Ахцегь Гьажи

Ахцегьар

За лугьуди Ахцегьрин тегьер,

Шегьердин султан я и хуьр,

Гьар затIуни гуда бегьер,

Дердинин дарман я и хуьр.

 

Дилмиш ида атай саил,

КIвализ гъида ам, кьуна гъил,

ТIуьн-хъун гана, шадда гуьгьуьл,

Кесибриз девран я и хуьр.

 

Варлубур я анин эллер,

Гьар патахъди дуьзен чуьллер,

Тарари акъудда гуьллер,

Билбилрин макан я и хуьр.

 

Жегьилриз хупI ава камал,

Акун къене гуьрчег жамал,

Буй яргъи яз, юкь я шумал,

Вири юн, жаван я и хуьр.

 

Садни жеч ваз чин тийидай,

Дамахдив экъуьн тийидай,

Кефчи яз луькIуьн тийидай,

Сейрангагь майдан я и хуьр.

 

Мубарак шегьердин саягъ,

Кьуд пад я хьи элкъвена багъ,

КIаник туьквен, винел утагъ,

Вири базарган я и хуьр.

 

Авайди я зирек сесер,

Ихьей  ксар жеда серсер,

Ахмиш жез физ Абукевсер,

Сифетул жанан я и хуьр.

 

Ахцегьар ава бахтуна,

Беглер хьтин гьар тахтуна,

Гьар са ферзинин вахтуна

Минажат азан я и хуьр.

 

Са касди гайитIа арза,

Шариатдал гьал аквада,

Бейгьисабдин суд аквада,

Адалат, дуван я и хуьр.

 

Гьажидин рикI хьана хьи дар,

Дагъустандихъ ийиз ялвар,

Гьайиф, Бакуда фейи къар,

ХупI гуьзел ватан я и хуьр.

 

Гуьзел

Гафар ава ваз лугьудай,

Ша къаншардал акъваз, гуьзел.

Тарифар я ваз ийидай,

Яб це анжах на заз, гуьзел.

 

Ви къаматдиз ава абур

Лугьуз, жемир вун такабур.

Зи рикIивай жедач сабур,

Яргъалай вун акваз, гуьзел.

 

Инсан туш вун, са гьуьруь я,

Агъзур сунадин ери я,

Еришриз ажеб дири я,

Къвед хьиз хъуьрез, къугъваз,гуьзел­.

 

Ви кьатIунриз хьуй аферин,

Гьар келима акьван дерин,

Чин ачухиз, мецел ширин,

Билбил хьтин рахаз, гуьзел.

 

Ваз рикIивай ийиз тамаш,

Инсандин гьал жедач яваш,

Гужуналди ви къараваш

Хьанва зун, вахъ гелкъвез, гуьзел.

 

Акунач вун хьтин жаван,

Яраб ятIа гьуьруь-гъилман,

Зун амукьна хьана гьейран,

Гуьгьуьлди вун чIугваз, гуьзел.

 

И Гьажи туш акьван ариф,

Дуьз гъиз жеривал ви тариф,

Бес уьмуьр физ тушни гьайиф,

ИкI сад садаз такваз, гуьзел.

 

Тайгъун

Чи жегьилар алдатмишиз,

Ви гьалар хупI сагъ я, Тайгъун.

Вуна ваз яр гуьзетмишиз,

Ви кефи хупI чагъ я, Тайгъун.

 

Халкьар ава чи дердина,

Бедназар кими жеч ина,

Тенсиф тур на лацу чина,

Вун гьумайдин агъ я, Тайгъун.

 

Ахцегьрин шегьердавай

Тават я хупI тегьердавай,

Гьар са емиш бегьердавай

Вун гуьлуьшан багъ я, Тайгъун.

 

ХупI авани вун бахтуна,

Ханум хьиз къвазна тахтуна,

Экуьнин сегьер вахтуна

Вун экъечIай рагъ я, Тайгъун.

