ЧIехи шаир
Савадлу тир Ялцугъ Эмин,
Авачирни вахъ хупI зигьин!
Вун ашукь яз, гьакIни шаир,
Сейли хьанай дуьньяда и.
Дилбер хьтин гуьзелрикай
Манияр ийидай туькIуьр,
А манияр ийиз раиж,
Хкаждай на хурал чуьнгуьр.
Гуьлбар хьтин сазандарар
На межлисрал идай бизар.
Гьейранардай сесиналди
На Дербентдин Тахта базар.
Мугъулатдиз физ-хкведай,
Гьабрузни кваз сейли тир вун.
На лугьуди таб-затI квачиз,
Абурун ашукь-эгьли тир вун.
Къубад ханди, гъил ачух яз,
Бул пишкешар гайид я ваз.
Фиярин чилин са еке мулк
Багъишайди малум я чаз.
Ватандин тIвар хкажнай на
Дуьнья тирвал ирид цавуз.
Гьина хьайитIан, дамахнай на,
Вун лезгидин хва я лугьуз.
Илисудин хан Алисултан
На камалдалд унай гьейран.
Шумуд суз вун, гьакъикъат я,
Меслятчи яз хьанай адан.
Хатадик квай чIавуз Шеки
Вакай хандин аскер хьанай,
Акур чIавуз ви викIегьвал,
“Женгчи шаир” ваз тIвар ганай.
АлатнаватIан пуд-кьуд асир,
Вун чав гума, яз тамам сир.
Жавагьирри вуна кхьей
Къени чаз ийизва таъсир.
Матрат цуьквер, гатфар бере,
Ягъварин тIулал ктIидач.
Халкьди рикIе хуьзвай бенде,
Вун садрани рекьидач!
Майил Эфендиев, ЛГ-дин 2018-йисан 21-нумра
________________________________________________
Неведихъ галаз суьгьбет
Къавах тарцин кIаник, кьакьан ва чIехи,
Ацукьнавай зун, кьуьзуь кас, кьил хьанвай рехи.
Катиз-катиз атана зи кьилив неве:
— Квекай я ви фикир, буба, гьатнаван кIеве?
Дериндай чIугуна нефес, адаз жаваб яз:
— Эгер чириз кIан ятIа, лугьучни за ваз.
Дуьньядал зи уьмуьр гьикьван хьайитIан давам,
Вакай жеда зи ширин гафар, салам, неве, салам!
ХьанайтIа, кIандай хьи мад сефер жегьил,
Кьуьлдай за ви хатурдай, хкажна кьве гъил.
КIандай хуруда рикIи зайиф тийин гьерекат,
Артух хьунухь хуьре-кIвале, ризкьи — берекат.
Хата квачир пехилвал ийизва за вал,
Алайвиляй ви ивидал къажгъандал хьиз звал.
Вуж я кьван зун, кьуьзуьди, неве, ви вилик?
Зун — суалдин ишара, вун чинар я тим-тик!
Зун кьуразвай булах я, вун — цIийи чешме,
Зун-кьуьд мекьи, вун — гад, гьакъикъат я има.
Вун — къацу бахча, зун — пеш вегьенвай там…
Ихтилатдик кумаз зун, кат хъувуна ам.
«Лезги газетдин» 2018-йисан 31-нумрадай
_____________________________________________________________________________________________________
Ялцугъви Майил Насруллаевич Эфендиеван тIвар чи газет кIелзавайбуруз фадлай таниш я. Хейлин хъсан макъалаяр, очеркар, рикIел хкунар кхьинихъ галаз санал ада шииратдин эсерарни яратмишзава.
Ам Ахцегь райондин Ялцугърин хуьре шаир Насруллагь Нуридин (Эфендиеван) хизанда дидедиз хьана. Шаирвилин нев адав аял йисарилай агакьна, гьикI хьи, лезгийрин советрин литературадин классикрикай сад тир Н.Нуриди аялар патал хейлин эсерар кхьена, абур мектебда амаз хуралай чирзава.
Майил Эфендинван сад лагьай шиир “Хайи хуьр” 1973-йисуз “Коммунист” газетда чапна. Адалай инихъ ада «Лезги газетдихъ» галаз гьам журналиствилин, гьам амадагвилин сих алакъаяр хуьзва. И кар себеб яз ам РФ-дин журналистрин Союздизни кьабулна.
Вичин асул пешедин жигьетдай ам инженер — техник я. Махачкъаладин механический техникум куьтягьна, шегьердин жуьреба-жуьре карханайра, хейлин йисара къанун-къайда хуьнин, цIаяр кьуниз акси къурулушра, ахпа Дагтелерадиокомитетда кIвалахна. Гилани ам “Дагтелеком” ОАО-дин къуллугъчи я.
Шаир яз, М.Эфендиеван къелемдикай “Геж алукьай гатфар”, “Шехьмир, цифер”, “Ким хъуьрезва” ктабар хкатна. Абуруз дуьньядин гьалариз къимет гунин, инсанрин пехирар винел акъудунин, хъсан крарин тариф авунин гьиссер хас я.
Лап хъсан кар ада вичин улу- бубайрин – Ялцугъ Эминан, Нури-Эфендидин, Н.Нуридин ирс кIватI хъувунихъ ва майдандиз ахкъудунихъ галаз алакъалу я. ИкI, адан куьмекдалди Ялцугъ Эминан “Ша, Дилбер!”, Н.Нуридин “Шехьмир, зи руьгь” ктабар кIелдайбурув ахгакьна. Алай вахтунда шаир ва журналист вичин ва багърийрин цIийи ктабар майдандиз акъудунин къайгъуйрик ква.
И йикъара ада вичин 70 йисан юбилей къейдзава. Чна Майилаз агакьнавай дережаяр рикIин сидкьидай мубаракзава:
Зайиф жемир, мадни хци
Ая жуван къелем, дуст.
Ви эсерра хъуьрез хьурай
Вири лезги алем, дуст!
Мердали Жалилов
_____________________________________________
Лугьуда хьи, кIанзаватIа
Ислягьвал,
Дяведиз жен гьазур,
Герек хьунни душманар
Ийирвал зурзур.
Дидеяр, чаз хух рухваяр,
Гъиле кьадай тур.
Хкаж жедай туьнт балкIанрал,
Вегьена хьиз хур.
Гьар чкадал, зи лезги хва,
ВикIегьвал къалур.
Жуван багъри Ватандал,
Акьалтдайвал нур.
Вафалувал Ватандиз
КьазватIа хиве,
Гьа чIавуз ваз лугьуз жеда
Давудан неве.
