Яд рагъулариз жедач

Алатай гьяд Дагъустан патал мусибатдинди хьана: Махачкъаладани Дербентда 23-июндиз хьайи терактри гзафбурун рикIерик велвела, пашманвал, хажалат кутуна. Дербентда — килисадал ва синагогадал, Махачкъалада собордал террористри гьужумна. Къайдаяр хуьдай органрин векилри яракьлу боевикрихъ галаз женг тухвана, чпин чанарни къурбандна. Республикада хьайи терактар ахтармишунал Силисдин комитетдин центральный аппарат машгъул жеда. Уголовный делояр къарагъарнава. Къуватдин къурулушри КТО кьиле тухунин нетижада 6 боевик тергна.

Региондин регьберди 24, 25 ва 26-июнь Дагъустанда ясдин йикъар яз малумарна.

Террористри чпи ийизвай инсансузвилин, йиртиживилин гьерекатар гьунарар яз гьисабзава жеди. Буржидиз, къуллугъдиз вафалувал къалурзавай полицейскийрал чинеба гьужумуналди, са тахсирни квачир агьалийриз зиянар, ха­са­ратвилер гуналди, террористриз чпивай яд рагъулариз, халкьдин арада­ гъулгъула тваз жедай хьиз ава. Тарихдай малум тирвал, ихьтин жуьредин алахъунар гьамиша вагьшияр тергуналди, абур жазаламишуналди акьалтIзава. ЧIуру ниятар авайбурун вилик пад кьун патал халкь вири къарагъзава. Ислягьвал кIани вири инсанпересри терроризм негьна ва негьзава.

Гьайифдивди къейд ийин, халкьдин арада къал-къиж тваз кIанзавай кIеретIрикай инсанар тамамвилелди хуьз жезвач: яракьар гвай террористри рагъ алай юкъуз шегьерда полициядин къуллугъчийриз гуьлле гузва, динрин дараматар барбатIзава, цIай язава… Телефвилер са куьнивайни эвезиз хъжедач. 24-июндиз РД-дин здравоохраненидин министерстводи хабар гайивал, Махачкъаладани Дербентда хьайи террористрин гьерекатрин нетижада 21 кас телеф, 46 касдиз хасаратвилер хьана.

Дагъустан патал цуьк акъуддай мумкинвилер ачух жезвай къенин девирда чкадин халкьдин, гьар жуьредин динрин­ векилрин, мугьманрин арада къалма­къал, рикIерик кичIевал кутаз кIан хьунин­ алахъунар идалай виликни авурди я.  Кьил-кьилел аламачирбуру къурмишзавай агьвалатри ахьтин фикирдал гъизва хьи, абуру чеб тергунин гьакъиндай къараррал къулар чIугвазва. Абурун гьерекатриз масакIа баян гуз жедач, гьикI хьи, абуруз чеб чпин чIуру макьсадрив агакь тийидайди якъин я. Камалэгьли СтIал Су­леймана лагьайвал, «вад кицI аватналди гьуьлуьз, анин яд кьалу жедайд туш».

Зейнудин Батманов, Мегьамед Нурбагандов хьтин игитар хьайи Дагъус­тандин чилел вад-цIуд касдикай ибарат кIеретIривай агьалияр муьтIуьгъариз ва я ажузариз жедани?! Ваъ, гьелбетда. Дагъустандин Кьил Сергей Меликова лагьайвал, дагъустанвийриз кичIерар гуз жедач.

24-июндиз Сергей Меликова гьяддин агьвалатрихъ галаз алакъалу яз арадал гъанвай оперштабдин заседание кьиле­ тухвана. Гуьгъуьнлай журна­листрин суал­­риз жавабар гудайла, рес­публикадин­ Кьили къейд авурвал, сенатор Сулейман Керимова террориствилин гьерекатрин нетижада кьейибурун ва хирер хьайибурун хизанриз куьмек яз такьатар чара ийизва (телеф хьайибурун хизанриз гьардаз 5 миллион манат). Идалайни гъейри, ада Дербентда килиса ва синагога гуьнгуьна хтун хиве кьунва. Махачкъаладин килисани синагога гуьнгуьна хтун РД-дин госсекретарь Мегьамед-Султан Мегьамедова вичел къачунва.

