гьайиф хьи, ламран веси шар­кIунтI­д­ин рикIелай фад алатна. Ам уьзуьм­лухризни бегьем килиг хъувунач. Адан дустари, анрай уьзуьмар тухуз, чехирар хкудиз, ахпа шаркIунтIдихъ галаз санал хъваз хьана. ШаркIунтI  лап бегьем пиянискадиз элкъвена. Адалай на­разибурни къвердавай гзаф жезвай. Абуруз жаваб яз, ада вичи лугьудай:

— Зун къуватлу ламран хва я! Бес гила куьн хьтин «среднякриз» зун гьисаба амачни? Куьне лагь, дустар, лагь абуруз зун вуч кас ятIа! Чна ахьтинбур чкадал ацукьарна кIанда. Виридаз чир хьурай, чун вуч ксар ятIа. Абуру са зун ваъ гьа, куьнни кваз кьазвач.

— Чун вучиз?

— Куьн захъ галайвиляй.

— ГьикI? Чун вужар ятIани тийижиз? Ам жедай кIвалах туш, табзава вуна.

Дустар адалай нарази хьана. Ахпа сада лагьана:

— Ви бубади вичин зегьметдалди­ гьакъисагъ фу тIуьна, виридан арада­ гьуьрмет къазанмишна. Вуна­ ви уьмуьр­да вуч авуна? Квелди вуна дамахзава? Ви ламатI амалралди? Та­хьай­­тIа, ви пиянискавилелди? Геж-фад гьар сад вуж ятIа амайбуруз чир жедайди я. Гьавиляй, сифте жуван крариз килигна, регъуь тежедайвал авуна кIанда.

Гьайиф хьи, и къуватлу ламран шар­кIунтIдин амалар квай инсанарни чи арада бул я. Белки, са вахтунда абуруз чпи ийизвай крарикай утанмиш жен.

«Лезги газетдин» 2024-йисан 24-нумрадай