Дуьньядин гьал
Секинзавач дуьньядин гьал,
Ина-ана дяве ава.
Дуст уьлквеяр, чалай яргъал,
Дяведин цIа, кIеве ава.
Ялавдик ква эвел-невел,
Гьам Сирия, гьакIни Ливан.
Хайи чил таз, катзава эл,
Эркек-диши, жегьил-жаван.
Къуншидикай1 секин туш рикI,
Ийиз авай сенгер мягькем.
Хьун герек я чи Ватандихъ
Гьар камуна лекьер уьтквем.
Мурад я зи, ажеб жедай,
Аслу тиртIа анжах залай.
Дуьньядавай яракьар за
Терг ийидай вири санлай.
Гьар гуьлледин чкадал чаз
Цадай хьи къуьл, къизилгуьллер.
Ислягьвилин пайдахдик кваз
Шад жедайвал вири эллер.
Куьрпеярни чIехи жедай,
КIаник даим вили цавун.
Ара-ара анжах шехьдай,
Це лугьуз чаз фуни-къафун.
Заз амайди я эвер гун:
Дявекарар, акъваз! Акъваз!
Шаир Майил, за квез лугьун,
Дертлу жезва, и гьал акваз.
___________
1 Къунши – инал Украина. 2017
Вучиз?
Авчини рекьида, балугъчини,
Фялени рекьида, къуллугъчини,
ЛукIни рекьида, дуст, буйругъчини.
Са сурара вучиз фаракъатдатIа,
Хьайи уьмуьрда шулугъчини?..
* * *
“Сифте фагьума, ахпани кар яхъ”,
Шаклу жемир, гафар я, дуст, гьахъ.
* * *
Хъел ава заз, вакай,
СукIрада авай шараб!
Шумуд касдин кIвал
ЧIурнатIа на яраб?..
* * *
Къуьр тама ама. Гьелелиг, къунши,
Эцигмир къажгъан, къени ийиз къул.
Гъуьрчехъан я вун, заз чида, наши,
ГьакIни чида заз тфенгдинни тIул.
* * *
Зунжур кьатIиз, ав ягъайтIан гьайванди,
КицI элуькьда, рехъ давамда карванди.
* * *
Иесисуз я, Ватан, ви чил,
Вак тепедал экъечIнава.
Зид я лугьуз и майданар,
Жугъун ягъиз эгечIнава.
* * *
Накьан зи дуст, сур атIана, чилик ква,
Адан къамат, гьа накь хьиз, зи вилик ква.
* * *
Им дуьнья я, дуст кас, лаш хьана физвай,
Садаз гзаф, садаз тIимил яш хьана физвай.
Садан кIвале суфра тамам кьелечI яз,
Садан вилик дадлу хуьрек, аш хьана физвай.
* * *
Тарифмир зи, хкажмир заз гуьмбетар.
Са тIалабун: мийир, дад я, зи рикI тIар.
Инсан я зун, инаг туна хъфидай,
Бес я гьам заз – рикIел хкиз, кьун зи тIвар.
* * *
Сифте кьил жагъура, ахпа — бармак,
Базардиз физ тади акатмир вак.
Дустуниз
И дуьньядай, авачир гьахъ,
Хъфида чун, зи дуст, са къуз.
Шехьдайбурни кими жеч чахъ,
Заз чиз, чи дуст гьайиф лугьуз.
Сурани гьич динж тахьуй чун,
Кьаз аватIа са кар ферсуз.
Лугьун за ваз эвел – невел,
Фитнедивай яргъа жен чун.
Инсанвилин михьи рекьел
Дуьз ксар яз алаз жен чун
Вилер аваз буьркьуь тежен,
Писни хъсан акваз жен чун.
КIан ятIа эгер рикI тахьун тIар,
Кьиле тухун ша и шартIар.
Эхиратда чка хьуй чаз,
КIулавачиз гунагьрин пар.
Алемдини кьадайвал хьуй
Хъфейлани пак яз чи тIвар.
01.02.2017
Хтун мурад я
Зи кайвани, я зи Наргиз,
Уьмуьрдин безек.
Им са варз я вун галачиз,
Тек хьана кьуьзек.
Яшар хьанва, чун сад-садаз
Жедай лап герек.
Сабурлувал, секин жедач инкар,
Хьанва зи зайиф.
Вун галачиз физвай йикъар
Жез тамам гьайиф,
Кума жед зи уьмуьрдикай
Анжах тек са йиф.
“Тек тар тахьуй тама ялгъуз” —
Ванзава мисалди.
Вун – хуьре, зун – ина, тIавус,
Хьурай мусалди?
ЭверайтIа, вуч ийин заз
Залум ажалди?
Туна гъилевай кеспи, вун
Хтун мурад я.
ИкI яргъалди субай хьун
Зурба инад я.
* * *
Низ чида ви гьал гьикI жедатIа ана,
Хъфей чIавуз, дуст, дуьньядай фана.
Гьайиф хьи, авач терез алцумдай,
Гьикьван гунагьриз рехъ ганатIа вуна.
* * *
Дагъдизни далу герек я чарасуз,
Иллаки и девирда вафасуз…
Етим Эмин
Лацу цларал,
ЧIулавдал кхьиз,
Шииррай вуна
АцIурдай михьиз.
КхьенатIани на,
Талгьуз я югъ-йиф,
КIан хьанач хьи ваз
Авун ви тариф.
Сагъламвили ваз
ГаначтIани чин,
Гьисабнай на ам
Кьисмет яз на ви.
Къуллугънай на яз
Пуд хуьруьн къази.
Гьар са бенде – кас,
Тир валай рази…
«Лезги газетдин» 2018-йисан 50-нумрадай
_________________________________________________________________________________
* * *
Кьве Мегьамед-Эмин, кьве Ялцугъар…
Кьве шаирдал, кьве хуьрел са ад алай.
Чаз туна куьне шииратдин булахар,
Гьар шиирда, шуьрбетда хьиз, дад авай.
Шагь дагъдиз
Гагь пилтейри ийиз гьужум,
КукIуш живеди кьада ви.
Гагь мугьман жез цавун гугрум,
Цавуни кефи хада ви.
Гагь марфади шуьриз бегьем,
Вилел даим нагъв жеда.
Гагь илифиз гатун зегьем,
КукIвал даим рагъ жеда.
Терс гарари гатазава
Ви гьар са мурз, гьар этег.
На ви дердер низ лугьузва,
Вахъ дуст аван, яни тек?
