Чи руьгьдин гьал, тIал, мал, гьакъикъат, такьат ва амай вири девлетарни хайи чIала авайди гьар сада аннамишзава. ЧIал квахьда — халкьни, миллет яз, квахьда.
Гьавиляй чIал хуьн, чирун, девлетлу авун, виликди тухун, чIалан эсерар яратмишун, адан таблигъат тухунни чи вилик, гьамиша сад хьиз, акъвазнавай месэла я. Чи газетдин 38-41-нумрайра чапнавай филологиядин илимрин доктор Ф.Нагъиеван “ЧIалан месэлаяр гьялун квелай гатIунда?” макъалани, асул гьисабдай, гьа инал лагьанвай метлебрихъ майилвалзавайди я.
Ам чап авурдалай инихъ чаз кIелзавайбурун патайни чпин фикирар лугьузвай са шумуд чар атана. Дугъри я, хейлин фикирар тикрар жезвайвиляй чна абурукай бязибур квез теклифзава.
Идалайни башкъа, хайи чIалариз талукьарнавай махсус мярекатар тIимил кьиле физвач, мектебда, кIвале, бахчада чи аялриз хайи чIалар чирунин, яни чIалар хуьнин ва еримлу авунин месэлаяр веревирдзава. Фикирар сад я: чIал хуьн патал ам вирибуру вири дережайра (хизанда, бахчада, мектебда, вузда) дериндай чирна кIанда, алимри дериндай ахтармишна, муаллимри, методистри чIал чирун асант ийидай рекьер-хуьлер теклифун, цIийи ктабар, куьмекчи пособияр, гафарганар, маса литература агакьарун чарасуз я. Им лагьайтIа, государстводин дережада гьялна кIанзавай месэла я. Газетни датIана а кардин терефдар я…
ЧIалан месэлаяр гьялун ам чирунилай гатIунна кIанзава. Ахпа чаз чи чIал авай дережа хъсандиз аквадай, виликди финин рекьерни дуьздаказ тайинариз жедай…
М.Жалилов