Агьмедпаша Агьмедпашаев

Халкьдихъ рикI кузвай арифдар

Эхь, арифдар лугьуниз сардарахуьруьнви муаллим ва шаир Межидов Абдурагьманан хва Абил (Сардар Абил) ада къачунвай дерин чирвилерай, жемятдихъ галаз тухузвай кIвалахрай, кхьизвай маналу ктабрай лайихлу хьанва.

Сардар Абила, гъвечIи чIавалай гатIунна, вичин дахди гайи насигьатрал амал авуна: вич хизандиз, хуьруьз, Ватандиз вафалувилелди къуллугъ ийиз вердишарна. Уьмуьрдин четинвилерин вилик гардан кIирнач. Афгъанистандин­ дяведани вичин буржи игитвилелди кьилиз акъудна. Кьадар-кьисметди гъурбатдиз акъудайлани, зайифвилер авунач. Гьикьван четинвилер хьанатIани, чирвал къачунивай яргъаз хьанач, мурад кьилиз акъудна. Адакай гьуьрметдиз лайихлу  пешекар хкатна.

Дуьньядин гьалариз вири патарихъай михьи кас яз килигзавай Сардар Абилан къелемдикай са шумуд ктаб хкатнава («Гъетерин нур», «Намус», кьуд томдикай ибарат «Кьве дидедин хва», «Бушлат», «Муьфте гелир»,  «Зегьметдин гьакъи»).

Алай девирда Украинада кьиле физвай махсус серенжемда иштиракзавай аскеррин, кьве дустунин кьилел атай мусибатрикай кхьенвай «Бушлат» ктабдиз Дагъустанда, Москвада, Россиядин маса регионрани кьиле фейи презентацийрал еке къимет гана.

«Муьфте гелир» ктабда авторди чирвилер гузвай идарайра авай ришветбазвилин месэлаяр негьзава, ахьтин кьацIай крарин эхир гьихьтинди ятIа къалурзава.

Мукьвара «Зегьметдин гьакъи» тIвар ганвай ктаб чапдай акъатнава. Сифте гафуна ктабдин мана-метлеб икI ачухарзава:

«…Дегь заманайрилай Дагъустандин халкьар чпин кьил хуьдай кьве кепек къазанмишун патал кеферпатаз, Бакудиз, Къазахстандиз, Туьркменистандиз, Узбекистандиз, гьакI маса уьлквейризни физ, четин кIвалахар ийиз, къаярик, тIурфанрик, цIу хьиз кузвай ракъиник, тайгадин тамара, къумлух чуьллера, буругъра, мазутрин мяденра чпин жегьил уьмуьр азиятрик акъудна, садбур пенсиядиз фейила, муькуьбур кьуьзуьвал гьисс авурла, йисаралди кIватIнавай зегьметдин гьакъини гваз ватандиз хквезвай.

Гьелбетда, ватанди абур, вири къужах ачухна, хушвилелди къаршиламишзавачир. ЧIехи паярин вилик, цIийи чкадал муг ийидайла, мад зегьметар акъатзавай. И четинвилерай экъечIиз куьмек гузвайди хканвай зегьметдин гьакъи, яни къазанмишнавай пул тир».

Авторди и эсерда, гъурбатда яргъал йисара вири четинвилериз дурум гуз, гьар са затI кьенятна, зегьметдин гьакъи кIватIна, ватандиз хтанвай са хизандикай физвай ихтилат ачухарзава. Къанунрал амал тийизвай, халкьдин хам алажзавай бязи крар негьзава.

Сардар Абилан яратмишунриз Дагъустандин халкьдин шаир Майрудин Бабаханова, филолог алим ва писатель Къурбан Акимова, Ярославлдин областдин писателрин союздин регьбер Мамед Халилова, шаир Абдул Ашурагъаева еке къимет ганва.

Къуй вичихъ мадни зурба агалкьунар хьурай!

«Лезги газетдин» 2025-йисан 29-нумрадай