Ни лугьурай и кар дуьм-дуьз,
Шумуд йис ви яшар я?
Зи уьмуьрни ви уьмуьрдиз
Яраб куьз икI ухшар я?..
* * *
А дуьньяда ава женнет, жегьеннемни,
Агъазва, дуст, и гафарихъ алемни.
Чир хьанайтIа ажеб жедай, гьинватIа
Ашкъидин цIа кьейи Эсли Керемни.
* * *
“Дуьньядилай вуч тухузва”?
И суалдиз ни гуй жаваб.
Арифдарди икI лугьузва:
“Сада — гунагь, сада — суваб”.
* * *
Агакьдалди стхани хва.
Зи гьарайдиз Бакудай,
Яшамишрай къуншияр зи,
Тадиз зав гъил вугудай.
* * *
КIантIа югъ зегьемд хьуй, кIантIа хьуй чIимел,
Кими жедач инсан хайи хуьруьн кимел.
Ким, вун чархачи я, хабар гузвай чаз,
Нихъ аватIа хажалат, нихъ — мехъерни мел.
Аквада вун
Кьена фидай дуьнья я им,
Кар кьамир гунагь.
Адалай пис кар жедани,
Дуст кас, де на лагь.
Чилел даим муъмин ксар,
Цава бейкеф жеда Аллагь,
Абур къваздач ви далудихъ,
Герек чIавуз хьана панагь.
Раб шешелда жедач чуьнуьх,
Аквада! Аквада, валлагь!..
2017
Памятникдал
Акурла ви къамат, Пушкин,
Жезва, шаир, зун кьве рикIин.
Урус тирни вун, тирни — араб,
Гьакъикъатда вуж тиртIа яраб?
«Лезги газетдин» 2019-йисан 8-нумрадай
_________________________________
Рухсатрин вахтунда
Экуьнахъ лап фад
КIватI хьана кIеретI:
Султанни Фаргьад,
Махсудни Фикрет,
Мусани Пери,
Исани Цуьквер,
Исламни Верди,
Эслини Аскер…
Гьар садан гъилик
Аквазва са затI,
Няметар чилин
Ида лугьуз кIватI.
Вири юлдашар
Гьатнава рекье.
Таза майваяр
Неда лугьуз къе.
«Лезги газетдин» 2019-йисан 23-нумрадай
Рубаийрин таж
Таз и дуьнья, хъфейбурун сан авач,
Кьисмет жеда зазни а рехъ, хьана тIач.
Гила-мад я, чамар ийида ажалди,
Гатаз дакIар, вахт атанва, лугьуз хъвач.
* * *
Ви буйругъдал, кайитIан цIу, эхда за,
ГатайтIан ви назик пацу, эхда за.
Вун агатна, кьейи чIавуз рикIин цIай,
Зун къужахда кьуртIан вацIу, эхда за.
* * *
Хъша тIун вун элкъвена, зи жегьилвал,
Куьз кьисметна икьван фад заз агьилвал?
Рушни гада перпилагда къугъвазва,
Ийизва за бахтаваррал пехилвал.
* * *
Ништа, сятдин шумуд ятIа, куьчедава
зун тек,
Ван хкажна, уях хьанва, уь…уь ягъиз, кIек.
— Хабар це на духанчидиз, заз гурай чехир,
Начагъ чандиз жерягь хьиз я, къе ам заз
герек.
* * *
Рушаз гада, гададиз руш кIан жеда,
Мез ширин яз, пIузаррал чан-чан жеда.
Вахтар фида, жезвач лугьуз веледар,
Гьайиф, чара хьана лагьай ван жеда.
* * *
Вил ягъ тийиз кьулухъ — вилик,
Гьавалат я руш вун зал икI.
КIанивилин лишан я жал,
Каш квайди хьиз, незва зи рикI?
* * *
ГьикI жедатIа чи пакад югъ, чидач хьи,
дуст, чаз,
Гъилемай кьван и дуьнья чи, кеф чIугван,
нез-хъваз.
Вахт алукьда, чун хъфидай
мугьманханадай,
И тарни там, и тIебиат, чи жегьилрив таз.
* * *
Шарабдикай зи яман къаз жедайтIа панагь,
Хъвадай за ам дарман патал ара бир,
гагь-гагь
Зи гъавурда акьадай дуьз гьар са ругьани,
Мусурмандиз ишлемишун ятIан вич гунагь.
* * *
Ашукь жезва рикIивай руш гададал,
Гъун мурад яз цIийи нефес арадал.
ТIебиатдин къайдаяр яз физва гьакI,
КIани кьве цуьк, гьавалат жез сад-садал.
* * *
АватIа эгер а дуьнья, дуьньядани женнет,
Гьар жуьредин шартIар авай, гуз тежер
къимет,
Чун ина куьз энгел жезва, лагь кван вуна заз,
Аниз вучиз ахмиш жезвач
махлукьат-миллет?
* * *
“ЦIегь тIуьрдан кьилел цIай жеда”,
Угъри я ман, лянетдикай пай жеда,
Галукьзавай икьван себ-сив инсанрин,
Эхирни ам, акьул квахьна, зай жеда.
* * *
Няниз ксус, сагъдиз къарагъ пакамаз,
Салават гъваш, ахкуртIа чан аламаз,
Кьисмет тахьуй эхиратдин къапуяр
Ваз, дуьньядихъ са жизви вил галамаз.
* * *
“Лашуни як тIарда, гафуни — кIараб”,
И девирда, дуст кас, гьакI я жал, яраб?
Гьикьван элдин алатIани лянет,
Тарашчияр гьич жезвач эхир харапI?
* * *
Эгер ви къаншардиз къвезватIа са язух,
Вилик кутур на ам, це адаз ширинлух.
Гьуьрмет ая сагъсуздаз, гъил яхъ аялдин,
Вун сувабрин сагьиб жервал уьмуьрлух.
* * *
ТIебиат, вахъ аламатар бул ава,
Вахъ кьуьд ава, гатфар ава, зул ава.
Йиса кьудра дегиш ийиз либасар,
Ваз инсанриз табий тежер тIул ава.
* * *
Цаваризни кьисмет жезва асайиш,
Гьанани инсан жезвай хьиз я яшамиш.
Секинвилихъ, ислягьвилихъ къаних тир,
Ажеб тирни зун хьанайтIа ягъалмиш.
«Лезги газетдин» 2019-йисан 37-нумрадай.
