Ришвет къачунай

Кабардино-Балкарияда ЕГЭ-дин республикадин центрадин кьил Фатима Сижажевадиз ва образованидин министерстводин къуллугъчи Оксана Шормановадиз имтигьанрин вахтунда ришветар къачунай судди 8,5 ва 8 йис кар гана. Идан гьакъин­дай региондин прокуратурадин пресс-къуллугъди хабар ганва.

Малумарзавайвал, чпик тахсир кутунвай ксари выпускникрин мукьва-кьилийривай 2013-йисан майдин вацра герек тир кьван баллар эцигунай 30 агъзурдалай 80 агъзур манатдал кьван пул, яни образованидин къуллугъчийри санлай са миллион манатдилайни гзаф пул ришвет яз къачуна. “Кавказский узел” чешмедин делилралди, идалай вилик и республикадин образованидинни илимдин къуллугъчи Эдуард­ Самоговни суддик акатнай. Силисдин вахтунда ада Ф. Сижажева тахсиркарвилин десте арадал гъайиди тирди къейднай. Чешмедин делилралди, ЕГЭ-дин центра­дин кьил Ф.Сижажевади дуьз тушир жавабар туькlуьр хъувун ва я ученикрин кlва­лахар цlийи кьилелай кхьин хъувун патал вичиз табий ксариз имтигьанрин нетижаяр тади гьалда раижна.

Санкцияр мягькемарна

Украинада арадал атанвай гьаларихъ галаз алакъалу яз, США-дин президент Д.Трампа Россиядиз талукь санкцияр мягькемарунин къарардал къул чlугуна. И малумат Лацу кIвалин пресс-къуллугъди раижнава.

Малуматда сергьят эцигунин алава серенжемар малумаруникай ихтилат физвач. Д.Трампа августдиз малумарнай хьи, Россиядиз акси санкцияр алудунин месэладиз килигиз ам гьазур я, эгер Москва Украинадин ва Сириядин месэлайрай Вашингтондихъ галаз алакъалувилелди кlвалахиз эгечlайтlа. Къейд ийин, августдин­ вацра США-ди, гуя къадагъа яракьар ишлемишнава лугьуз, Россиядиз акси санкцияр гегьеншарнай. Кьилди къачуртlа, 22-августдиз къуватда гьатай сергьят эцигунин серенжемрин сад лагьай пай Россиядиз электронный тадаракар ракъурунин кардал къадагъа эцигунихъ галаз алакъалу тир.

Хазина жагъана

Немсерин Бремен шегьердин агьалиди куьгьне шкаф маса къачуна.  Адан дехилдай адаз виликан иесиди далдаламишнавай къизилар жагъана. The Local чешмеди хабар гузвайвал, шкафдин дехилрикай садан кьулухъ пата конвертда тунвай къизилдин пуд битав кlалуб авай. Санлай къизилдин заланвал 2,5 килограмм тир. И кьадардин къизилдин къимет 83,5 агъзур евро (6 миллионни 6 виш агъзур манат кьван) яз гьисабзава. Хазина итимди вичиз кьунач, ам ада жагъай затlар вахкудай махсус бюродиз хкана. Шегьердин гьукумдарри тестикьарзавайвал, итимди гьахълу кар авуна, гьикl хьи, шкафда чуьнуьхнавай къизилар чарадаз талукьбур я.

Хазина жагъайдаз 2 агъзурни 500 евро (200 агъзур манат кьван) пишкеш гудайвал я. Полицияди тестикьарайвал, хазина аваз хьайи шкаф маса гудалди вилик девлетлу пенсионердин кlвале хьана. Пенсионер вич мартдин вацра рагьметдиз фена. Къизилар ана далдаламишна цlуд йисар хьун мумкин я.

Алава серенжем кьабулдайвал я

Россияда ички ва тенбек ишлемишун тIимиларунин жигьетдай алава серенжемар кьилиз акъудун мумкин я. Идакай яшайишдин месэлайрин рекьяй вице-премьер Татьяна Голиковади “Новости” РИА-диз гайи интервьюда ихтилатна.

Адан гафарай, ихьтин серенжемрикай сад яз, ички къачудай ихтиярар гузвай яш хкаж хъийиз жеда. Исятда арадал атанвай гьалариз къимет гайила, ада ихьтин жуьредин серенжем кардик кутун хъсан фикир яз гьисабзава. Месела, 20 йисалай агъуз яшда авайбуруз ички къачудай ихтиярар тагун. Т.Голиковади алава хъувурвал, гьелбетда, ихтилат вири къадагъа авуникай физвач.

Къейд ийин, алай вахтунда Россияда спирт квай хъвадай затlар къачудай ихтия­рар авай яшдин агъа кьил 18 йис я. Яни 18 йисалай гъвечlи яшда авайбуруз чи уьл­кведа ички маса къачун къадагъа я. 2015-йисан сентябрдиз сенатор Антон Беля­кова ихтиярар тагунин яш 21 йисал кьван хкажунин гьакъиндай Госдумадиз законопроект раижна. Ам 2018-йисан июлдиз парламентдин агъа палатади кьабулнач.

Белоруссиядив кредит вугуда

Белоруссиядин президент Александр Лукашенкоди малумарайвал, Моск­вади вичин республикадив миллиард доллар кредит вугунин фикир кьулухъ элкъуьрнач­. Идакай “Белта” чешмеди малумарзава.

“Чна са миллиард доллар бурж яз вугунин месэла веревирдна. Гьич са манийвални хьанач”, — лагьана Лукашенкоди.

21-сентябрдиз Сочида В.Путинанни А.Лукашенкодин гуьруьш  кьиле фена. Эхирдай Лукашенкоди малумарна хьи, суьгьбетар ругуд сятда давам хьана ва абур заланбур, амма нетижалубур тир.

“Би-би-си” суддиз вугана

Украинадин президент П.Порошенкоди Британиядин “Би-би-си” фитнекарвал авунай суддиз вугана. Идан гьакъиндай The Telegraph чешмеди малумарнава.

Суддалди дяве авунин себеб вичихъ галаз гуьруьшмиш хьун патал Порошенкоди Трампаз 400 агъзур доллар гана лагьай хабар раижун я. Украинадин президентдин­ векилрин гафарай, “Би-би-сиди” чукlурнавай хабар гьакъикъатдихъ галаз кьан тийиз­вайди я ва и хабарди Порошенкодин лайихлувал агъузарзава. Адвокатри тестикьар­завайвал, раижнавай хабарди Порошенкодин тlвар абурдай вегьезва, ада Украинада коррупциядиз акси серенжемар мягькемарзавай макъамда ихьтин хабар иллаки хаталу я.

ВВС-ди материал туькlуьр хъувуник ва я багъишламишунин чар чапуник кьил кутазвач. Къейд ийин, кьве президентдин гуьруьш 2017-йисан июндиз кьиле фенай. Алай йисан январдин эхиррай Порошенкоди малумарайвал, Америкадин президентдихъ галаз адан алакъаяр хъсанзава.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев