ЧIехи пай акьалтIарнава
Дагъустанада цанвай магьсулрин бегьер кIватI хъувунин серенжем 83 процентдин акьалтIарнава. Идакай, РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министр Мухтарбий Аджекован докладдал асаслу яз, ведомстводин телеграм-каналди хабар гузва.
Къейдзавайвал, алай йисуз республикадин тумар цанвай майданрин кьадар, санлай къачурла, 362 агъзур гектардикай ибарат я. Чешмеди гъизвай делилралди, алатай йисуз тумар цайи мулкарин кьадардив гекъигайла, и рекъем 5 агъзур гектардин гзаф я. Алай вахтунда умуми кьадардин 300 агъзур гектардин майданрай бегьер кIватI хъувунва.
РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министерстводи гъизвай делилралди, 2024-йисуз жуьреба-жуьре тумар цанвай мулкарин къурулуш ихьтинди я:
техилдин магьсулар – 165,7 агъзур гектарда цанва;
прунз – 34,7 агъзур гектарда;
картуфар – 18,8 агъзур гектарда;
салан майваяр – 42,3 агъзур гектарда;
къарпуз-халидин (бахчевые) – 7 агъзур гектарда;
алафрин (емдин) – 125,2 агъзур гектарда.
Виридалайни гзаф тумар цанвай мулкар 2024-йисуз республикадин пуд районда ава: Къизляр районда — 61,5 агъзур гектар, Хасавюрт районда — 57,5 агъзур гектар, Ногъай районда — 31,9 агъзур гектар. И пуд районда тумар цанвай мулкарин кьадарди республикада цанвай чилерин умуми гьисабдин 42 процент тешкилзава.
Зур миллиард манат
Дагъустанди ЖКХ цIийикIа туьхкIуьрунин программа уьмуьрдиз кечирмишун патал мадни зур миллиард манат пул къачуда. Идакай, махсус чешмедал асаслу яз, «Дагъустандин экономика» телеграм-каналди хабар гузва.
Къейдзавайвал, 2024-йисуз уьлкведин гьукуматди игьтияждин фондунай Дагъустандиз, энергетика ва ЖКХ вилик тухунин серенжемдиз акъатзавай харжийрик пулдин такьатрин куьмек кухтун (софинансирование) яз, 587 миллион манат чара ийида.
Гъизвай делилрай малум жезвайвал, Дагъустандилай гъейри, винидихъ чпикай ихтилат физвай макьсадар патал пулдин такьатар СКФО-дин мад кьве регионди къачуда.
ИкI, Кеферпатан Осетиядиз саки 152 миллион манат ва Ингушетиядиз 83, 4 миллион манат ракъурда.
Артух хьанвач, ятIани…
Дагъустанда COVID-19 азардикди начагъ хьунин кар «сезондин адетдин кьадардилай» (сезонные колебания) виниз акъатнавач. 2024-йисан эвел кьилив гекъигайла, коронавирусдикди начагъ хьунин дуьшуьшар тайин хьунин кьадар агъуз аватнава. Идакай РД-дин здравоохраненидин министерстводин телеграм-каналди хабар гузва.
Чешмеди къейдзавайвал, алай йисан 2-кварталда COVID-19 вирус акатунин дуьшуьшар, 1-кварталдив гекъигайла, 5 сеферда тIимил тестикьарнава. Июль ва август варцарани и азарди виле акьадайвал кьил хкажнавайди тайин хьанвач. Ведомстводи хабар гузвайвал, гзаф дуьшуьшра начагъвал кьезил жуьреда алатзава, духтурханада къаткурунин лазимвал герек жезвач.
Коронавирус акатнавайбурун сагъламвал мягькемар хъийидай серенжемар анжах РЦИБ-да (Республиканский центр инфекционных болезней) кьиле тухузва. Алай вахтунда медицинадин и идарада 16 касди чпин сагъламвал мягькемар хъийизва, абурукай 6 аялар я.
РД-дин здравоохраненидин министерстводи ОРВИ-дин вахт алукьуникди агьалийриз азар акатунин вилик пад кьадай чараяр кьабулун меслят къалурзава: мукьвал-мукьвал гъилер чуьхуьн, гзаф инсанар кIватI хьанвай мярекатра иштиракуникай кьил къакъудун, начагъвилин лишанар акатнамазди, участковый духтурдин патав фин…
Гьазурайди — Муса Агьмедов