__________________________________________________________
Дяведин гъалибчийриз
Душманар вагьши дибдай авур кукIвар,
ЧIехи Гъалибвилин лишанлу сувар
Къвезвай къаршидиз акатна лувар,
Квез мубаракрай, квез мубаракрай!
Гитлеран кьушунар сад амачиз гатай,
Чаз муштулухдин хабар гваз хтай,
Гатфарин гуьлуьшан и 9-Май
Квез мубаракрай, квез мубаракрай!
РикIин сидкьидай квез я и сагълугъ,
Акъудай кьилиз Ватандин буйругъ,
Дуьньядиз малум Гъалибвилин югъ
Квез мубаракрай, квез мубаракрай!
Чи жегьилриз куьн я зурба чешне,
Марифатдинни игитвилин чешме,
Гзаф метлеб авай сувар я има,
Квез мубаракрай, квез мубаракрай!
Гъалибвилин либасар алукIиз тандал,
Шабагьри нур гуз, экъечI майдандал,
Уьтквемвилин сувар гзаф дамахдал
Квез мубаракрай, квез мубаракрай!
«Лезги газетдин» 2020-йисан 16-нумрадай.
________________________________________________________________________________________
Дагълух хуьрер
Захъ хуьр хьанай Лезгистанда,
Са бязибруз чидач жеди.
Самур деред(ин) пайдах тир вич,
Мад ахьтин хуьр авач жеди.
Ана зурба туьнт лекьери
МуьтIуьгъардай дагъдин кукIвар.
РикIер чIехи терекмайри
Акъуддай сагъ кьуьдни гатфар.
Шалбуз дагъдин гару гатаз,
Ана михьи гьава жеда.
Гьатда анай векьер-кьалар
Виш уьзуьрдиз дава жедай.
А зи хуьруьн гьар са уьруьш,
Яйлахар я махпур хьтин.
Анра цуьквер жеда битмиш,
Гьич санани такур хьтин.
Са цуькведин ийин тариф:
Амни я, дуст, Квара-гичин.
А цуькведи, талгьуз югъ-йиф,
Чаз багъишда атир вичин.
Ава ана булахарни,
Яд авахьиз курум-курум.
Бул тир ана кьегьаларни,
Гьар кеспидиз гуз жедай рум.
Кьве кьегьалдин тIвар кьан чна:
Ибадуллагь, Эмир буба.
Уьлкве тирвал магьшур хьана
Агалкьунар хьайи зурба.
Ялцугъар я зи хуьруьн тIвар,
Кьисметди, дуст, цIу хьиз кайи.
Шииратдиз лезги халкьдин
Насруллагьни Эмин гайи.
Уьмуьр фейи чи бубайрин
А ерияр къе баябан я.
Гьайиф чIугваз хайи хуьруьн,
РикIевайди зи тIурфан я…
* * *
Дуьз тушиз а чIаван гьакимрин фикир,
Уьлкведин картадал тунач хьи зи хуьр.
Зи къадим хуьрел акьалт хъийида нур,
Умудлу я зун, хкведа мад а девир…
«Лезги газетдин» 2020-йисан 45-нумрадай.
_________________________________________________________________________
Ашукь Шириназ
Фийиви хва, ашукь Ширин,
Ван авай вахъ гзаф ширин.
Хкаждай на чуьнгуьр хуруз,
Ватандикай мани лугьуз.
Акур чIавуз вал алай дун,
Руьгь ацIурдай галачиз тIуьн.
КIвачел — мягьсер, кьилел — бапIах,
Кутугдай ваз хъверни дамах.
ЭгечIайла лугьуз мани,
Адет тирвал, ийиз кьуьлни,
Гурлу идай гьар са межлис,
Вун сегьнедин хва тир халис.
На хьиз ярдин авур тариф,
Акунач заз гьич са ариф.
Вун дуьньядал аламач къе,
Лугьузва за гьайиф-гьайиф.
АцIанватIан цав гъетерай,
КьатIузва за, жезва зайиф.
Гьабуруни кваз, квахьна кьарай,
Тикрарзава: “Гьайиф-гьайиф”.
Ваъ, ашукьар хъфидай туш,
Дидед хазвай виш салай сад.
РикIел хкиз ашукь Ширин,
Шаир Майил, шад я къе, шад.
Ялцугъ Эминакай
Ван авай адахъ, пехилвалдай билбилди,
Кьабул идай гьар са касдин гуьгьуьлди.
Ам, шаир хьиз, ашукьни тир тарифлу,
Руьгьламишдай язух касни сефилди.
Авай адахъ мадни, дуст, са тафават,
Чуьнгуьр ядай, элдиз жедай аламат.
Диндизни ам вафалу тир, фекьи хьиз,
Гьар са чIавуз мецел алай салават…
Зулун са юкъуз
Зун куьчедиз экъечIайла галаз яр,
Дарих рикIер, сирлу рикIер аладриз,
Садлагьана акъатна са гужлу гар,
Тарарилай хъипи пешер авадриз.
Цавун чинал сирнавзаваз цифери,
Кеферпатахъ дурнаяр физ аквазвай.
Гьейранзавай зун кIанидан кифери,
Гарун хура са тегьерда къугъвазвай.
АцIана цав, чIулав цифер кIватI хьана,
Цав рахана цIайлапанар кьилеллаз.
КичIе хьайи руш къужахда гьат хьана,
Кьил зи хура, гъилни вичин рикIеллаз.
Ингье залум марфади чал гьужумна,
Хъел атанвай кулуни хьиз чIижерин.
Кьежена чун, марф беденри кужумна,
ЯтIани цIай туьхвенач чи рикIерин…
Пародия
Михини леэн хуьзва,
Леэнди — балкIан.
БалкIанди игит хуьзва,
Игитди — Ватан…
Шагьбала Шагьбалаев
Леэн гатай устIар сагърай,
Леэн хуьзвай масмар сагърай.
БалкIан хуьзвай леэн сагърай,
Игит хуьзвай куьрен сагърай.
Игитдиз фу, ризкьи гузвай
Лежберни ник, куьтен сагърай.
Лазим чIавуз Ватан хуьзвай,
Адан кIвал-югъ, мескен сагърай.
И метлеблу чIал туькIуьрай,
Шагьбала, ви беден сагърай.
Хайи йикъакай
КIватIна кIвализ са еке кIеретI,
Хайи югъ къейддай хьанвач заз хесет.
Вуч межлис я ам, ичкидиз худ гуз,
ТIуьна хъфидай пуд вацран суьрсет.
Кьуьзуьвилиз нубатдин яваш кам я ам,
Алава яз артухан, фикир — гъам я ам.
