Дирибашвал къалурзава

СССР-дал вегьей Гитлеран кьушу­нар дарбадагъ авуник, Гъалибвал къа­занмишу­ник агъзурралди дагъустанвий­ри лайихлу­ пай кутуна. Ахьтинбурукай сад Ватандин­ ЧIехи дяведин иштиракчи, 1-дережадин ор­денрин иеси Неж­ве­дилов Мегьамед-Эмин­ни тир. Лекь къарагъай чкадал цIакул аламукьда лагьайвал, къе адан хтул Нежведилов­ Хидирнабиди, икьрардин бине­даллаз­ Россиядин Армиядин жергейра­ къул­лугъзава, Украинада кьиле физвай махсус серенжемда чIехи бубадин кье­гьал­ви­лер да­­вамарзава.

Нежведилов Хидирнаби 1981-йисуз Дербент райондин Белиж поселокда математик, гьуьрметлу муаллим Нежведи­нан хизанда дидедиз хьана. 5-классда кIел­­дайла, дахди ам, дзюдодай вердиш­ви­лер къачуз, тренер Бейбаладин гъилик кутуна. Мектебда хъсандиз кIелни ийизвай. Азад вахтунда ам футбол къугъваз ва дзюдодай бягьсера иштиракиз аквадай.

1998-йисуз, бедбахтвилин дуь­шуьш­дик­ акатна, Хидирнабидин дах рагьм­етдиз­ фена. И карди жавандин­ уьмуьрдиз бегьем таъсирна. Мектеб­ акьалтIарна, вуздик эке­чIиз гьазур хьанвай адан хиве кIвалин къай­гъуяр гьатна.­ Кьве йисуз ада гьар жуьре залан кIвалахар авуна: устIардин фяле яз, вагонрай парар ичIириз ва ягъиз…

2000-йисуз Хидирнабидиз армиядин жергейриз эверна. Ам Архангельскда авай къенепатан кьушунрин частуниз акъатна. Са варзни зуралай Хидирнаби­ гъвечIи командирар гьазурзавай сержантрин школадиз ракъурна. Ана ам, хиве авай везифаяр­ни тамамариз, спортдал машгъул жезва. Женгинин самбодай частуна кьиле фейи акъажунра Хидирнабиди 2-чка кьазва. Командирди аскердин алакьунриз фикир гана, ам частунин хкягъай командадик кутазва. ИкI, ада 74 кг-дин заланвал авайбурун арада сифте частунин, ахпа округдин акъажунра кIвенкIвечи чкаяр кьазва. Гуьгъуьнлай ада къуллугъзавай час­тунин патай Санкт-Петербургда, Москвада­ ва маса шегьерра кьиле фейи акъажунра иштиракна, приздин чкаяр кьуна. Военный къуллугъ чешнелудаказ тамамарунай, подразделени­дин жемиятдин уьмуьрда активвилелди ишитиракунай, спортдин рекьяй къазанмишнавай агалкьунрай командирринни юлдашрин патай гьуьрмет авай Хидирнаби частунин командирди взводдин командирдин заместителвиле тайинарзава.

Хидирнабиди къуллугъзавай во­ен­ный­ частунин командир А.В. Кустова адан диде­ Гуьзелагъа Абдулаевнадиз разивилин­ чар ракъурнавай. Ана ихьтин цIарар ава: «Гьуьр­­метлу Гуьзелагъа Абдулаевна! Хуш­даказ квез хабар гуз кIанзава, старший­ сержант Нежведилов Хидирнабиди Ватандиз вафалу яз, Россиядин Федерациядин итижар хуьз, гьакъисагъвилелди аскервилин буржи тамамарзава. Ам женгинин къуллугъдин отличник, вини дережадин низам авай аскер я. Ватанперес велед чIехи авунай квез рикIин сидкьидай сагърай лугьузва».

Военный къуллугъдилай гуьгъуьниз Хи­дирнабиди жуьреба-жуьре кIвалахар авуна. Москвадиз фейи ам «Квартал» туьк­венрин сеть хуьзвай къуллугъдин­ дес­тедиз­ контролервиле кьабулна. Са йи­­салай ам къуллугъдин рекьяй хкажна­­, контролеррин­ начальниквиле тайи­­­нарна. Кар алакьдай, гъил михьи, намус­лу Хидирнабидиз коллективда еке гьуьр­мет авай. 2006-йисуз кIва­лахдилай хъфи­­дай­ла, коллективдиз ам ахъайиз кIан­завачир.

