27-апрелдиз Сулейман-Стальский райондин Вини СтIалдал “Илимдиз кам” лишандик кваз математикадай гьар йисуз тухун хъсан адетдиз элкъвенвай республикадин дережадин XIII олимпиада (адан 2-пай) кьиле фена. Ана Сулейман-Стальский, Хив, Ахцегь, Кьурагь, Табасаран районрайни Махачкъала, Каспийск, Дагогни, Дербент шегьеррай тир 5-11- классра кIелзавай 250-далай виниз аялри чпин чирвилерин дережа, алакьунар къалурна.
РикIел хкин: сифтегьан са шумуд йисуз анжах са Вини СтIалрин юкьван школада 9-11-классра кIелзавай аялрин чирвилерин ери ахтармишунин, хъсандиз кIелзавай аялар руьгьламишунин, абуру чпин гележег математикадихъ галаз алакъалу авунин макьсаддалди и серенжем вичин ери-бине Вини СтIалдилай тир, Махачкъалада яшамиш жезвай, республикадин вузра аялриз чирвилер гузвай муаллим, технический илимрин доктор, профессор Абдул Гьажибалаевич Баламирзоева вичин харжийрихъ кьиле тухузвай. Ада аялрин чирвилер ахтармишун, абурувай имтигьанар кьун патал вичихъ галаз хайи хуьруьн школадиз МГУ-да санал кIелай дуст, высший категориядин муаллим, школада кIелзавай аялриз алава чирвилер гудай “Надежда” тIвар алай центрадин (ЦДОШ) регьбер Гьабибулла Гьабибуллаев, ДГУ-дин математикадин факультет акьалтIарнавай, вичин ери-бине Хив райондин Хъукьварин хуьряй тир Аскер Аскеровни (рагьмет хьурай вичиз) хканай…
ЦIинин олимпиада кьиле тухунин карда адан тешкилатчи ва и серенжем вичин харжийрихъ кьилиз акъудзавай Абдул Баламирзоевалай гъейри, Гьабибулла Гьабибуллаева, “Умуд” тIвар алай мергьяматлувилин фондуни (регьбер-Савин Велиев) ва “Интех СОФТ” фирмадини (генеральный директор — Замир Къадимов) спонсорвилин куьмекар гана. ЦIи ва алатай йисарани олимпиада кьиле тухуник лайихлу пай кутазвай ксарин жергеда Махачкъаладин политехнический колледждин муаллим, технический илимрин кандидат Радик Баламирзоев, МАДИ-дин Махачкъалада авай филиалдин муаллим, технический илимрин кандидат Даниял Селимханов, гьакIни жюридин членар — ДГУ-дин математикадин факультетдин муаллимар, физикадинни математикадин илимрин кандидатар — Максим Ризаев, Ветлугин Бейбалаев ва Вини СтIалрин юкьван школадин директор Расул Къагьримановни ава.
Олимпиада башламишдалди вилик школадин гьаятда гъвечIи митинг кьиле фена. Ам, мукьвара рагьметдиз фенвай Аскер муаллимдин экуь къамат рикIел хкун яз, са декьикьада кисна акъвазунилай башламишна. Гуьгъуьнлай А.Баламирзоева, Гь.Гьабибуллаева аялар олимпиададин кIвалахар кхьинихъ галаз алакъалу месэлайрин гъавурда туна. Сулейман-Стальский райондин кьил, филологиядин илимрин кандидат Нариман Абдулмуталибова и серенжемдин важиблувал къейд авунихъ галаз сад хьиз, аялрихъ агалкьунар хьана кIанивилин келимаяр лагьана.
Олимпиададин кIвалахар кхьин патал аялриз (кIелзавай классдилай аслу яз) 2-3 сят чара авунвай. Нетижада 17 аялди — 1, 9 аялди — 2, 16 аялдини 3 -чкаяр кьуна. Абуруз, талукь тирвал, 1-3 -дережайрин дипломар ва 2, 1,5 ва 1 агъзур манатдин кьадарда аваз пулдин пишкешар, виниз тир чирвилер къалурунай 27 аялдиз грамотаяр ва 500 манатдин кьадарда аваз пулдин пишкешар гана.
Тешкилатчийри олимпиадада аялри кхьей кьве кIвалах кьетIендаказ къейдна. ИкI, адетдинди тушир къайдада задача гьялуналди, Сулейман-Стальский райондин Алкьвадрин юкьван школадин ученик Расул Абдурагьимов тафаватлу хьана. Адаз “Интех СОФТ” фирмадин патай пулдин пишкеш-5 агъзур манат- гана. Дербент шегьердин 3-нумрадин гимназияда кIелзавай Миралисуьгьбет Сеидова вичин кIвалах мумкин тир 42 -дакай 42 балл къазанмишуналди кхьена. КIвенкIвечи чкаяр кьур амай аялрикай Дербентдин 19-нумрадин юкьван школадин 8-классда кIелзавай Алина Азаевадин (41 балл), Махачкъаладин 39-нумрадин лицейда 7-классда кIелзавай Абдулла Кайтуеван (40 балл) кIвалахарни тариф авуниз лайихлу тир.
Вучиз ятIани алатай ва цIинин йисара олимпиадада Мегьарамдхуьруьн райондин ученикри иштиракнач. Малум тирвал, олимпиададин 1-пай чкайрал, шегьеррин ва хуьрерин школайра кьиле тухун лазим я. Анра гъалиб хьайибуру республикадин олимпиадада иштиракзава. Амма Мегьарамдхуьруьн райондин школайрив олимпиададин 1-пай кьиле тухун патал рекье твазвай кIвалахар (гила кьвед лагьай сеферда) вучиз ятIани агакьзавач. Докъузпара районда олимпиададин 1-пай кьиле тухванвайтIани, аялри олимпиададин 2-паюна иштиракнач. Чна умудзава хьи, гележегда аялар чпин чирвилерин дережа ахтармишдай ва алакьунар къалурдай мумкинвиликай магьрумдач.
Рагнеда Рамалданова