Улу-бубайрилай тушир чаз адет,
Ни сифте къачур икI къадам я ам?
Девирдикай
И девирдиз яша-яша,
Рушариз бахтар ганавай.
Йифен садаз-кьведаз хъша,
КIани кьван вахтар ганавай.
Им девир я кесибни бай
Къе сад-садаз акси хьанвай.
КьецIил кьамухъ галукьиз къай,
Базарда хьун кеспи хьанвай.
Им девир я къе варлуйри
Куьз хьайитIан темягьзавай.
Чи ватандин мални девлет,
Акъваз тийиз куьтягьзавай.
Им девир я, тапанчидкай
Инсафсуздаз сенят хьанвай.
Кесибарин сивевай гаф
“Кьенят! Кьенят! Кьенят!” хьанвай.
Им девир я, ая фагьум,
Гар акатна цавуз фидай.
Им девир я, вахт я залум,
Тарих квахьна, суруз фидай.
Я жуванбур
Зи лезги халкь, я жуванбур,
Пай авунвай кьве патал.
Сад хъувуна, шад хъийидай,
Кас авачни Аллагь патал.
Ша эверин Шарвилидиз,
Халкь сад ийиз алакьдай.
ГьинватIани, цIайлапан хьиз,
Чи гьарайдиз агакьдай.
Ажеб жедай сад хъхьана
Зи лезги чил — Куьрени Къуба,
Алван алван, цуьк акъудна,
ЭлкъвенайтIа уьлкведиз зурба.
АхкунайтIа а тегьер заз,
Секин жедай рикIин тIал.
Кьабулдай за эл-адет яз,
Кьисмет хьунухь сурун кIвал…
Ашкъидикай
Шумуд йис я саналлаз чун,
Уртахбур яз чи мес, къаб, тIур.
АватIа захъ ава са вун,
Заз чим гузвай ракъинин нур.
Чир хьухь, зунни гунагькар я,
Хабарсуз ви хана хатур, —
И арада, куьз я дуьнья,
Гардан зид я, на хкаж тур.
Уьмуьр куьз я леке алай,
Руьгьни намус извай къарсур
Чир хьухь, зун гьа ви метIелай
Эхиратдиз физ я гьазур.
ИкI лугьудай
Хъсанвал ая эбеди,
Амукьдайди са гьам я.
Тикрардай заз дидеди,
Писвал авун гьарам я.
“Батмиш жедач вацIа ам,
ВегьейтIани кудач цIуз”.
Жедачир кагьул бубадиз,
Заз акьулдин тарсар гуз.
— Хъсанвал я ядигар,
РикIелай гьич тефидай.
Чун я, бала, инсанар,
Дуьнья туна хъфидай.
Абур атун кIан ятIа,
Ви уьмуьрдин гатфарал,
Амал ая чна лагьай,
Хва, къиметлу гафарал!
«Лезги газетдин» 2021-йисан 29-нумрадай
______________________________________________________________________________________
* * *
Халис инсан ятIа эгер,
Адаз кьетIен гьуьрмет жеда.
Ада лагьай гьар гафунихъ
Гзаф дерин метлеб жеда.
Ам ацукьай кимел даим
Лап маналу суьгьбет жеда.
Сурун кьилихъ, эл алахьиз,
Вахт атайла, гуьмбет жеда.
Ракъин нурдик алван — алван,
Къизилгуьл, дуст, китIидач.
Пак яз вичин тIвар тур инсан
Са чIавузни рекьидач…
* * *
Гьар гьалтайла хуьруьнвийри са факъир,
Адаз ахмакь лугьуз хьана.
Галукьдай кьван гаф япарихъ,
Язух тамам бугъаз хьана.
Чара атIай бендеди эхир
Духтурдивай кагъаз гъана.
Ахпа анжах тапан фикир
Факъирдивай яргъаз хьана.
Гьич лугьумир, адан кьиле
Акьул туп хьиз аваз хьана.
Ричал яд
Мехъеринни мелен майдан
ЧIагурдай земзем.
Вахъ бейгьалдал хкидай чан
Дад ава бегьем.
Припев:
Лезги чилел вун чахъ авай
Сад я, ричал яд.
Хуьре-кIвале тариф авай,
Вине я ви ад.
Мад гьина хьуй ихьтин ятар,
Лагь, и жуьредин.
Вилаятра тунва на тIвар
Хайи Куьредин.
Шумуд хуьре начагъвилиз
Я лугьуз дарман,
Лугьузва ваз гафун кьилиз:
— Эй зи эрзиман!
Авахь, ша вун, кьил яхъ вине,
Ван алаз шур-шур.
Сулейманан ери-бине
Ийизвай машгьур.
Кваса
Пагьливан са сеферда квасани галаз,
Са хуьруьз фена, симинал къугъваз.
КIватI хьана жемят — хуьруьн инсанар,
Пагьливан гатIунна къалуз гьунарар,
Хурудаллай запабрик, кутуна хьиз гар,
Хкаж хьана симинал, гъилеваз пайгар.
Пайгардин куьмекдалд, тфу гуз гъилиз,
Фена ам са кьведра симин а кьилиз.
Са арада кIвач симинилай алатна,
Пагьливан, цел хьиз, чилел аватна.
Намусдай ам тадиз кIвачел къарагъна.
И гьал акур квасади, ван хкажна, гьарайна:
— Лагьайди туширни за ваз, хуьрера гъвечIи
Къалурмир нумраяр, пагьливан, чIехи?!
ИкI и хуьруьн гъвечIи-чIехи жемятдиз,
АкI хьана, ам адан нубатдин нумра хьиз.
Ван акъатна итимринни папарин,
Кьадар квахьна абуру ягъай капарин.
ИкI квасади пагьливандин нукьсанар
Чуьнуьхарна агъадайвал инсанар.
* * *
Саилдиз вич шагь хьиз жезва, хъвайи чIавуз ички.
Къуьре кьазва асландай вич, тир чIавуз кефли,
Духанчиди духандин рак кIевна са жизви,
Тарифзава, акъваз тийиз, я лугьуз вич вели.
Са бязибуру ийиз жезва амалар дили.
Чун гьихьтин къал атанватIа, дустар, куьн килиг.
Эрекь, чехир михьиз тергна , жедайвал сейли,
Яраб Аллагь, мус вандатIа, Инсан, ви кьили?
* * *
Вахт-вахтунда гайитIа ламраз мух,
ТIуьн гана хьиз, адан руфун хьайитIа тух,
КIулазни вегьейтIа са вижевай алух,
Лаш илигун герек къведач, инсафа,
Пар ялда ада, кьадардилай артух.
