Садвилелди, шадвилелди

15-сентябрдиз республикадин вири шегьерра ва районра Дагъустандин халкьарин садвилин сувар гегьеншдиз ва шаддиз къейдна. Гьелбетда, кьилин мярекатар Дагъларин уьлкведин меркезда кьиле фена. Дагъустандин Кьил Сергей Меликова тарихдин «Россия — зи тарих» музейда республикадин тIвар-ван авай, военный къуллугъда, зегьметда виле акьадай агалкьунар къазанмишнавай инсанрив государстводин шабагьар вахкана.

Мярекатдив эгечIдалди вилик реги­ондин регьберди кIватI хьанвайбуруз сад­вилин сувар тебрикна: «Чна къейдзавай и жегьил суварин бинеда асирралди чаз мукьва ва багьа ерияр ава, абурукни  Ватан кIан хьун, ам хуьдай къаст, бубайриз гьуьрмет авун ква. И ерийра садвилин, тупламишвилин, ихтибарвилин ва сада-садаз гьуьрмет авунин руьгь ава.

1741-йисан гьа и йикъара чи улу-бу­байри, сад хьана, дуьньядин майданда къурху тунвай, чеб фейи чкайриз анжах кьиникь, чукIурунар гъизвай Надир шагьдин армия кукIварна. Чи бубайриз чапхунчийрикай хайи чил хуьнин карда жуьр­этлувили, садвили куьмекна. Жуь­реба-жуьре миллетрин халкьариз чизвай хьи, душмандин вилик кьилди-кьилди экъе­чIун хаталу я. Гьавиляй, вири сад хьана, чапхунчияр дарбадагъна. Надир шагь катдай чкадал гъана».

Рахунрилай гуьгъуьниз Сергей Меликов шабагьар вахкунив эгечIна. Абурун арада военнияр, муаллимар, духтурар, культурадин деятелар авай. Сифте нубатда региондин регьберди и мукьвара СВО-да телеф хьайи подполковник Нариман Шихалиев лайихлу хьанвай «Дагъустан Республикадин вилик ла­йихлувилерай» орден офицердин буба Шамсудин Шихалиевав ва диде Гуьлназ Гуьлмегьамедовадив вахкана.

«Алай вахтунда чи рухвайри ва стхайри дяведин махсус серенжемда Ватандин итижар хуьзва. Абуру Ватандин ЧIехи дяведа Советрин Союз хьтин зурба уьлкве Гитлеран фашистрикай хвейи чIехи бубайривай руьгьдин къува­тар къачузва. Гьа са вахтунда гъалибвал­ къазанмишдай рекьерни чирзава. Гьелбетда, гьайифдин кар я, дяведин серен­жемра чи ватандашарни телеф жезва. Абуру чпин уьмуьр лайихлувилелди тухвана. Женгера ва къуллугъда­ кьетIен дирибашвал ва жуьрэтлувал къалурна. Аскерар, офицерар халис игитар хьиз телеф хьана. Абурун арада Табасаран райондай тир «Жуьрэтлувиляй» кьве ордендин сагьиб, гвардиядин подполковник Нариман Шихалиевни авай.

Тихий океандин флотдин гьуьлуьн пияда кьушунрин, Жукован, Суворован­ орденар авай Курскдин гвардиядин 155-бригададик кваз Нариман Шихалиева Мариуполь, Угледар ва маса шегье­рар, хуьрер азаддай къизгъин женгера­ викIегьвилелди иштиракна. 2025-йисан июлдин сифте кьилера, Курскдин областдин сергьятдин районда авайла, ам Россиядин ВМФ-дин главнокомандующийдин заместитель, генерал-майор Ми­хаил Гудковахъ галаз санал телеф хьана. Абур садрани чи рикIелай алатдач».

КIватI хьанвайбур дяведин серенжемда телеф хьайи виридан гьуьрметдай са декьикьада кисна акъвазна.

Россиядин военный частара къуллугъзавайбурун уьтквемвал, дирибашвал къейд авуналди, Сергей Меликова гвардиядин майор Малик Мегьамедовав, старший лейтенант Эльбрус Наврузовав, сержант Гьажимурад Ватуевав, «Уьтквемвал къалурунай» медалар вахкана.

«Вири дагъустанвийрин тIваруни­хъай за квез сагърай лугьузва. Куьне ас­кервилин буржи лайихлувилелди, дирибашвилелди кьилиз акъудзава», — лагьана региондин Кьили.

«Уьтквемвал къалурунай» медалар­ Дагъустандин Огни шегьердин гьуьлуьн­ къерехда батмиш жезвай рушар къутармишай Шамиль Баркаеваз, Шамхал Шамхаловаз ва Аслан Гуьлмегьамедоваз гана. Цин къатарай экъечI тежезвай­ рушар акурла, пуд жегьилдини, чпин уьмуьр­дикайни фикир тавуна, куьмекдиз чукурна. Абурулай пуд рушни гьуьлуьн къерехдиз ахкъудиз алакьна.

Дагъустан Республикадин Гьуьрметдин II дережадин ордендалди респуб­ликадин аялринни жаванрин спортдин школадин директор Александр Маркаров къейдна.

«Республикадин физический культура ва спорт вилик тухуник  куьне кутазвай пай екеди я. Чи спортсменар, гьуьр­метлу Александр Ашотович, куьн хьтин виниз тир пешекарвал авай тренерри­ вердишарун важиблу я. Куьне икьван гагьди гзаф кьадарда спортсменар гьазурнава. Заз квехъ инлай кьулухъни кIва­лахда агалкьунар хьана кIанзава», — лагьана Сергей Меликова.

Государстводин шабагьар «Динамо»­ спортшколадин тренер Сиражидин Эльдаровав, Дагъустандин государстводин операдин ва балетдин театрдин кьилин балетмейстер Муса Оздоевав, Даггосфилармониядин устад Фаина Графченкодив, СтIал Сулейманан райондин цент­ральный больницадин медсестра Валентина Рамазановадив, Махачкъала ше­гьердин образованидин центрадин му­­аллим Лазер Абдурагьмановав ва масабурув вахкана.

Хийир  Эмиров