КIвализ хтана, ам шимихуьруьнви Нариманан руш Людмиладал эвленмиш хьана. Чкадал кIвалахдай чка тахьуниз килигна, ам мад яргъал рекьериз физва. ИкI, ам Красноярскдиз акъатна, «Лесоруб» карханада кIвалахал акъвазна. Ахпа эцигунардай «Монолит Холдингдиз» фена. Пуд йисалай ам Ватандиз хквезва.

2010-йисуз Дербент шегьерда авай ра­кьун рекьер хуьзвай (ВОХР) идарада кIва­лахал акъвазна. Адан хиве Махачкъаладай Самурдал кьван ракьун рекьерин, муькъверин, вокзалрин, поездрин хатасузвал хуьнин везифа авай. Вири чкайра хьиз, инани ада вич тапшурмишай кIвалах гъил-гъиле аваз кьилиз акъуддайди, викIегьди, кар алакьдайди яз къалурна. Адан зегьмет ведомстводин кьиле авай ксари кьве шабагь гуналди къейдна.

2012-йисуз ам Чечен Республикада икь­рардин бинедаллаз военный къуллугъдал акъвазна. Адан хиве пулеметчиквилин, санитарвилин ва маса къуллугъар туна. Вири везифаяр ада гьакъисагъвилелди кьилиз акъудна. 2017-йисуз частунин командирди старший сержант Х. Нежведиловаз аскервилин буржи чешнелудаказ тамамарунай, къуллугъда тафаватлувиляй шабагь гана. Хидирнабидихъ шабагьар са шумуд ава.

Икьван гагьди ада МВД-дик квай къурулушра къуллугъзавай. 2016-йисуз ада къуллугъзавай часть Росгвардиядик кухтуна. Адан  къуллугъ Ингушетиядин Алхастыдин дагълара авай заставадал кьиле фена. Ана КТО малумарнавай серенжемра иштиракна.

Дяведин махсус серенжем гатIунай сад лагьай юкъуз Нежведилова къул­лугъзавай­ часть Запорожьедин областдин Токмак ше­гьердиз ракъурна. Тапшу­ругъни гана: Ток­мак­ шегьер кьун, ам хуьн. Хидирнабидин взводдин вилик, полициядин отдел вахчуна, ам хуьн эцигнавай. И кIвалах взводди чпин патай магьрумвилер авачиз кьиле тухвана. Кьве вацралай ада къуллугъзавай рота Васильевка шегьердихъ ракъур­на. Ам Херсон­дин областдиз, Мелитополдиз ва Крымдиз физвай рекьерин хиве станция тир.

2022-йисан апрелдин эхирра Хидирнабиди къуллугъзавай ротади маса кьушунрин частарихъ галаз Васильевка вахчуна, шегьердин исполкомдин дараматдал Россиядин пайдах хкажна. Станция Россиядин кьушунрин гъилик хьуни ракьун рекьяй Домбассдиз яракьар ракъурзавай миллетчийрин рехъ атIана… Ругуд вацралай Хидирнабиди къуллугъзавай рота чпин частуниз хтана…

Пуд вацралай мад СВО-диз фена. БТР-да аваз дронар ахъайзавай операто­рар рекье тваз, абурун хатасузвал хуьз, ада махсус серенжемда иштиракун давамарзава. Х. Нежведилова лугьузвайвал, асул гьисабдай кIвалах йифиз кьиле физва.

Икьрар кутIуннавай агъзурралди аскеррин хьиз, Хидирнабидин къуллугъни пуд вацра вичин частуна, пуд вацра махсус серенжемда иштиракиз кьиле физва.

Алай вахтунда ада къуллугъзавай час­туни Херсондин областда, Днепр вацIун чапла пата, Украинадин миллетчияр кукI­ва­риз, махсус серенжемда иштиракун дава­марзава.

Х. Нежведилов Россиядин Федерациядин милли гвардиядин «Дирибашвиляй», «Военный къуллугъда тафаватлувиляй» ва кьве сеферда СВО-дин иштиракчи я лагьай медалриз лайихлу хьанва.

Хидирнабидихъни Людмиладихъ кьве рушни са гада ава. Пудани школада кIел­за­ва. 9, 8, 6-классра кIелзавай аялрал, ватанпересвилин тербия гуз, дидедин гъил ва гуьзчивал ала.

Чи мурад Хидирнаби Нежвединович ва махсус серенжемда иштиракзавай вири кьегьалар, гъалибвал къачуна, сагъ-саламатдиз хтун я.

Къагьриман  Ибрагьимов