Къукъумариз рахана цав,

ЦIайлапанар акъатна мад.

Ара тагуз, гатаз чил — цав,

Марфадин сел акатна мад.

 

Кьиляй-кьилди чагъиндавай

Зи багъдани къекъвена ам.

Ракъурайд зи кьилел завал,

АкI хьана зал хъуьрена ам.

 

Марфадихъ бул харни галай,

Аватзавай ккIал-ккIал.

Къавах тарце, зи рикI алай,

Тергна ада билбилдин кIвал.

 

Бес гила за вуч хъийин, лагь,

Дуст манидар амачирла?

Куьз кьабулнай харци гунагь?

Жаваб це тIун, я Сад Аллагь!

 

Зун, курпашман вилерилай

Гьайифдин накъвар физ, ама.

Кар тахлакьиз гъилерилай,

Харци ягъай тар хьиз ама…

 Май, 2016-йис

 

Яваш-яваш

Катиз амач зи зарблу шив

И дуьньяда алаш-булаш.

Ацукьзава зи багъдал жив,

Кьуьд тахьанмаз, яваш-яваш.

 

Къе хан хьанва накьан угъраш,

Лугьуз вичин хапIадиз аш.

Кесиб мадни жезва тараш,

ЧIул тIарамиз, яваш-яваш.

 

Гзаф хьанва лугьурбур “гъваш!”

Стхадвайни къачуз дашбаш.

Чизвач кьамухъ галукьдайд лаш,

Яваш-яваш, яваш-яваш.

 

Бейгьушчиди хизанда къал

Твазва, рикIин артухиз тIал.

Буба ава чIур хьана гьал,

Дерт къати жез, яваш-яваш.

 

Шаирдинни пар залан я –

Элдин вилик кар залан я.

ЧIал кхьейди Нариман я,

Фикир ийиз, яваш-яваш.

 

 * * *

 

«ЧIулав марвар хажалатдин лишан я” —

КIанибурувай ван жедай заз гьамиша.

Яру цуьквер битмишардай инсан яз,

Садра рангар хьанай завай дегишар.

 

Жуваз течиз, ихьтин гъалатI ахъайна.

(Яраб зун ни алуднайтIа рекьелай?)

Багьа касдиз залум азар атайла,

Тавазвилер фена вири рикIелай.

 

Раббидивай тIалаб ийиз са чара,

Зи умудар къекъведайла яргъара,

Гена  кьакьан хъийиз дердерин хара,

ЧIулав марвар ахкуна заз ахвара.

 

Ахпа ахвар гьакъикъатдиз элкъвена:

Зи япарихъ чIулав хабар галукьна.

Хуш умудрин чирагъ вахтсуз туьхвена,

Мурадрин кIвал экв амачиз амукьна.

 

ЧIулаввилер кьисмет тахьуй садазни!

Дуьньядилай квахьрай вири азарар!

Гьар гатфариз, гъил къакъажна фидалди,

Эй инсанар, цуз куьне ал марварар!

 

 * * *

 

Зун вахъ гена кIвале-кIвале къекъвена —

Къекъвена, физ шумудни са уьлкведиз.

Умуд квахьнач тек хтайлани элкъвена.

Фикир ийиз, белки, садра вун хкведа…

 

Чил кIурукна, цаварани къекъвенай,

Гъетеривай жузаз вун, зи Зуьгьре яр,

Гьат тахвурла, мад аял хьиз хъуьрена,

Вун авайди ахкван тийир уьлкве я…

 

А уьлкведа, яраб, вун гьикI аватIа?

Даим заз чан лугьуз вердиш хьайи кас?

Вун къакъатун яшайишдин гъалатI я,

Кьуьзуь кьиляй заз хажалат гъайи кас.

 

* * *

 

Шехьдач зун, яр, шехьдач зун, яр,

Накъварикай хийир авач.

Мад вахъ къекъвез, рикI хьана дар,

Зун тефей рехъ, жигъир амач.

 

ТIвар кьаз, гьикьван эвернатIан,

Зи къаршидиз атанач вун.

Гьинва лугьуз, эзбернатIан,

Заз санайни жагъанач вун.

 

…ТIурфан залай алатзавач,

Зи цуькверал вегьена хар.

СакIани кьил акъатзавач,

ТIебиат куьз хъуьрена зал.

 

Амма, вучда уьмуьр я ман,

Зи кьисметдал рази я зун.

Сабур ая лугьуз, Нариман,

Къе жув-жуван къази я зун.

 

* * *

 

Къе зун патал амачир кас,

Гьина къекъвез жагъурда вун?

