Россиядин ФСИН-ди пробациядиз талукь яз «Госкъуллугъар» порталда цIийи къуллугъ кардик кутунва.
Чна идалай виликни хабар гайивал, 2023-йисан 6-февралдиз Президент В. Путина, «Россиядин Федерацияда пробациядин гьакъиндай» Федеральный закондал (ФЗ) къул чIугуналди, 2024-йисан 1-январдилай, яни тамам са йис идалай вилик, ам къуватда гьатнавайтIани, ФЗ-дин бязи положенияр алай йисан 1-январдилай кьилиз акъудунив эгечIнава.
Пробация азадвиликай магьрумнавай ва дустагърай экъечIнавай ксариз куьмек гунихъ элкъуьрнавай са жерге серенжемар я. Абурун макьсад, азадвиликай магьрум авуналди ва я жемиятдин кIвалахар мажбурвилелди кьилиз акъудиз туналди жазаламишнавай ксар дустагърай экъечIайла, яни ганвай жаза чIугуна алатайла, абуруз яшайиш, уьмуьр кьиле тухудай шартIар арадал гъун патал къайгъу чIугуникай, идалди абур дуьз рекьел хкуникай, обществода абуруз чпин чка жагъурдай мумкинвал тешкилуникай, уьмуьр хъсанаруникай ибарат я.
Алай йисалай къуватда гьатнавай бязи положенийрал асаслу яз, УИИ-дин (уголовно-исполнительная инспекция) учётда авай ва чеб жемиятдин кIвалахар мажбурвилелди кьилиз акъудиз туналди жазаламишнавай ксаривай гила, «Госкъуллугъар» порталдикай менфят къачуналди, чпиз талукь яз пробация кьабулунин арза гуз жеда. Амма дустагънавай ксаривай и къуллугъдикай анжах анай азад хъхьайла менфят къачуз жеда. Арза, «Госкъуллугъар» порталдилай гъейри, Россиядин ФСИН-дин сайтдани гуз жеда.
Арзайриз килигунин нетижада гьар са кас патал кьилдин программа туькIуьрда. Аник чпикай ихтилат физвай ксар уьмуьрдин четин шартIарай экъечIуниз, гьа гьисабдай яз инсан обществодив вердиш хъхьунин (ресоциализация), яшайишдин рекьяй адаптациядин ва реабилитациядин месэлайриз талукь, гьакIни абурун ихтиярар ва закондин итижар хуьнихъ элкъуьрнавай са жерге серенжемар, гьа гьисабдай яз, мукьва-кьиливилин алакъаяр арадал хкун, кIвалахдалди, яшамиш жедай чкадалди таъминарун, юридический са жерге месэлаяр гьялун ва маса куьмекар гун акатзава.
* * *
Россиядин ФСИН-дин Дагъустан Республикада авай Управленидин пресс-къуллугъдин малуматдал асаслу яз, «Госкъуллугъар» порталдикай менфят къачуналди, Дагъустандин дуьз рекьел хкидай (исправительные) колонийра дустагъра авайбурухъ галаз гуьруьшдиз (свидание) фин патал регьят къайда арадал гъанва. ИкI, «Россиядин Федерациядин уголовно-исполнительный къурулушдин идарайра авай касдихъ галаз гуьруьшмиш хьун патал запись» къуллугъдикай (сервис) менфят къачуна, Дагъустандин дустагъра авай касдин патав фин тешкилдай мумкинвал ава.
Къенин юкъуз и тегьерда Россиядин УФСИН-дин Дагъустанда авай УИС-дин, КП-8 ФКУ ва КП-9 ФКУ квачиз, амай вири идарайра авайбурухъ галаз гуьруьш тешкилиз жезва.
ИкI, дустагънавай ва я силисдин изоляторда авай касдихъ галаз куьруь ва яргъал гуьруьш «Госкъуллугъар» порталда хсуси кабинет авай гьар са агьалидивай, вичиз лазим регион ва герек идарадин тIвар хкягъуналди, арза гана тешкилиз жеда. Лазим цIарар лагьайтIа, винидихъ тIвар кьунвай сервисди вичи теклифда, яни гуьруьш вуч патал лазимди, гуьруьшмиш жезвай кас куьн патал вуж ятIа чирда ва икI мад. Генани дуьз гъавурда акьун патал лугьун хьи, дустагънавайдахъ, мукьва-кьилийривай хьиз, юридический куьмек агакьардай ва маса пешекарривайни гуьруьш тешкилдай мумкинвал ава. Лазим вири делилрихъ галаз сад хьиз, сервисди квевай алакъадин телефон ва электронный почта къалурунни истемишда.
Арзадиз кIвалахдин 5 йикъан вахтунда килигда. И кьадар йикъар алатайла, арза ганвай касдиз гуьруьшмиш жедай ихтияр я гуда, я отказда.
Гуьруьшдиз физвай касдив паспорт ва я маса документ хьун чарасуз шартI я.
Рагнеда Рамалданова
