Адан зегьметдин бегьерар

Яшар хьанвай яшлу инсанар­ акурла, за фикирда хьи, абур гьарма сад са кьетIен тарих я. Биришар гьатнавай абурун чинри, фагьумлу вилери гзаф крарикай лугьузва.

Гьахьтинбурукай сад вичи рес­публикада ва СтIал Сулейманан районда жавабдар къуллугърал кIвалах авур, алай вахтунда лайихлу пенсияда аваз, Герейханован хуьре яшамиш жезвай Исмаилов Исмаил Къадирович я. Район яшайишдинни экономи­кадин рекьерай вилик финик еке пай кутур зегьметдин ветеран райондин кьил Саид Темирханован патай Гьуьрметдин грамотадиз лайихлу хьана.

4-октябрдиз вич дидедиз хьайи­далай инихъ 85 йисан юбилей къейд авур Исмаил Къадировича «яшар — Аллагьдилай, кьуьзуьвал жувалай аслу я»  гафар рикI алаз тик­рарда. Кьуьзуьвал ада хиве кьазвач, вичин хсуси куьмекчи майишатда ам гьамиша са квел ятIани машгъул яз аквада.

И. Исмаилов 1939-йисан 4-ок­тябрдиз Агъа СтIалрин хуьре муаллим Къадиран хизанда дидедиз хьана. Школа акьалтIарай жегьилди са шумуд йисуз СтIал Сулейма­нан тIварунихъ галай колхозда­ леж­бервиле кIвалахна. Хъсан зи­гьин,­ кьатIунар авай гададин мурад кIе­лун, кьилин образование къачун, са пешедин иеси хьун тир.

20 йис хьайила, мехъерарна, 21 йиса аваз адакай бубани хьана. РикIе авай мурад кьилиз акъудун патал И. Исмаилов Ленинград шегьерда хуьруьн майишатдин институтдин экономикадин факультетдик экечIна. Сифте йикъарилай­ ам институтдин чешнелу студент­рин ­жергеда хьана. Ада илимдин кон­ференцийрани иштиракдай. 4-курсуна кIелдайла, Исмаил­  Кали­нинграддин областдин Гусеван райондин «Кубанский» сов­хозда кьуд вацра производстводин тежриба къачуз хьана. Анин кьилин экономистдин къуллугъдал кас алачиз акуна, и везифаяр дагъви гададал ихтибарна.

Институт акьалтIарай И. Исмаи­лов Курхуьруьн «Самурский» сов­хоздин кьилин экономиствиле тайинарна. Са йисалай виниз вахтунда кIвалах авурла, адаз и майи­шатни акатзавай «Дагестанский трест плодовых и плодопитомнических сов­хозов» идарадин начальник Мегьамедали Алиева вичин патав эверна ва трестдин планово-эко­но­ми­ческий отделдин старший экономиствилин къуллугъ теклифна. Исмаил Къадировичакай гуьгъуьн­лай и отделдин начальник хьана.

1972-йисуз Дагъустанда хуьруьн майишатдин министерство кьве патал пайна — хуьруьн майи­шат­дин министерстводиз ва сов­хоз­рин кIватIалдиз. Карханадин­ регь­бервиле тайинарай Шабан Ма­медова Исмаил Исмаилов зегь­мет­динни мажибар гузвай отдел­дин начальниквиле эцигна.

1974-йисуз Дагъустандин об­ком­­­­дин бюродин къарардалди       И. Ис­­ма­и­лов республикада кIвен­кIве­чи­­бу­рукай сад тир Герейха­но­ван тIварунихъ галай совхоздин директорвиле тайинарна. Майишатдин кIвалахрихъ галаз таниш хьайи директордиз якъин хьана хьи, 1973-йисуз совхозди 900 тонн емишар, 44 тонн ципицIар, 40 тонн салан майваяр гьасилнава. Адахъ 140 мал авай. Гьа са вахтунда сов­хоздихъ авай багълар куьгьне хьанвай, бегьерлувал лап тIимил тир. Абур цIийи багъларалди эвезна кIанзавай. Совхоз «Дагконсервпром» кIватIалдик акатзавай, анин начальник Рамазан Расулов тир. Исмаил Къадирович адан патав фена ва багълар цIийи хъувуна кIанзавайдакай лагьана. Рамазан Расулова разивал гана.

1975-йисалай эгечIна гьар йисуз 50-60 гектарда цIийи багълар кутаз, совхозда абурун кьадар 750 гектардив агакьарна. Идахъ галаз санал багъларин, саларин бегьерлувални артухарна, анрихъ иесивилелди гелкъуьн тешкилна, миянардай шейэр вегьена. Нетижада совхозди 4000 тонн емишар, 3000 тонн салан майваяр, 110 тонн ципицIар кIватI хъувуна. Гьар са каликай ацазвай некIедин кьадар 1650 килограммдилай 2200 килограммдал кьван артухарна.

Исмаил Къадировичан чалишмишвал себеб яз, совхоз респуб­ликада кIвенкIвечи майишатрин жергедиз акъатна. И нетижайриз­ ва И. Исмаилован тешкилатчиви­лин алакьунриз килигна, ам 1981-йисуз Кьасумхуьруьн райисполкомдин председателвиле тайинарна. И йи­сара районда культурадин имарат, центральный больница ишлемишиз вахкуник адан еке пай ква. 1984-йисуз Исмаил Къадирович мад Герейханован сов­хоздин директорвиле тайинар хъувуна.

КIвалахда виниз тир агалкьунрай совхоздиз РСФСР-дин недай­-хъвадай шейэрин промышленностдин министерстводин, РСФСР-дин Министррин Советдин, КПСС-дин ЦК-дин, Дагъустандин обкомдин гъиляй-гъилиз къведай Яру пайдахар, Исмаил Къадировичаз 2 сеферда ВДНХ-да акъажунра гъалиб хьунай гимишдин ва буьруьнждин медалар гана.

1994-йисалай Исмаил Исмаилова районда авай Дагъустандин лицензионный палатадин тамам ихтиярар ганвайдан везифаярни тамамарна.

Бегьерлу 85 йисан юбилей мубарак авуналди, чаз Исмаил Къадировахъ мягькем сагъламвал, хизанда хушбахтлувал, веледрикайни хтулрикай рикIин динжвал хьана кIанзава.

Хазран  Кьасумов