Вахчун тирни залай кьисас,

Акьунач ви гъавурда зун.

 

Уьмуьрлухда за ви хатур

Гьич садрани ханач эхир.

Саф муьгьуьббат, ваз бахш авур,

За масадаз ганач эхир.

 

Уьмуьр цIийи хъийин за гьикI,

Кьиляй-кьилди вавди ацIай?

Вуна даим шад авур рикI

Гила кузва гьижрандин цIа.

 

Хиялри лув гузва яргъаз,

Ви дидардихъ хьана панагь.

Зи шадвилер на вахъ галаз

Гьи уьлкведиз тухвана, лагь?..

 

Март 2016-йис

 

* * *

 

Гьар гатфариз цуьк ахъайда тарари,

Ашкъидини цуьк ахъайда гатфариз.

ЦIран техйир жив къванватIан чIарарал,

Ви тIвар даим зи шииррин цIарара

Гьатзава, яр, вун цуькведиз ухшариз.

 

ЦIи зи цуьквер фад кьурана, терг хьана,

ГелкъвенатIан еримишнач танари.

АкI я къе заз, марвардикай верг хьана,

Азаб гузва чи кьведанни чанариз.

 

РикI дарих я, чил аквазвач вилериз,

На лугьуди, кIевирнава руьхъведи.

А вергедин пелех алаз гъилерал,

Къекъвезва зун ви тIвар алай цуькверихъ…

 

* * *

 

Яр, чун кьведни хайи варз я, мартдин варз.

Вун цIекIуьдаз, зунни Яран сувариз.

Ингье, мад са март атана гатфар гваз,

Атанва, ам завай дал вун суракьиз.

 

Суракьзава багъдивайни кIваливай,

Цвег хьиз гелкъвез, къуллугъ ийиз хьайи вун,

Амма вучда, жедач гагь чаз кIанивал,

Фад вахчуна Сад Аллагьди гайи вун.

 

Чилер, цавар килигна заз са виляй,

Зи гатфарихъ бегьер хгур гад амач,

РикI сефил яз, лугьузва за гьавиляй:

Вун амачир гатфарри зун шадзамач…

 

* * *

 

Гатфар — элдин рикI алай вахт,

Ацукьнава тахтуна.

Шаз и чIавуз квахьнатIан бахт,

Заз мад гатфар ахкуна.

 

ЭкIя хьанва цуькверин гам,

Ви сураллай накьвадал.

Мукьвал-мукьвал чуьхуьзва ам

Зи вилерин накъвари…

 

* * *

 

Икьван кIани яр, вун завай къакъатна.

Яраб чIуру фикирнатIа чакай ни?

Кьуьдни фена, гатфарни фад акъатна,

Вун рикIелай алатзавач сакIани.

 

Я алатдач, алатунни мумкин туш.

Шад девирар са вахъ галаз фена зи.

Каинатда, белки, вунни секин туш,

Эзбер ийиз пашман шиир гена зи.

 

Жив хьиз лацу хьанва зи кьилин чIарар.

Зурзазва зун, сафунавай харар хьиз.

Руш тир йисара вуна кхьей бул чарар

КIелиз ава, багьа ядигарар хьиз.

 

* * *

 

Сифте муьгьуьббат алатдач рикIелай,

Дидеди ягъай сифте лай-лай хьиз.

Намердди вун алуднайтIан рекьелай,

АкI я, къени зун ваз кIанзамай хьиз.

 

Вахтуни зални эцигнава тагъма —

Ам тагъма я кьуьзуьвал лугьудай.

Зи сегьерар фена, варцелла рагъдан,

А пашман рагъдан хьиз, вун къакъудай.

 

Зи сифте муьгьуьббат вучиз чIулав йиф

ХьанайтIа, лугьуз, ама зун гъарикI.

Белки вунни ава къе чIугваз гьайиф,

Ашкъидин багъдай атIуз тахьай цуьк…

 

Зарбике

( Мани )

 

Ашукь хьанва вал Дербентдин магьалар,

Гьам азери, гьамни лезги кьегьалар.

Яраб никай ятIа, руш, ви хиялар,

Лацу хурал алай жуьт анар, бике,

Бедназардин вил тахьурай, Зарбике.

 

Наз маса гуз къекъведайла айвандик,

Яргъи кифер галукьда ви дабандихъ.

Гаф атIана шумудни са жавандин,

Ни чирнатIа ваз и пеше — кар, бике?

Мус лугьуда ачух хьана, Зарбике?

 

Зи гъиляйни акъатна вун гар хьана,

На лугьуди зуьмруьд къушра чIар кана.