«Лезги газетдин» 2021-йисан 36-нумрадай.
___________________________________________________
Зун хъел я
Вун туна, заз хъфиз кIан я,
Дуьнья, вакай зун хъел я.
Тазвайди за и дуьньяда
Сад-кьве гаф-чIал, са гел я.
Дидед патав муг хъхьунихъ
Зун лап фадлай цIигел я.
Ажалди заз гузвач эвер,
Тек са гьа кар энгел я.
Ашукьдин тариф
Ялцугъ Эминаз
Къе пакамлай майдандаваз,
Седефлу саз гъилевайди.
Ашкъи-гьевес чанда аваз,
Я ашукьрин кьилевайди.
Ви буй-бухах, ви дамах — наз,
Базарда хьиз, терездава.
ГьакI ятIани, гьуьжетар кьаз,
Вун Гуьлбарав гъараздава.
Лагь на мани, мус лугьуда,
Кьакьан буйдал алаз дуьгуьр.
Мус хкажда хуруз даим,
Кьуд сим алай гуьзел чуьнгуьр.
За кап яда, на куькда тур,
Седефлу саз, ванлу чуьнгуьр.
Чаз мани лагь Ватандикай,
Руьгь чирагъ хьиз уна куькIуьр.
* * *
Сада ябу гьалзава, сада лам,
Сада машин,
Сад тух я, дуст, и дуьньяда,
Садаз я гишин.
Сада кIанивал уьмуьрдикай
Хкудзава дад,
Сад кIевева, яд гьат тийиз,
Кьуранваз гичин.
* * *
Ришветдивай яргъаз хьухь, ша вун,
Кьилел бала гъидалди, дуст, нефсини.
Зи меслятдал амал ая рикIивай,
Тежедайвал югъ дустагъда нисини!
Пародия
А пехъ, пехъ, ала пехъ,
Пехъ ацукьна, ша, чими рагъ.
Ракъар, варцар инихъди,
Цифер, гарар анихъди.
Амин, минариз,
Кьабул урай гъуцари!
(Халкьдин мани)
Ша квахь тIун вун, чIулав пехъ,
На ракъиниз ачух рехъ.
Ракъар, варцар цава хьуй,
ЧIимел квачир гьава хьуй.
Къуй мугьман хьуй чими рагъ,
Ифир ийиз дере, дагъ.
Чимивал чав агатрай,
Мекь далдадик акатрай.
За Аллагьдиз аминда,
Рагъ хьуй лугьуз яшинда.
Кеф чIугурай лугьуз чпиз,
Мекьидани гишинда.
Зи дуст Челебаз
Ажеб хьана, рак гатана,
Вун зи кIвализ атана.
Кайванини галаз къведай,
Куьз ахъайна гъалатI на?
Гзаф вахт тир яз вахъ цIигел,
Себеб вуч тир, жез вун энгел?
Яргъа ятIан мензилар чи,
Вун гьамиша алай рикIел.
Пак пIирерин макандай тир,
Тек-туьк къведай мугьман зи.
Вун акуна, кас, заз надир,
Югъвана дин — иман зи.
Дуствал мягькем жедайвал,
Мад рехъ гумир гъалатIриз.
Илиф вун захъ мукьвал-мукьвал,
Зи дарих рикI аладриз.
Лагьанач лугьумир!
Санал акъудиз бахчада
йикъарни-йифер,
Дустар хьанва къаргъаярни
лифер.
Гьа тегьерда дустар жезва
кицIни кац,
Шадвал ийиз, сада-садав вугуз пац.
Алахъзавай масадан фу яванриз,
И кар чешне туш са бязи инсанриз.
* * *
Пеше кьунач, закай хьанач
гъуьрчехъан,
Алава яз, захъ галукьна гафни
къван.
Гъуьрч хьиз хьана, зал туькIуьриз
тфенг, тур,
Тахсир квачиз, бейкефариз,
хаз хатур.
Вун кьванни хуьх, ихтибармир
гуьлледал,
Дуьнья, мирес, къвазнава са
гьилледал.
* * *
Дагъви лугьуз, гатамир хур,
Дидеди хайиди дуьзенда.
Атлу лугьуз, мийир мур-мур,
КIвач тахьай кас уьзенгда.
* * *
Уьмуьр, уьмуьр, икI фад катиз,
Вун шив яни, гар яни?
Кьуьзуьвал зав кIанз агудиз,
На заз кьазвай кар яни?
* * *
Рахамир вун харчиз, кьил кьуна цава,
Килиг, ваз мецикай душман жеда, дуст.
Гаф ширинди хьиз, туькьуьлдини ава,
Лагьанач лугьумир, пашман жеда, дуст.
* * *
— Авани вахъ, лагь кван, дустар,
РикI са кIусни тийидай тIар?
— Ава, ава, абурни я аялар,
Кьве аялдин кьан за квез тIвар.
Саймиш ийидай чIехибур,
Чеб ятIани гъвечIибур,
Къенибур тир хиялар,
Руьгь гьамга хьиз михьибур.
Сад Магьсуд я, сад я Султан,
Зун сивиз кьий абрун гьардан.
Яргъалайни, хьайила зи ван,
Гьуьрметдалди кьадай гардан.
* * *
ЦIайлапанди цIар илитIна цаварал,
Цаварини гугрумарна яргъай хьиз.
Гугрумринни ван галукьна япарихъ,
Заз акI хьана, зун къамчиди ягъай хьиз.
Фикирзава, гъил пелек кваз арабир,
Эй цIайлапан, лагь, ваз никай хъел ава?
Гуьгъуьналлаз, минет я ваз, марф гъимир,
Лезгистанда, векь-кьал кIватIиз, мел ава.
* * *
Лугьудай хьи ваз ламра,
ЖедайтIа лугьуз:
— Заз пар икьван гзаф куьз
Язава, дунгъуз.
* * *
Уьмуьр фена са югъ такур,
Язух инсан, сайил я зун.
Са касдизни писвал тавур,
Ватандин хва Майил я зун.
* * *
Лагьай тир хьи за ваз, дуст,
Фимир бегдин виликай.
Ваз са хата хкатда
Адан туькьуьл мецикай.
Мадни за ваз лагьанай:
Фимир ламран кьулухъай.
Яраб ви гьал гьикI ятIа,
Адан гацум галукьай?
* * *
Гзаф вахт хьанай Эмина
Аллагьдиз минетиз,
“Элкъуьра лугьуз дуьнья,
Инсан патал женнетдиз”.
