Туьгьметдин таъсир

(Памфлет)

Хейлин муаллимар, вилик-кьилик квай къанажагълу ксар са суфрадихъ ацукьнавай. Са вуч ятlани шад гьалара къейдзавай абуру. Тlуьнар-хъунар ийизвайбуруз вахт гьикl акъатзаватlани чир жезвачир. Вири кеф-кефиятдик квай. Анжах са касди, са гъил ченедик кутуна, вучиз ятlа­ни и мярекатдал шадвалзавачир.

Авай жеди са себеб. Зазни ваз талукь тушир са сирлу себеб. На хиялда, адан иш­тираквал гьакlан чара атlай са гьал я. Амма мярекатдин эхирда хьиз адай акъатай га­фари адан кисунин, сефилдиз вич тухунин сир ахъайна. А касдин пагь атlанвай, пагь…

Къанажагълу ксари мярекатдал муьжуьд гаф урус, пуд лезги гаф сад-садахъ галкlуриз лугьузвай “тостар” ван къвез, пагь атlана, тажуб хьана амай кьван! Мяре­катдин эхирдалди дурум гуз алакь­натlа­ни, сад-кьведаз туьгьмет тавунани акъвазиз хьанач.

— Ибур рахунар туш, урусдалди рахаз­ватlа, лезги чlал какадармир! Ва я та­хьай­тlа — анжах лезги чlалалди! — икьван чlа­вал­­ди гъил ченедик кутуна ацукьнавайда, кlвачел къарагъна, тамадади нубатдин гаф чlехи къуллугъдал алай касдиз гудайла, вичин наразивал малумарна.

— Ви чlал вад йисалай амукьдач, — гаф атIана къаншарда ацукьнавай са масада. Вични хайи чlалал эдебиятдин эсерар теснифзавай яшлу муаллим я.

— Амукьда, муаллим, амукьда! Виш йисара амукьда! — викlегьдаказ хълагьна гъил че­не­дикай хкуд тавурда.

И арада гаф гайи чlехи къуллугъдал алай кас лезги чlалал рахана. Урус гафар садни акъатнач… Аквар гьаларай, ченедикай гъил хкуд тавурдан туьгьметди адаз таъсирна.­

 

Са къапунай – кьве хапIа

(Мезели)

Докъузпара райондин УСЗН-дин идарадин пешекар Казима нубатдин агьали кьезилвилер (льгота) чара авунин чарарин-цlарарин жигьетдай гъавурдик кутазва. Гьикьван лагьанатlани, ватанэгьли пешекардин гъавурда акьазвачир. Белки, акьаз кlанзавачир жеди. Агьалидиз са лицевой счетдин нумрадай кьве касдиз кьезилвилер авуна кlанза­вай. Пешекарди им тежедай кар тирди, къанунсуз амал тирди лугьузва, амма атlада вичин мурмур акъвазарзавач.

— Я гьуьрметлуди, акl жедач эхир. Квез са къапунай саналди кьве хапlа нез кlан­зава, — хъел винел акъуд тавуна, мисалдалди гъавурдик кутуна Казима.

“Саки гъавурда гьатна” лагьай лишан хьиз, агьалидин хутар хьтин вилери кьвед-пудра лупlлупlар хъувуна.

Куругъли Къалажухви