Ватандин ЧIехи дяведин йисара чи инсанриз акур мусибатар, четинвилер рикIелай алат тийидайбур я. Ватандал вегьей фашистрикай уьлкве хуьн патал женгиниз къарагъай кьегьалрин, аскеррин багърийрив рикIер тIардай, чIулавардай хабарарни кIамай кьван агакьна. Мегьарамдхуьруьн райондин Къансав хуьряй тир Шагьмардановрин хизандивни.
Шагьмарданов Гьажимирзедиз Яру Армиядин жергейриз 1940-йисуз эвер ганай. КIвале жегьил свас Гьуьруьзат ва сад-садалай гъвечIи кьуд бала амукьна: Багъир, Къагьир, Гьажимирзе, Бедирхан. А чIавуз Къагьиран вад йис тир.
Дяведикай хабар авачир Гьуьруьзата аскервилиз фейи гъуьл хтуникай фикирзавай. Амма дяведин цIаярай ахкъатун регьят кар тушир. Гьажимирзе гел галачиз квахьна лагьай хабар хтайла, сусан ва аялрин йикъар чIулавбуруз элкъвена. Шехьуникай, дертлу хьуникай файда авачир, кьуд хва хвена кIанзавай. Сас-сарал илисна, ацалтай кьван вири четинвилериз таб гана, Гьуьруьзата вичин дидевилин буржи лайихлувилелди кьилиз акъудна.
Рухвайри кIелна, кеспияр къачуна, общество патал зегьмет чIугуна. Дагъустандин пединситут куьтягьай Къагьира сифте ЦIелегуьнрин школадин директорвал авуна, ахпа Мегьарамдхуьруьн юкьван школада химиядин ва биологиядин тарсар гана. Фронтда телеф хьайи бубадикай малуматар кIватIун патални алахъна, амма алава са делилни гьатнач.
Къансаврин хуьряй фронтдиз 80-дав агакьна итимар фенай. Абурукай 41 кас телеф хьана. 1966-йисуз залзала хьайила, къансаввияр Мегьарамдхуьруьз, Самурдиз, Ярагъ-Къазмайрал, Тагьирхуьруьн-Къазмайрал куьч хьанай. Къагьиран рикIе фадлай акIанвай са кар амай — фронтда телеф хьайи кьегьалар рикIел хуьдай са имарат эцигун. Еке хизан, школадин кIвалах, гьар йикъан къайгъуяр…
Эхирни Къагьир муаллимди вичи вичиз лагьана: гьикьван вахт, мумкинвал авач лагьайтIани, рикIе авай кар кьилиз акъудна кIанда. Вичиз шериквал авур Кьасумов Магьмудахъ, хтул Заур Шагьмардановахъ галаз фронтдин кьегьалриз обелиск эцигунив гатIунна. Маса са багърини, касни инжиклу тавуна, Къагьир муаллимди вичин пенсиядин пул кIватIна ва Къансав хуьре дяведин игитриз кьуд метр алай имарат хкажна. Адал телеф хьайи вири хуьруьнвийрин тIварар кхьенва. Им Гъалибвилин суварин вилик къвезмай несилриз еке савкьат я.
Сагърай, Къагьир муаллим! Са рахунни алач, вуна тарсар гайи несилрини ви къени крар давамарда.
Нариман Ибрагьимов