Атана Эмин, дустар,
Хъфена Эмин,
Алем къени алама
Юкьвал пуд рекьин.
Йиф
Къал ква кицIерик,
Нез сада-садан рикI.
КикIиз сад-садав,
Мусалди хьуй икI?
Вахтуниз килиг,
ЯтIа им гьи чIав.
Йиф кума вилик,
Ахвариз тур чав.
Абурун арада вуч
ХьанватIа яраб?
Гьатнава жеди
Кьведаз са кIараб.
Кьве бапIах
Са устIарди амалралди цвана кьве бапIах,
Сад хутIуниз, сад алукIиз, ийиз фурс, дамах.
Садан кукIва туна ада ал-яру дуьгуьр,
Сад дуьм лацу хъицикьдикай авуна туькIуьр.
И жуьре акур са касди кьуна фад хабар:
— И рангарин бармакар куьз я ви, устIар?
Жавабдихъ ам суалдиз са яргъалди къекъвенач,
Суал гайи касдивни я са артух луькIвенач.
— Гьукуматдин къурулуш дегиш жеда и къара,
Хабар тушни ваз стIун и кардикай, фугъара?
Гьукуматдин кьилиз эгер атун хьайтIа лацубур,
АлукIна хьиз лацу бапIах, кьил кьада за такабур.
Тайин лугьуз жеч, атун хьайитIа ярубур,
АлукIна хьиз яру бапIах, рази ида за абур.
Гьа и тегьер дуьнья гьалда, кас тийиз бейкеф,
Кьена фидай дуьньядикай хкудда, дуст, кеф.
Чидач, устIар лап амалдар яхулви тиртIа,
Сиясатдин гъавурдавай агъулви тиртIа.
Гагь лацуди, гагь яруди, дегишариз ара-ара,
Кьил хуьзавай дасмалчияр гзаф хьанва чи арада.
«Лезги газетдин» 2022-йисан 12-нумрадай.
________________________________________________________
Кьудар
* * *
Мез ава кьил хуьдай, мез ава кьил хадай,
Мез ава цIалцIам гафар ийиз рахадай,
Мез ава гагь ширин, гагь жедай туькьуьл,
Са жизвидлай инсандин хадай, дуст, гуьгьуьл.
* * *
Эбеди яз гудач дуьнья садазни,
И кар течир авач гьич са къанмазни.
Уьмуьр легьзе я, дуст, дуьньяни женнет,
Тади ая, лезет хкуд жувазни!
* * *
Ша, дуст, вун зи чIалаз килиг, нефсиниз
лагь тет1.
Гьар са куьниз кьадар кIанда, куьз я и девлет?
Виридаз хьиз, вазни жеда эхират кьисмет,
Девлет аниз гваз хъфидай авай туш адет.
___________________
1.Тет — квахь лугьун.
* * *
Жегьеннем аватIа, женнетни ава,
Себ-сив аватIа, минетни ава.
Эгер бул ятIа дуьньяда куьрпеяр,
Мехъерни межлис, муьгьуьббатни ава.
* * *
Дугъри кас, дуьз кас завалдик акатдач.
АкатайтIа, завалдикай хкатдач.
Гьарайдиз гьай гудай виликан дустар,
Язух чIугваз, а сифте хьиз, агатдач.
* * *
Им уьмуьр я, фад акъатна хъфидай.
Чун — чилин руг, гару кул гваз шткидай.
Майил-бенде кьуьзуьвилин хурава,
Гзаф бендер чандик кумаз кхьидай.
* * *
Им зи патай, дустар, квез тавакъу я:
Куьне куь дердер дерт къалиндаз ахъая.
Тухда гишиндакай такьазмайла хабар,
Дуствал хвена, куьне квез са чара я!
* * *
Квасадиз кIанзавайди са тIвар я,
Тек зур сятдин кавха хьунни са кар я.
Эй инсанар, къуллугъар кIанз, йикьевай,
Куьне ийизвай чамаррикай заз хабар я.
* * *
Эгер къуншияр хьайитIа вахъ, дуст, хъсанбур,
Ви кьецIи рушни гъуьлуьз фида, алачтIан абур…
Бегьем уьмуьр патал авай чпихъ метлеб
Чи ата-бубайрин мисалар я ибур.
Са чIаларбандиз
Гъилевай къелем ятIани ви патахъ,
Кхьинар дуьзбур хьун герек тушни вахъ?
Элдин арада, хуьре, кIвале, кимел
Инсан жен герек вун гвай дуьзвални гьахъ.
* * *
Эхь, ярдивай къакъатайди,
Ясдик жеда ирид йисуз.
Ватан тергна, патавайди
Уьмуьрлух, дуст, жеда кефсуз.
* * *
ТакIан рушаз лагьайла на яр,
КIеве гьатда эхирдай ви кар.
КикIиз-чухваз, туькIуьн тийиз,
Хуьре гьатда михьиз ви тIвар.
* * *
Я руфун тух хьанач ви, Сулейман,
Я уьмуьрда цIийи хьанач ви тан.
Алакьна валай ви шиирралди
Вири дуьньядиз машгьуриз Ватан.
* * *
“Дагъвидин абур я балкIанни къамчи”
Лугьудай чаз чIехи бубайри чи.
Къенин аял-куял, пакадин аскер,
Герек жен балкIандал, чил кьунмаз кIвачи.
* * *
Ирид юкъуз — ашкъи ргаз, муьгьуьббат,
Адлай кьулухъ — кукIун-чухун, мусибат.
Пабни итим сад-садавай чара жез,
Им я, дустар, и девирдин гьакъикъат.
* * *
И дуьньяда ава са къанун,
Сир туш има, за квез лугьун:
Гада рушал, руш гададал
Ашукь хьана, хизан кутун.
* * *
Гьикьван алахъунар авуртIа еке,
Сагъ жедач гичин акатай леке.
Гьахьтин гичиндиз ухшар хьанва къе
Пайи-паярнавай зи Совет уьлкве.
* * *
Ша хъуьруьрмир на вал, дуст, эл,
Алахъмир вун туькIуьриз тахт.
Жагъура на ваз эвелни-эвел
А тахтуниз хкаж жедай бахт.
* * *
Пул гвай касди арандавай
КIвал эцигда, туна вири.
Девлетлуда дагъда авай
Артухарда вичин суьруь.
* * *
Гьар са касдиз вичин кIвале
Вич пачагь хьиз аквада еке.
Гьа авайдал бес тахьана,
Кьаз алахъда михьиз уьлкве.