Муьгьуьббатдин бахчадиз жив — хар къвана,

Хьанач лугьуз вакай заз свас — яр, бике,

Махарик квай сирлу ханум — Зарбике.

 

Къуша цIарар

 

ХъуьтIуьн варцарин акунвай каш-мекь

Лув хгуз тежез, зайиф хьанва лекь.

 

* * *

Чаз бул вирт гудай кIватI хъийиз бегьер,

Машмашдин тарцел кIватI хьанва чIижер.

 

* * *

 

КIекре лугьузва илигна ванцел:

— Къарагъ, инсанар, гатфар я къецел!

 

* * *

 

ВацIал алай муьгъ тухвайла селди,

Мад са цIийи муьгъ эхцигна элди.

 

* * *

 

Яйлахдив гва къе ажайиб дамах,

Чубанар хквезвайдакай хьанва уях.

 

* * *

 

Дуьньяда ава кьве зарб пагьливан —

Сад рагъ я, садни зегьметчи инсан.

 

* * *

 

Цуькверихъ къекъвез, кIурукдайла там,

Заз атир гайиди  беневша тир ам.

 

* * *

 

Метлеблувилел авачирди тай,

“Лезги газет” я, шад хабарар гвай.

 

* * *

 

Чи чилел экъечIай цазни, кьил тик яз,

Зун патал гьамни марвардин цуьк я.

* * *

Гатфарал шад яз, чинра аваз хъвер,

Лезги таватри кIватIзава цуьквер.

 

* * *

Чуьлда зи виликай къарагъна туртур,

Адан шарагрин ханач за хатур.

 

* * *

 

Чуьнуьруьгди кьуна тарцевай билбил,

Зун курпашман я, чIур хьанва гуьгьуьл.

 

* * *

 

Зи виликай алаз гьарай

 Фена ви тIаратI.

Яраб чакай ни ахъаяй,

ТиртIа ам гъалатI.

 

Ви мехъерин тIаратI тир ам —

Машинрин жерге.

Ви рикI шаддай, ягъиз макьам —

Зун кудай вергер.

 

Фена тIаратI, уьтмиш хьана,

Акъатна яргъаз.

Зун ама гьал дегиш хьана,

Кьве гъилни зурзаз.

 

Мурк хьиз къайи гьекьед стIал

Акъатна пелез,

Ваз гуз хуьзвай зардин тупIал

Аватна чилел.

 

Вун рикIеваз хьанва яшар,

Кьилиз яна лаз,

Мад мехъерин тупIал, къашар

Герекзамач заз…

 

Алагуьзли

( Етим  Эминан  тегьерда )

 

Наз гуз къекъверла я вун кару лиф,

Далудал къугъваз чIулав яргъи киф.

Бедназар касдиз акваз, руш, гьайиф,

Тахьурай вакай ван, алагуьзли.

 

Акунрик квач ви зеррени рехне,

Хур чеменлух я — рагъ авай гуьне,

Лагь, гьинаг ятIа ви ери-бине?

Гуьрчег рушарин хан, алагуьзли!

 

Къвезвай илчийрин авач сан-гьисаб,

ТIвар кьаз эвериз, суьгьуьрлу Майтаб,

Сад кьванни хкягъа, тагана азаб,

Жедайвал ваз масан, алагуьзли.

 

РацIамрин кIаник квай къуша халар,

Ви вилер акваз, зайиф жез гьалар,

Наримана кхьей шиирдин чIалар,

Ваз аян ятIа, чан алагуьзли?

 

Дурнайриз

 

Кеферпата ракъар амаз,

Дурнайрин луж, гьиниз физва?

Цавун вилер ахварамаз,

Акьалтна гуж, гьиниз физва?

 

Фад акъудна гатун варцар,

Кьулухъ таз чуьл, гьуьлер, вацIар,

Дуьньядилай илитIиз цIар,

Къал къачуна, гьиниз физва?

 

ЦIиргъинавай лацу къушар,

Зи уьмуьрни я квез ухшар.

Чи чилелни илифа, ша,

Зун такуна, гьиниз физва?

 

ТIимил хьанван квезни суьрсет?

ГьакI тирвиляй чIугваз хифет?

Сад Аллагьдиз ийиз минет,

Звал къачуна, гьиниз физва?

 

Гъилевай кар пехир туна,

Рехъ я лугьуз, жигъир туна,

Куьтягь тавур шиир туна,

Нариман, вун гьиниз физва?…

Лагь, акван вун гьиниз физва?

 

Нариман Къарибов