СтIал Сулейманан хтулдин суьгьбет

Сулейманакай кхьей зи са шиир чап авурла, Чахчарин хуьруьн мектебдин муаллим Бесбажиди ам шаирдин хтул Шамсиятал агакьарна. Гьа икI зун Шамсият бажидихъ галаз таниш хьана. Вичикайни чIехи бубадикай ада заз ихьтин суьгьбет авуна. 

— Зун дуьньядиз атайла, Сулейман буба  амачир. Ашкара тирвал, ам рикI чIехи, гъил ачух инсан тир. Лугьудайвал, гьукуматди гузвай пул хтайла, ада къенфетар къачуз къунши аялриз пайдай. Вичин мукьва инсанрин гуьгьуьл хадачир. Уьмуьрдин юлдаш Марият рагьметдиз фейила, ам Айна лугьудай дишегьлидал эвленмиш хъхьана, гьадахъ галазни гьуьрметлудаказ яшамиш хьана. Гьа девирда Айнадиз къизилдин сарар хъиянавай, гзафбурувай гьакIан сарарни хъиягъиз тежедайла. Ам вични гзаф хъсан дишегьли тир, аялри ам тахай диде тирди гьиссзавачир.

Сулейман бубадизни Марият­ дидедиз пуд гадани кьве руш авай: Мегьамед-Юсуф, Мирзе-Юсуф, Шейрихан, Мусаиб, Зубаржа­т. Зун  Мегьамед-Юсуфан руш я. Заз вичел чIехи дидедин тIвар эхциг хъувур чIехи вах Мариятни авай. Мирзе-Юсуф ими дяведай хтайдалай гуьгъуьниз рагьметдиз фена. Адаз сифтегьан уьмуьрдин юлдашдикай кьуд руш, кьвед лагьай юлдашдикайни кьве гадани са руш хьана. И руш, Лидия Стальская, виридаз шаирдин кIвалин-музейдин директор хьиз чида.

Малум тирвал, шаирдин кьве гада дяведай хтанач. Зи буба Ме­гьамед-Юсуф Керчь шегьердин патарив, Мусаиб Сталинград патал женгера телеф хьана. Буба дяведиз фидайла, зун пуд йиса авай аял тир. За  хуьре школада, ахпа­ педучилищеда, адалай кьулухъ Да­гъустандин пединститутда кIелна. 1958-йисуз зун эвленмиш хьана, 1960-йисуз  кIвалахиз эгечIна. 50 йи­салайни гзаф за муаллимвал авуна, абурукай 35 йисан къене школадин директордин­ къуллугъ тамамарна. Зун Дагъус­­тандин ла­йихлу муаллим я, кIвалахда хьайи агалкьунрай заз медаль, са шумудра райондин ва республикадин гьуьрметдин грамо­таяр ганай. Зун ДАССР-дин Верховный Советдин депутатвилиз хкянай, закай Верховный Советдин президиумдин членни хьанай.

Пединститутда кIелдай йисара зун Расул Гьамзатован хизандихъ галаз таниш хьана. 1969-йисуз Москвада кьиле фейи Сулейман бубадин 100 йисан юбилейдин шадвилерик Расул Гьамзатов кьиле авай гьукуматдин делегациядик кваз зунни фенай. Колонный залда хьайи мярекатда зун президиумда ацукьарнай. Заз гафни гана, зун рахунни авунай. Ахпа зал инсанар алтIушнай. Гьакъикъатдани куьн СтIал Сулейманан хтул яни? Гардан кьадайди гьим я, автограф кIандайди гьим я. Чи делегацияди са гьафтеда «Россия» мугьманханада ял янай.

Мад вуч хълагьин? Кьисмет хьана, зи уьмуьр Чахчарин хуьре фена. Захъ кьуд аял, кьве гадани кьве руш хьана. Виридахъ чпин кIвал-югъ ава, чпивай жедайвал зегьмет чIугвазва, хизанар хуьзва. Зи рикI тIарна, веледрикай сад фад рагьметдиз фена. Зи хтуларни птулар чIехи жезва. Аквазвайвал, жув кIвалахрик кумач, зиди гила ял ядай девир я.

Мариян  Бугаева