* * *
Эвелни-эвел чун дидейри хазва,
Яваш-яваш чи кIвачи чил кьазва,
ЧIехи жезва чун инсанрин арада,
Аферинни лянет чал ахпа къвезва.
* * *
Агудмир чав на кашни мекь,
Ачух, Аллагь, чаз туькIвей рехъ.
Недайвал хьуй гьалалдин фу,
Зегьмет чIугваз, пеляй физ гьекь.
* * *
Гьардахъ ава вичин кеспи:
Серкининди сив кун я,
Алверчидинд, ягъиз писпи,
Шей базарда маса гун я.
* * *
Эгер фиридал акьалтнаватIа чIар,
БалкIан гьазур я, ягъиз жеда пар.
Агакь ида ам яргъал мензилдиз,
Кьудалди фида, са затIни туш гар.
* * *
Лув гуз фейитIани, гел тийиз живедал,
КIулаз ягъиз пар, физ-хтайтIан Кябедал,
Им дуьнья я, гьахъсузвилер бул авай,
“Гьажи” лугьудай тIвар акьалтдач хьи деведал.
* * *
Девечидкай хванахва кIан ятIа ваз кьаз,
Са хийирлу меслят къалурин за ваз:
Деведиз ви гьаятда жедайвал къулай,
Екедаказ туькIуьра гиламаз дарваз.
* * *
Бинедилай вун туштIа эгер экуьди,
Куьмекдач ваз са тегьердани гуьзгуьди.
Къумрал руш яз атанва вун дуьньядиз,
Жемир эхир, вилер аваз, буьркьуьди.
* * *
Я деве рекьида, я рекьида девечи, —
Ихьтинди хьанва къенин девир чи.
КIавузар гьатайла, кIута гьат тийиз,
КIеве гьатнавай хуьруьн демирчи.
* * *
Цаву гугрумда — вун гьахьда зи къужахдиз,
Марф гатIунда — вун гьахьда зи къужахдиз.
Ракъиникайни завай далда тIалабда,
Уьмуьр санал хьун мурад яз, уртахдиз.
* * *
Вацран нурдик авахьна физ Гуьлгери1,
Цавун чинал рапрап гузва гъетери.
Зун атанва, вун аквазвач къаршидал,
Зи гъед цава кузма, руш, са уьтери.
___________________
- Гуьлгери — вацI
«Лезги газетдин» 2022-йисан 48-нумрадай.
_____________________________________________
Кьудар
* * *
Темен гузва марфади чилиз,
Чил хъуьрезва милиз-милиз.
Инсанарни гьейран жезва,
И сегьнедиз килигиз.
* * *
Сифтедай, дуст кас, лам туна цура,
Агал ая рак, яна хьиз дапIар.
Авачиз кIусни рикIе шаклувал,
Аллагьдал ахпа ая ихтибар.
* * *
Хьун паталди тапархъан
Ваз ви уьмуьр амай кьван
Бес жезва са сеферда
Са таб авун нагьакьан.
* * *
Мийир куьне хъуьтIуьн тариф,
Вахт алукьна акъатдалди.
Кавхадинни гьа тегьерда,
КIвалахдилай алатдалди.
* * *
Дустар цIуд ава захъ, душманар — цIусад,
Вад тIуб хьиз чида заз абур гьарма сад.
Тийижирди заз я анжах са кар:
Вуч ятIа чидач угърашрин макьсад.
«Лезги газетдин» 2023-йисан 2-нумрадай.
_________________________________________________
Кьудар
* * *
Дустар цIуд ава захъ, душманар — цIусад,
Вад тIуб хьиз чида заз абур гьарма сад.
Тийижирди заз я анжах са кар:
Вуч ятIа чидач угърашрин макьсад.
* * *
Дарман жерягьдив гва, дава — пIирерив,
Берекат чилерив гва, атир — цуькверив.
Им дуьнья я, асайишвал бул авай,
Нагъма билбилдив гвай, цIивцIив — нуькIерив.
* * *
Це заз чехир, аданди шуьрбетдин дад я,
КIаниди, ви темен заз фуни яд я.
Ифин алай пIузар, некьидиз ухшар,
Вун дуьньядал заз авай тек сад я.
* * *
Зи багъри халкь кьегьал халкь я,
ВикIегь халкь я гьар са кардиз.
Чи къанунни дуьзвал — гьахъ я,
Вафалу жедай, Эмин хьиз, ярдиз.
* * *
Кимел атана са къуз ламраллаз найиб, —
Са шумуд хуьруьнни райондин сагьиб,
“Ламрал акьахун ятIа эгер са айиб,
ЭвичIун я лугьуз кьвед лагьай айиб”.
* * *
Мисал ава, дуст кас, ихьтин:
Буш чувал гьич тик акъваздач.
Ватандихъ чан кузвай касдин
Жизвидилай рикI акъваздач.
* * *
Вири жемят — чуьлда, Али кIвалева,
И гьал акваз, хуьруьн кавха хъилева.
Али хьтин темпелриз, дуст, къурху гуз,
Къамчи, адан гъиле къугъваз, цавава.
* * *
Са бязибурук, кьаз чеб тамам арифрай,
Са хесет ква акъваз тийиз тарифдай.
Ахьтин инсан, шак алачиз, кьазва за
Инсанвилин барадай лап зайифдай.
* * *
Жанавурдиз гьикьван кIантIан тIуьн це на,
Туьмер ийиз, чан-рикI ийиз, хуьн це на,
Ам килигда вичин багъри ерийриз,
На ийизвай туьмеррикай куьцIена.
* * *
Куьрпе къвезва гунагь квачиз дуьньядиз,
Дири жезва, фад-фад къвезва арадиз.
Ахпа анжах, чун — чIехибур себеб яз,
Гунагьрин сан кIватI жезва харадиз.
* * *
Я саил кас, я язух кас, авара,
Къушраз ава муг, севрез — магъара,
Вахъ мус хьурай ви кIвал, ви югъ,
Уьмуьрдикай куьцIенавай фугъара?
* * *
Марифатлуди хьайитIа инсан,
Диде-Ватандал рикI жеда адан.
Булахдин яд хьиз, михьиди жеда
Ватандин вилик ягь-намус, виждан.
* * *
Къе кациз, дуст, кьиф кьун паталди
Гун тавуртIа тIуьн тухдалди,
Алачиз рахун, за ваз лугьун,
Килигда ам ваз ажугъдалди.
«Лезги газетдин» 2023-йисан 14-нумрадай.