 

Кьилелай кIвачелди либас,

Зар, диба, махпурни атIлас —

Ви къаматдиз хупI ава хас,

Ажеб вид дамах я, Тайгъун.

 

Икьван фурсунив къекъведай,

Йикъа виш муьштери къведай,

Пулдивай юзур тежедай

Вун хупI агъур дагъ я, Тайгъун.

 

Гьажид акьул кIватIна кьилиз,

Тамашна ви гуьзелвилиз,

Кьисмет хьана тухвай кIвализ

Вун гьазур чирагъ я, Тайгъун.

 

Ярдиз

ТIарам, лугьун за ваз са чIал,

Гьамиша вун акваз кIан я.

Килигзава буьтуьн ваз эл,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Хьана хьи зи рикI вал ашукь,

Ви буй-бухах, акурла юкь,

Вун за лагьай чIалал алукь,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Хур экъисна къекъведа вун,

Ви къайгъуда ава хьи зун,

Вуна закай хабар яхъ тIун!

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Хурудал ви хьана битмиш

Анар хьтин кьве хуш емиш,

Масадаз гуз мийир къимиш,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

ТIалабда за ийиз минет,

Кьабул ида вуна, гьелбет,

Ваз аватIа гъадиб, гьуьрмет:

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

ТIарам, за ви тариф ийин,

Ажеб гуьрчег тушни ви чин,

Текен зи кар дуьзмиш ийин,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Лацу катран бала я вун,

Ви сивиз кьий, таза Тайгъун,

Шекердилай ширин я вун,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Ви патарив атана зун,

Зи дердиниз дарман я вун,

Вун тахьайтIа жеда рикI кун,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Вакай гьикIда икьван иер,

Лацу хъуькъвел къекъвей цIвелер?

Вун къекъведай булахд кьилер,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Гьажиди ваз чIал лагьана,

Дердер-гъамар ийиз хьана,

Ваз лагьайди я ви ашна,

Гьамиша вун акваз кIан я.

 

Дуьнья

Дуствиливди эгечIда вун,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

ГалчIур уна къекъечIда вун,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

За авуна агъзур хиял,

Вун паталди кIватI хъийич мал,

Халкь авурда хуьда аял,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Акунач заз вавай инсаф,

Гьунарар уна хьи гзаф,

Аллагьди зун хъувурай къаф,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Гила зун вал хьана гъариф,

Течиз фейи уьмуьр гьайиф.

Беден михьиз уна зайиф,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Исятда вун пара я кур,

Гъафилбуруз са югъ тагур,

Зун са хеб я, вун — жанавур,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Халкь авур кас килигнач ваз,

Вун са затI яз акунач заз,

Закай гила вун яргъаз къваз,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Гуьллуь багъ хьиз къалуриз вун,

Дуьз яни икI алдатмишун,

Нар жегьнемдин цIа туна кун?

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Вун инсанрин къал-къагъур я,

Парабуруз вун агъур я.

Залум, види де вуч зур я?!

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Шумудни сад заз чиз кана,

Шумудан кьил на атIана,

Вакай гила зи рикI хана,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

И Гьажи ваз туш са аял.

Вахъ мус жеда къулай дуьз кIвал?

Япухъ галаз ава ажал,

Вал ихтибар ийич, дуьнья.

 

Нефсиниз

Гьар са азардин винел вун

ТуькIуьрнавай султан я, нефс.

Риаятриз зулум идай

Адалатсуз дуван я, нефс.

 

Вуна хийир къалурай кар

Эхир кьилиз зиян я, нефс.

Чун зияндиз тухузавай,

Белки, вун гьа шейтIан я, нефс.

 

Лугьудач на гьарам, гьалал,

Гьич кьиникьиз къведач хиял,

Гъиле гьатай факъирдин мал

Вирт хьиз мегер хъсан я, нефс.

Ахцегь Гьажи. (Лезги газетдин) 201-йисан 27-нумрадай