Зайнабакай сифте яз малуматар Забит Ризванова ганай. Чи йикъара бубадин архивдай Ризван Ризвановаз адан 38 рубаи жагъун хъувуна. Алимди къейдзавайвал, лезги литература патал и вакъиадин метлеб зурбади я. Шиирдин гуьрчегвилел, туькIвейвилел гьалтайла, лугьузва Р. Ризванова, Хиневи Зайнабавай вичихъ галаз са девирда яшамиш хьайи машгьур шаирар тир Хаганидихъ ва я Фалакидихъ галаз гьуьжетиз жедай.
Хиневи Зайнабан кьисмет аламатдинди хьана. Гуьзел лезги рушакай ширваншагьдин папан, гуржи дишегьлидин лап мукьвади, сирдаш жезва. Шагьдин имаратда кьиле физвай чинебан кIвалахар, маса уьлквейрин векилрихъ ва савдагаррихъ галаз чинеба гуьруьшар, дявеяр ва халкьдин инкъилабар, шагьдин рухвайрин хиянаткарвилер, шагьди паб чукурун — вири и крарик XII асирдин лезги шаир Хиневи Зайнабни акатна. Адан яратмишунрин лезги чIал перс чIалан гужлу таъсирдик квайди я. Мисал яз, вичин хуьруькай (шегьердикай) Хинекай кхьенвай рубаи къачун:
Хин шегьерни туш, хуьрни са гъвечIи,
Ана гьакI бедкардиз бейт жеда мичIи.
Мелека, зун ви лукI, бергагьдиз бариз,
Ви бергагь садрани тахьурай ичIи.
Мад са рубаи булдиз фарс гафар квай, ана шаирдин муьгьуьббатдикай лагьанва:
Зун зебан зебане, вун — зебандираз,
Зун зебун зенен я, вун я гижи баз.
Аллагьдиз гьемд ая, гьам я ашина,
Залумди киз, вуна зулум мийир заз.
Къенин девирдин фарс ва араб чIаларихъ галаз са тIимил кьванни таниш тушир лезгидиз баянар галачиз Зайнабан рубаийрин гъавурда акьун четин я. Р. Ризванова абуруз сифте яз, илимдин бинедаллаз ахтармишна, баянар ганва.
«Лезги газет»
