РД-дин Кьил Сергей Меликова къайдаяр хуьн таъминаруниз талукь Координационный советдин заседание кьиле тухвана. Мярекатдин иштиракчийри са шумуд месэла, гьабурукай яз кьилинди — заправкадин станцийрин кIвалахда авай нукьсанар арадай акъудуниз талукьдини, веревирдна. Гьа са вахтунда Къарабудахкент ва Къумтуркъала районра АЗС-ар хъиткьинунин дуьшуьшарни рикIел хкана. Нетижада 48 кас уьмуьрдивай, 98-дал хирер хьана. Ихьтин мусибатдин себебарни хатасузвилин истемишунрал амал тавун я.
Региондин Кьилин фикирдалди, гьукумдин, къайдаяр хуьдай, гуьзчивалдай органри кьабулзавай серенжемризни килиг тавуна, АЗС-рин къурулушда зегьметдин, налогрин, чилин, эцигунрин законодательствойрин истемишунар кьилиз акъуд тавунин, цIаяр кьунин, промышленный карханайриз зиян гунин чIурувилер, татугайвилер давам жезва.
«Чна ахтармишзава, кIвалах акъвазарзава лугьуз, ийизвай докладар тIвар патал я. Хъсанвилихъ жезвай са дегишвални ва гьакъикъи нетижани аквазвач. Са карханадивайни лицензия вахчунвач. Лап кIеви серенжем вуч я лагьайтIа, вахтуналди кIвалах акъвазарзава, яни вири и крарилай рази я. Яраб им анжах са заз кIанзавай кар я жал? АЗС-дин лап къвалав яшайишдин кIвал эцигнава. Ина кIвалахдай са шартIни авач. Садазни и кар аквазвач. Ихьтин объектрин иесияр жавабдарвилиз чIугун, абурувай лицензияр вахчун тавунмаз, чIуру гьалар акьалтIдач», — малумарна Сергей Меликова.
Заседанидал къейд авурвал, кьиле тухвай ахтармишунри 17 агъзур нукьсан дуьздал акъуднава. Абурукай 5 агъзур анжах промышленный хатасузвилиз талукьбур я.
«И жуьредин чIурувилерилай гъейри, зегьметдиз, АЗС-рал кIвалахзавай инсанрин ва иесийрин арада алакъайриз талукь нукьсанарни тIимил туш. РД-дин энергетикадин ва тарифрин министерстводи ахтармишунар авурдалай гуьгъуьниз малум хьана хьи, АЗС-рал юкьван гьисабдалди кьве-кьве касди кIвалахзава. 134 заправкадал — анжах са-са касди. Лугьун лазим я хьи, АЗС-ди тамамвилелди кIвалахун патал 5 работник герек къвезва», — къейдна региондин Кьили.
АЗС-рин ва АГЗС-рин кIвалахда гьалтзавай чIурувилер арадай акъудунин кIвалахдиз талукь доклад РД-дин сад лагьай вице-премьер Манвел Мажонца авуна. Адан гафаралди, Дагъустандин заправкайрин кIвалахда дуьздал акъуднавай 4,5 агъзур чIурувилер промышленный хатасузвилин истемишунрал амал тавунихъ галаз алакъалу я.
ЧIурувилериз, татугайвилериз талукь гьалар вири сад-садаз ухшарбур я, — давамарна М. Мажонца. — Нукьсанар, чIурувилер дуьздал акъудай вири заправкайрин кIвалах прокуратуради акъвазарна. Амма, са вахт алатайла, абур мад кIвалахдив эхгечIна. За гьисабзавайвал, кIвалах вахтуналди акъвазаруни хъсан патахъ дегишвал арадал гъизвач. Законрин истемишунриз жаваб тагузвай заправкайрин иесийривай лицензияр вахчун лазим я.
Сад лагьай вице-премьерди заправкайрин вири къуллугъчияр налогрин учетдал эцигун, налогар къачунин кардал датIана гуьзчивал авун истемишна.
Мярекатдал веревирдзавай месэладин гьакъиндай республикадин прокурор Виктор Эпп, РД-дин къенепатан крарин министр Абдурашид Мегьамедов, экологиядин, технологиядин ва атомдин жигьетдай надзордин федеральный къуллугъдин Кавказдин управленидин промышленностдин карханайрал гуьзчивалдай отделдин начальник Али Кьадиев, Дагъустандин чимивал гудай къурулушдин ассоциациядин кьил Мегьамедгьажи Гьажиэминов рахана.
Къейд авун лазим я хьи, эхиримжи вахтунда Дагъустанда ва Чечен Республикада автозаправкаяр хъиткьинайдалай гуьгъуьниз бязи ксари чпинбур маса гузва. Абуру малумарзавайвал, закондин бинедаллаз ийизвай истемишунар фикирда кьуртIа, заправкайрин кIвалахдилай къазанжияр къачуз жедач.
Чкадин карчийри къейдзавайвал, кьиле тухузвай ахтармишунри юкьван гьисабдалди хатасузвилихъ галаз алакъалу 7 нукьсан дуьздал акъудзава. Гзаф заправкайрин тадаракар куьгьнебур я. ЦIун вилик пад кьадай къурулушар кардик квач. Кудайди хуьзвай шартIарни писбур я.
Заседанидал аялрихъ ва жаванрихъ галаз алакъалу чIурувилерин вилик пад кьунин месэладизни килигна. Идан гьакъиндай малумат РД-дин образованидин ва илимдин министр Ягья Бучаева ва аялрин омбудсмен Мария Ежовади гана.
Хийир Эмиров