Чир хьун хъсан я!

—        Зулун ва хъуьтIуьн вахтунда, мекьи хьана, азарлу тахьун патал стаканда авай чай­диз чукIулдин кIвенкIвел алай регъвенвай чIу­лав истивут вегьена хъун меслят къалурзава­. Ихьтин чайди рикI, дамарар мягькемарда, кьилин тIал секинарда, вилерин ишигъни хъсанарда.

—        РикIин азар авайбуруз некьийрин цуькверин къаришмади куьмекда. Ам икI гьазурда: чайдин са тIуруна авай цуькверал 250 мл ргазвай яд илична, 6 сятда тада. Ахпа хуьрекдин кьве тIуруна авай и къаришма йикъа 4-6 сеферда хъвада.

—        Зоб сагъарун патал гьар юкъуз туьтуьнал мегъуьн тарцин чкал элкъуьрун хийирлу я.

—        Ратарик тIал квайла, хуьрекдин са тIу­руна авай дамардин пешерин миже йикъа пуд сеферда, фу недалди вилик 20 декьикьа амаз, са вацран вахтунда ишлемишда.

—        ДуркIунра къванер авайла, чайдин 3 тIуруна авай петрушкадин тумунал са стакан­ яд илична, 5 декьикьада ргада. Ахпа кьве гьафтедин вахтунда йикъа 5 сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.

—        Кьил элкъвезвайла, фу недалди вилик чайдин са тIуруна авай гьуьлуьн келем (морская капуста) йикъа садра ишлемишда.

—        Бронхит азар авайла, 2 кака вакIан хъуцIурдал чрана, винелай кьел кIвахна, ам чим кумаз хурал эцигна, экуьналди тада.

—        Дамарра ивидин гьерекат хкаж хьанвайла, са стаканда авай къатухдиз чайдин са тIуруна авай дарчинар (корица) вегьена, хъсандиз хуькуьрна, ам гьафтеда 2 сеферда ишлемишда.

—        КIвачин дамарар агаж хьанвайла (судороги), ксудалди вилик кIвачерин кIанери­вай лимондин са кIус гуьцIун хийирлу я.

—        РикIин азаррин вилик пад кьун патал кишмишар гзаф хийирлу я. Йикъа хуьрекдин са тIуруна авай кишмишар, цилерни амаз, хъсандиз жакьвана, тIуьн меслят къалурзава.­

Мадни ихьтин дадлу дарман туькIуьриз же­да: кишмишар,  инжилар, хехвер, кьурурна­вай машмашдин патар (гьар сад 100 г), цилер хкуднавай са лимон. Вири як регъведай машиндай авадарна, аниз 50 г вирт алава хъийи­да. Ахпа йикъа пуд сеферда фу недалди вилик хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда­.

—        Кьил тIазвайла, чичIек кьве патал пайна, цIвелерал эцигайтIа, тIал фад секин жеда. Лимондин чкал эцигайтIани жеда.

—        Иммунитет хкажун патал 1 кг. цилер хкуднавай, чкалар аламай лимонар, 300 г петрушкадин хъчар, 300 г михьи авунвай серг, як регъведай машиндай авадарна, са стаканда авай вирт  алава хъувуна, шуьшедин къапуна туна, холодильникда хуьда.  Ишлемишдалди вилик хъсандиз тIур хуькуьрна, йикъа пуд сеферда, фу нез 15 декьикьа амайла, чайдин са тIуруна авайди жикIийрин чими къаришмадихъ галаз хъвада.

—        ЧIулав истивут гзаф азаррин дарман я. Месела, дуркIунра авай къванер акъатун патал, чIулав ципицIрин кишмишрин къеневай цилер акъудна, ана са-са хар истивут тва­да. Йикъа садра фу недалди вилик са гьафтедин вахтунда са-са кишмиш неда. Не­ти­жада къванер, чеб-чпиз куьлуь хьана, авахьда.

—        Хрен неинки са мекьивилин азарар алудун патал ишлемишда, ам гьакI жигеррин азарар авайбур патални иллаки хийирлу я. Ада хуквадин кIвалахни хъсанарда. Адакай ихьтин дарман гьазуриз жеда: хрендин дувулар як регъведай машиндай авадарна, адак некIедин къаймах кутуна, ишлемишда.

—        РикIи фад-фад кIвалахдайла (мер­цательная оритмия, тахикардия), козья ива (цIве­­лин тарцин са жинс) набататди хъсандиз куьмекда. Ам и къайдада гьазурда: хуьрекдин кьве тIуруна авай куьлуь авунвай чкалрал 300 г. къайи яд илична, зайиф цIал 7 де­кьикьада ргада. Къурна, куьзна, фу не­далди­­ вилик 50 г ишлемишда. Ихьтин гьа­лима, чай хьиз, шекер ва я вирт вегьена, хъвайи­тIа­­ни жеда. Ам аялар патални гзаф хийирлу я.

«Айболит» газетдай гьазурайди — Надият Велиева