«2023-йисуз агьалияр кIвалахдал акъвазуниз талукь яз «Россияда кIвалах. Мумкинвилерин вахт» лишандик кваз кьиле тухвай Вирироссиядин 1-мекерада 700-далай виниз дагъустанвийриз кIвалахдай чкаяр жагъана. ЦIи лагьайтIа, и серенжемдин сергьятар мадни гегьеншарнава. Республикадин меркезда хьиз, ам чIехи 13 райондани кьиле тухун пландик кутунва. ИкI, кьве паюникай ибарат тир мекера апрелдин ва июндин варцара кьиле фида». Идакай Махачкъалада «Дагъустан» РИА-дин конференц-залда кьиле фейи гуьруьшдал Дагъустандин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй вилик финин министр Мурад Къазиева малуматар гана.
Вирироссиядин мекерадин 1 пай Махачкъала ва Каспийск шегьеррин агьалияр патал меркезда 5-апрелдиз нисинин сятдин 1-даз, «Россия — зи тарих» тарихдин паркуна ва 12-апрелдиз нисинин сятдин 2-даз «Время перемен» яшайишдин кафеда кьиле тухудайвал я. Мекерадин федеральный дережадин, яни кьвед лагьай пай 28-июндиз кьиле фида.
Мекеради неинки са чи республикада, гьакI Россиядин вири регионра, гьа гьисабдай яз цIийи регионрани кIвалахдал акъваздай мумкинвал гузва. Кьилди къачуртIа, республикадин кIвалах теклифзавайбуру 1500-далай виниз, федеральныйбуруни 10 агъзурдалай виниз кIвалахдай чкаяр теклифда.
— Вирироссиядин мекера гьа са вахтунда чи уьлкведин вири регионра кьиле тухуда. ЧIехи и серенжемди — кIвалах теклифзавайбурни кIвалах жагъурзавайбур санал кIватIда. Уьлкведин чIехи компанийрини вакансияр ва кIвалахдин рекьяй винелди хкаж жедай мумкинвилер теклифда. Мекерадин сергьятра аваз, кIвалах жагъурзавай ксаривай са шумуд работодателдихъ, гьа гьисабдай яз чи республикадилай къецяй тирбурухъ галазни суьгьбет кьиле тухудай, гьа са вахтунда, кIвалахдал акъвазайла, гьукуматдин патай агакьдай куьмек, кIвалахдин шартIар ва ихьтин амай месэлаярни чкадал виликамаз чирдай мумкинвал жеда, — хабар гана министрди.
Адан гафарай мадни малум хьайивал, мекерада, кIвалахдихъ къекъвезвайбурулай гъейри, студентривай, школьникривай ва абурун диде-бубайривайни иштиракиз жеда. И кар патал абуру, патав гвай агьалияр кIвалахдалди таъминардай центрадиз фена ва я «Работа России» порталда (ифей линиядиз зенгна), арза гун герек я.
— Эгер школада чIехи классра кIелзавай аялдиз, гзафбурун рикI алайвал, вичикай духтур, военный жедатIа чизвачтIа, ахьтинбуруз чна мекерадиз атун теклифзава. ГьикI хьи, ачух и майданди абуруз авай кьван пешейрихъ галаз мукьувай таниш жедай, рикIик гьим акахьдатIа чирдай мумкинвал гузва, рикIиз кIани пеше хкягъунин карда абуруз куьмекда. Са гафуналди, мекера неинки работодателри кIвалах теклифзавай, гьакIни алай аямдин кIвалахдалди таъминардай къуллугърин мумкинвилерихъ галазни танишардай ачух майдан я, — лагьана министрди.
Мурад Къазиева къейд авурвал, мекерада профориентациядин, чирвилер гудай идарайрин майданрини кIвалахда. Анрал пешекарвал гьикI хкаждатIа ва я алай аямда игьтияж авай пешедай чирвилер гьикI къачудатIа суьгьбетда. Гьаниз килигна, мекерада школада кIелзавай аялривай, студентривай, абурун диде-бубайривай хьиз, кIвалах дегишардай ният авай ва гьакIни кIвалахдин рекьяй виликди физ кIанзавай ксаривайни иштиракиз жеда.
— Мекерадин сергьятра аваз, чирвилериз талукь яз къуллугърин майдандал гьихьтин пешейрай чирвилер къачуз жедатIани танишарда, яни са жерге пешейрай чирвилер къачун теклифда. Гьа гьисабдай яз, «Демография» милли проектдин сергьятра авазни къачуз жедай пешейрик акатзава: ширинлухар гьазурдайди (кондитер), ашпаз, медсестра, дерзичи, веб-программист, дерлекчи, белед-экскурсовод, электрогазосварщик ва масабур, — алава хъувуна ада.
Мугьмандин гафарай малум хьайивал, инженервилин ва рабочий вири пешейрин сагьибрихъ, гьакIни ашпазвиле, ширинлухар гьазурдай, туризмдин хиле зегьмет чIугвадай ксарихъ алай вахтунда еке игьтияж ава. Машинар ремонтдай хъсан устIаррин кьадарни тIимил я.
Виликамаз авай делилралди, мукьвара кьиле тухудай мекерада, яни Вирироссиядин мекерадин 1-паюна, чи уьлкведин жуьреба-жуьре регионра зур миллиондилай артух агьалийри иштиракун гуьзлемишзава. Дагъустанда лагьайтIа, 10 агъзур касдилай виниз. Ихьтин серенжем гьар йисуз кьиле тухун пландик кутунва.
Рагнеда Рамалданова
