Хабарар. Куьрелди

Гьал хъсанарун ­патал

«Кеферпатан-Кавказ Россетар» — «Даг­энерго» компанияди 2025-йисуз Дагъус­танда куьгьне хьанвай 680 километрдилай гзаф симер дегишарда. Идакай, компа­ниядин пресс-къуллугъдал асаслу яз, «Интерфакс» изданиди хабар гузва.

Кьилди къачуртIа, чешмеди кхьизвай­вал, «Кеферпатан-Кавказ Россетар» — «Дагэнерго» компаниядин пешекарри цIи Дагъустандин «0,4-10 кВ» чара ийидай сетра гьалдай фенвай 683 километр симер СИП-далди (самонесущий изолированный провод) дегишарда.

КIвалахар, электроэнергия квахьун агъу­зарунин, энергообъектриз техничес­кий­ жигьетдай къуллугъ авунин ва абур туь­кIуьр хъувунин программадин сергьят­ра аваз, республикадин вири районра кьиле тухуда. Чешмедин делилралди, чпикай ихтилат физвай кIвалахрин хейлин пай Ахцегь ва Къайтагъ районра кьилиз акъудда.

Къейдзавайвал, СИП-дин къурулушди­ симер сад-садал аруш, «куьруь замыкания», кьатI хьунин дуьшуьшар тежедай мумкинвал гуда. Симер кIевна хуьни абурал жив алкIуниз ва муркIади кьуниз манийвалда.

Компанияди раижзавайвал, и жуьредин симер ишлемишуни агьалияр электроэнергиядалди таъминарун мягькемди ва ерилуди ийида.

Идалайни гъейри, СИП-дин мантажди ишлемишуниз харжар, электроэнергиядин жигьетдай хатасузвал хуьдай къай­даяр чIу­рай дуьшуьшар хьайитIа, агьалийриз ха­саратвал хьунин къурхуни тIимиларзава.

Гьа са вахтунда «Кеферпатан-Кавказ Россетар» тешкилатдин сайтда хабар­ гузвайвал, компанияди 2025-йисуз СКФО-дин энергообъектар пландик кваз туь­кIуьр хъувунин ва абуруз техникадин жигьетдай къуллугъ авунин серенжемар патал 4,9 миллиард манат пулдин такьатар рекье твада. 2024-йисав гекъигайла, им   2 процентдин виниз тир рекъем я.

Саки 93 агъзур тонн

РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министрдин сад лагьай за­мес­титель Шарип Шарипован гафарал­ асаслу яз, ведомстводин телеграм-ка­налди хабар гузвайвал, Дагъустандин аграрийри 2024-йисуз саки 93 агъзур тонн машмашар, хутар ва къене цил авай маса емишар гьасилна. Россиядин маса регионрив гекъигайла, им гзаф я.

Адан гафаралди, алатай йисуз Россияда, санлай къачурла, гьасилай къене цил авай емишрин умуми гьисабдикай 18 процент Дагъустандал ацалтнава, СКФО-дин регионра гьасилай и жуьредин емишрин умуми кьадардикай лагьайтIа — 55 процент.

Къейдзавайвал, виридалайни гзаф 2024-йисуз кIватI хъувунва:

— машмашар (33 агъзур тонн);

— хутар ва алучаяр (30 агъзур тонн);

— шефтелар (17 агъзур тонн).

Шарип Шарипован гафаралди, эхиримжи 5 йисан къене региондин аграрийри и емишрин 500 гектардилай гзаф багълар кутунва.

2025-йисан гатфариз Дагъустандин аграрийри саки 500 гектар цIийи багълар кутада: гзафни-гзаф — шуьмягърин, хутарин, пIинийрин, ичерин багълар.

Чешмеди рикIел хкизвайвал, шаз гзаф йисарин тарар республикада 850 гек­тардилай гзаф мулкара авай. План ла­гьайтIа, 600 гектар тир.

ГьакIни телеграм-каналдин делилралди, идахъ галаз сад хьиз, багъманчияр хсуси къелемралди таъминарунин кьадарни виниз акъатнава. ИкI, хабар гузвайвал, 2020-йисалай 2024-йисалди Дагъус­танда къелемар гьасилун 8 сеферда артух хьанва — 165 агъзур къелемдилай 1,3 миллиондал кьван.

ТIебии газдал

Дагъустанда 3,5 агъзурдалай гзаф ма­шинри мотордин кудайди яз тIебии газ ишлемишзава. Идакай РД-дин энергети­кадин ва тарифрин министерстводин сайтда хабар гузва.

Чешмеди къейдзавайвал, винидихъ къалурнавай машинрин кьадардин умуми гьисабдикай саки 2,5 агъзур — кьезил машинар, 600-далай гзаф — автобусар, саки 500 уьлчмени пар чIугвадай машинар я.

2025-йисуз саки 70 автомобиль кудайди яз метан ишлемишдай къайдада туькIуьр хъийида. И серенжем Россиядин «Энергетика вилик тухун» госпрограм­мадик кваз регионда «Газ кунин базар вилик тухун» серенжем себеб яз кьилиз акъудда.

Гьазурайди — Муса  Агьмедов