РД-дин Гьукуматди терактрин нетижада кьейибурун хизанриз, хасаратвилер хьайи ватандашриз куьмек гун патал 50 миллион манат пул чара авунва. Гьукуматдин резервдин фондунай и такьатар яшайишдин «Вири санал ала» фондуниз рекье твада. Телеф хьайибурун хизанриз гьардаз 1 миллион манат гуда. Хасаратвилер хьайи ватандашривни, хирерин заланвилелай аслу яз, куьмек агакьда.

Къейд ийин, Россиядин Президент Владимир Путинан башсагълугъвилин­ гафар адан пресс-секретарь Дмитрий Пескова раижна: «Президентди Да­гъус­­танда телеф хьайибурун мукьва-кьи­лийриз башсагълугъвал гузва, хасаратвилер хьайи вирибуруз куьмекда».

Мегьарамдхуьруьн райондин­ кьил Фарид Агьмедова вичин те­леграм-каналда хабар гайивал, мусибатдин вакъиайра телеф хьайи полициядин къуллугъчийрикай кьвед и райондай я: Муьгьуьдин Бутаев, РД-дин МВД-дин ГИБДД-ди­н ДПС-дин полкунин инспектор,­ полициядин младший лейтенант­ (Хъартас-Къазмайрин хуьр); Та­мир­­­лан Гьасан­бегов, Дер­бентдин ОМ­ВД-дин дознава­тель, полициядин младший лейтенант (Крка­рин хуьр).

Дагъустандин халкьди, вичиз­ хас тирвал, четин вахтара садвал, терроризмдиз ­ак­си яз тухузвай женгина рейсад­вал къа­лурзава. И сефердани агьа­лийри­ чпелай алакьдай куьме­кар гана. Хирер хьана, азарханай­риз ава­­­тай­буруз гьатта 10 йисан яшда­­ ­авай аялрини, яд, тIуьн тухуз­, ­куь­­мекарна. Мергьяматлувилин «Ин­­сан» фондни къерехда акъвазнач.

Дагъустанвийрин ватанпересвални жуь­­рэт­лувал алай вахтунда кьиле физвай СВО-дани успат хьанва. И женгерин гьерекатра игитвилин тIварцIиз (кьейидалай кьулухъ) сад лагьайди яз лайихлу хьайидини Дагъларин уьлкведин ватанэгьли тир…

25-июндиз РФ-дин Президент Владимир Путина Махачкъаладани Дербентда террористрин вилик пад кьур дагъустанвийриз шабагьар гунин гьакъиндай къарардал къул чIугуна.

ИкI, кешиш Николай Котельников (кьейидалай кьулухъ) Жуьрэтлувилин ордендиз лайихлу хьана.

Махачкъалада авай Свято-Ус­пенский кафедральный собордин къаравул (кьейидалай кьулухъ) — «Дирибашвиляй» медалдиз.

Шабагьар гунин гьакъиндай Сергей Меликова 23-июндиз тавакъу авунай.

Дирибашвал ва къуллугъдин буржидиз вафалувал къалурунай­ «Жуьрэтлувилин орден» 20 поли­цей­скийдиз (гьа жергедай яз Ма­хач­къаладани Дербентда телеф хьайи­бурузни) гана.  Мад 10 полицейскийдин жуьрэтлувал II дере­жа­дин­ «ВикIегьвиляй» медалдалди къейдна.

Махачкъалада ва Дербентда, террористрихъ галаз женг чIуг­вадайла, телеф хьайибурун хизанриз, багърийриз «Лезги газетдин» редакциядин коллективди башсагълугъвал гузва.

К. Ферзалиев