ВОЗ-дин делилрал асаслу яз, эхиримжи кьве цIуд йисуз вири дуьньяда рикIинни дамаррин азарар (ССЗ), инсанар кьинал гьалтайла, сифте чкадал алаз хьун сир туш. Меди­цинади йигин еришралди виликди камар къа­чузватIани, азаррин вилик пад кьуниз артух фикир гузватIани, гьалар гьелелиг къалабулух­ кутадайбур яз амазма. Уьлкведин, гьакI чи республикадин здравоохраненидин министерствойрини чIуру гьаларин вилик пад кьун патал­ еке кIвалах кьиле тухузва.

ИкI, Да­гъус­тан­дин здравоохраненидин министерстводин сайтда хабар ганвайвал, и йикъара  РАН-дин академик, В.А.Алмазован тIвару­нихъ галай НМИЦ-дин (медицинадин ахтармишунардай милли центр) генеральный директор, Россиядин кардиологиядин общест­водин президент  Евгений Шляхто кьиле аваз федеральный пешекарар республикадин рикIин азаррикай са­гъардай медицинадин чIехи идарайриз килигна, абурун кIвалах­дихъ галаз таниш хьана. РД-дин здравоохраненидин министр Жамалудин Гьажиибрагьимовни галаз мугьманар республикадин клинический больницадиз (РКБ) фена. Абур реанимациядин ва дамаррин хирургиядин отделенийрин мумкинвилериз, анра яратмишнавай къулайвилериз килигна. Мугьманри вири крариз итижна — и отделенияр та­даракралди таъмин тир гьалдикай, къу­тарми­шиз тежезвайбурун кьадардикай, гьатта­ азарлуйривай абур чпив агакьза­вай куьмекдилай рази яни, тушни лагьана хабарар кьуна. Кардиологар РКБ-дин рентген-эндоваскулярный хирургиядин отделенидин ва ЦСЭМП-дин (центр специализированной экстренной медицинской помощи), гуьгъуьнлайни Махачкъала шегьердин 1-нумрадин клинический больницадин эндоваскулярный хирургиядин отделенидин ва кардиологиядин отделенидин БИТ-дин (блок интенсивной терапии) кIвалах­дихъ галазни таниш хьана. Медицинадин идарайриз килигайдалай кьулухъ Дагъустандин здравоохраненидин министерствода совещание кьиле фена. Анал уьлкведин машгьур кардиологри республикада кардиологиядин хиле хъсан патахъ хьанвай дегишвилер къейдна, гьа са вахтунда ам мадни вилик тухун патал авай еке мумкинвилерни къалурна.

Совещанидал алай вахтунда эвелимжи фикир гана кIанзавай месэлайрикай сад ОКС (острый коронарный синдром) авай азарлуйриз куьмек тешкилун тирди къейдна. Минис­терстводик акатзавай хейлин медидараяр яр­гъа хьун, идахъ галаз сад хьиз анрай азарлуяр­ больницадиз агакьаруниз гзаф вахт фин себеб­ язни, кьилди къачуртIа, Буйнакскдин ЦГБ-да инсанар амай чкайрилай гзаф кьенвайди раиж­на. Совещанидал и месэла тамамдаказ ва дуьм-­дуьзвилелди гьялунин къарар кьабулна­.

Алай вахтунда чи республикада ангиографиядин 5 тадарак — РКБ-да, РКБ-дин ЦСЭМП-да, Махачкъаладин 1-нумрадин ГКБ-да, кардиологиядин ва рикIинни дамаррин хирургиядин центрада ва Р.П.Аскерханован тIварунихъ галай хсуси касдин центрада ава. Атанвай кардиологрин гафаралди, чи республикадин агьалийрин кьадардал гьал­тайла, абур бес кьадарда ава. Амма Да­гъустанда рентген-эндоваскулярный хирургрин кьадар тIимил я. Идахъ галаз сад хьиз эхиримжи вахтара РД-дин здравоохраненидин министерстводи и хиляй пешекарар гьазуруниз ва желб авуниз артух фикир гузва.

Совещанидал инфаркт хьанвай азарлуяр патал аорто-коронарное шунтирование  хьтин важиблу къайда ишлемишуникайни рахана. Идалайни гъейри, кьвед лагьай сеферда инфаркт хьунин вилик пад кьунин серенжемрал, гьакIни неврологиядиз талукь къуллугъдин кIвалах вилик тухунин, гьа гьисабдай яз меф­тIеда ивидин кIвалах къайдадикай хкатунихъ галаз алакъалу яз инсанар кьинин дуьшуьшар тIимиларунин месэлайрални акъвазна.

Федеральный дережадин пешекаррин делегацияди вичин кIвалах Дагъустанда кьиле физвай СКФО-дин кардиологрин “ЦIийи технологияр — здравоохраненидин практикадиз” конгрессда иштиракуналди давамарна.

Регина Семедова