Уьлкведа ва дуьньяда

Хкажун ­теклифзава

РФ-дин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй хуьдай министерстводи 2025-йисуз агьалийриз яшамиш хьун патал чарасуз герек такьатрин агъа кIанин кьадар (прожиточный минимум) 17 733 манатдал кьван хкажун теклифзава. 2024-йисан кьадардив гекъигайла, им 14,8 процентдин гзаф я. Идакай, ведомстводин пресс-къуллугъдал асаслу яз, «Интерфакс» изданиди хабар гузва.

Кьилди къачуртIа, министерстводи­ алукьдай йисуз агьалийриз яшамиш хьун патал чарасуз герек такьатрин агъа кIа­нин кьадар икьван хкажун къалурнава:

кьилдин гьар са агьали патал (на душу населения) — 17 733 манат;

зегьметдиз къабил агьалияр патал — 19 329 манат;

пенсионерар патал — 15 250  манат;

аялар патал — 17 201 манат.

Министерствода къейдзавайвал, ПМ йисан къене икьван хкаж жеда: кьилдин гьар са агьали патал 2 280 манат, зегьметдиз къабил агьалияр патал 2 485 манат, пенсионерар патал 1 960 манат, аялар патални 2 212 манат.

Чешмеди кхьизвайвал, агьалийриз яшамиш хьун патал чарасуз герек та­кьат­рин агъа кIанин кьадар агьалийрин­ игьтияжрин гьахъ-гьисаб акъуддайла, фикирда кьазва. Идалайни алава яз, адан кьадардилай яшайишдин выплатайрин кьадарни аслу я. ПМ хкажунихъ галаз сад хьиз, аялар галай, агьвал хъсан тушир хизанриз гузвай выплатайрин, са жерге хилерай яшайишдин икьрардин ва гьакIни федеральный ва региональный дережада аваз пенсийрал алава хъийизвай пулдин такьатрин кьадарни артух жезва.

«Интерфакс» изданиди рикIел хкизвайвал, алай 2024-йисуз уьлкведа агьалийриз яшамиш хьун патал чарасуз герек такьатрин агъа кIанин кьадар икьван я:  кьилдин гьар са агьали патал — 15 453 манат; зегьметдиз къабил агьалияр патал — 16 844 манат; пенсионерар патал — 13 290 манат;  аялар патал — 14 989 манат.

Къайдадик квайди къейдна

РФ-дин хуьруьн майишатдин минис­терстводин пресс-къуллугъди хабар гузвайвал, АПК-дин са бязи суьрсетрин ахъай­­дай (отпускные) къиметар агъуз ават­­нава.

Кьилди къачуртIа, ведомстводин пресс-къуллугъди гъизвай делилралди­, уьл­кведин недай суьрсетдин базарда авай гьалар дурумлубур я, гуьзчивилик квай гзаф метягьрин ахъайдай къиметар инфляциядилай агъада ава. Абурукай са бязибурун къиметар, идалай са йисан­ ­виликан рекъемрив гекъигайла, ужуз хьанва.

Чешмедин малуматралди, 22-майдин делилралди, эхиримжи 12 вацран муддатда картуфар (- 8,8 процент), чичIекар (- 23,9 процент), гречихадин чIахар (- 15,2 процент), семечкайрин гъери (- 0,3 процент), шуькIуь яргъи кинияр (вермишель) (- 1,7 процент) ужуз хьанва. Идалайни гъейри, ведомстводин къейдерай малум жезвайвал, афнийрин, помидоррин, вечрен какайрин, шекердин къиметарни са тIимил агъуз аватнава.

Гьа са вахтунда гьаваяр чими хьуникди, адет хьанвайвал, якIун суьрсет маса къачудайбурун кьадарни артух жезва ва адан са бязи жуьреяр багьа хьанвайди виле акьазва. Ведомствода гьисабзавайвал, и карни йисан и вахтуниз хас лишан я.

Пуд вацралай

Бехтереван уьзуьрдикди начагъбурун сагъламвал мягькемар хъувун патал ишлемишдай дарман пуд вацралай акъудда. Идакай, РФ-дин здравоохраненидин министр Михаил Мурашкодин гафарал асаслу яз, «Интерфакс» изданиди хабар гузва.

Чиновникди къейд авурвал, дарман мукьвара регистрация авунва, адан клинический тежрибаяр кьиле тухунин кар давам жезва.

Чешмеди рикIел хкизвайвал, алай йисан апрелдин вацра уьлкведин здравоохраненидин министерствода хабар гайи­вал, Урусатда Бехтереван уьзуьрдикди начагъбурун сагъламвал мягькемар хъувун патал ишлемишдай дуьньяда сад лагьайди тир дарман регистрация авунай. Ведомстводин делилралди, клинический тежрибаяр кьиле тухудайла, и дарманди вич еке таъсирлувал авайди ва хатасузди тирди къалурнава.

Узбекистанди ракъурзава

Узбекистанди 2024-йисан эвел кьиляй 19-майдал кьван Урусатдиз емишринни салан майвайрин продукция ракъу­рунин кьадар 26 процентдин артухарнава. Идакай, Россельхознадзордин пресс-къуллугъдал асаслу яз, «Интерфакс» изданиди хабар гузва.

Чешмеди гъизвай делилралди, кьилди къачуртIа, винидихъ къалурнавай кьван вахтунда Узбекистанди Урусатдиз саки 156 агъзур тонн емишринни салан майвайрин продукция ракъурнава. Алатай йисан и муддатдив гекъигайла, им, винидихъ къейднавайвал, 26 процентдин гзаф я.

Ведомстводи гьакIни хабар гузвайвал, Узбекистандай гъизвай емишринни салан майвайрин продукциядин кьадар йисалай-суз 20-30 процентдин артух жезва, ада Урусатдиз гъизвай метягьрин умуми кьадардин гьисабдикай 10 процент тешкилзава.

150 агъзур кьван

«АвтоВАЗ»-ди 2024-йисуз Lada Vesta NG моделдин автомобилар акъудун 150 агъзурдал кьван артухарун фикирда кьунва. Идакай, Самарадин областдин гьукуматдин пресс-къуллугъдал асаслу яз, «Интерфакс» изданиди хабар гузва.

Чешмеди къейдзавайвал, Lada Vesta NG моделдин машинар тайин кьадар (серийно) акъудиз алай йисан мартдин вацра башламишнай. Шаз и жуьредин 75,1 агъзур автомобиль акъуднай.

Хабар гузвайвал, им автозаводди акъу­дай машинрин умуми гьисабдикай 20 процент я.  Пресс-къуллугъди  гъиз­вай делилралди, 2024-йисуз Lada Vesta NG акъу­дун, винидихъ къейднавайвал, 150 агъзурдал кьван хкажун фикирда ­кьунва.

Гьазурайди — Муса  Агьмедов