Ван авуна
Зун «Лезги газетдин» 2023-йисан 52-нумрадиз акъатай Дашдемир Шерифалиеван «Ахцегьар шегьердиз элкъуьрда» макъаладихъ галаз таниш хьана. Ахцегь райондин кьил Абдул-Керим Палчаева районэгьлийрихъ галаз тухвай ачух эфирдин нетижада малум хьайивал, регьберди райондин са кьадар мектебар ремонт хъувунин, агьалияр хъвадай целди тамамвилелди таъминарунин, гьа и мукьвара 1500 касдивай ацукьиз жедай чIехи спорткомплекс ачухунин, Ахцегьа 400 аялдиз чкаяр жедай мектеб-интернат эцигунин, рагьметлу шаир Хуьруьг Тагьиран тIварцIихъ галай ял ядай багъ гегьеншарунин ва ихьтин маса метлеблу кIвалахар кьилиз акъудунин везифаяр вичин вилик эцигнава. Ибур райондин агьалияр патал эвелни-эвел герек кIвалахар я.
ЦIийи багълар кутунин жигьетдай Мегьарамдхуьруьн, СтIал Сулейманан районрив гекъигайла, Ахцегь район гзаф кьулухъ галама. ЦIийи багълар кутун патал Ахцегьа са шумуд касди субсидияр къачуна, анжах такьатар къачур ксари и кIвалах кьилиз акъуднач.
Совет гьукуматдин вахтунда Гъурун кIамалай Ахцегьрин ГЭС-див агакьна майданра экIя хьайи ичин, чуьхверрин, хутарин, машмашрин багъларин мулкар къе хам чилиз элкъвенва. Алатай йисара Ахцегьа цIийи багълар арадал хкуникай фикирдай гьич са касни районда хьанач.
Къурукаларин хуьруьн агьалийрин дуланажагъдин шартIар гьикI дегишарна кIандатIа, гьадакай ихтилат физвай макъалада къалурнайтIа, пара хъсан тир. Алай вахтунда Къурукаларин хуьре 200-дав агакьна майишатар хьанва, гьар кIвале 2-3 хизан яшамиш жезва. Къенин юкъуз и хизанриз цIийи кIвалер эцигдай чилер хуьре авач. Вучиз лагьайтIа, 1990-йисуз Ахцегьрин илимдинни ахтармишунрин станция чукIурна, гьа йисалай и чилер Дагъустандин НИИСХ-дин (Ф.Кисриеван тIварцIихъ галай Дагъустандин хуьруьн майишатдин илимринни ахтармишунрин институт, ФГБНУ) балансдал ала ва и мулкарихъ иеси авач. 1990-йисалай 2024-йисалди тIвар кьунвай илимринни ахтармишунрин институтдин къуллугъчийри илимдин гьич са кIвалахни тухванач. А чIавалай инихъ и чилер Ахцегьрин хуьруьн советдин балансдал эхцигунизни райондин кьилери гьич са фикирни ганач. И федеральный чилер райондин кьилеривай Дагъустандин Гьукуматдин куьмекдалди вахчуз жедай, амма гьялиз жедай и месэладик 34 йисан муддатда садани кьил кутунач.
Алай вахтунда райондин кьиле авай Абдул-Керим Палчаева и месэладал фикир желбнайтIа, хъсан тир. А чилер кIвалер эцигун патал Къурукаларин жегьилриз ганайтIа, гьахълу кар жедай. Алай вахтунда и хуьр газдалди таъминарунин месэладикайни са хабарни авач. Гьа са вахтунда 13 километрдин яргъа авай Смугъулрин хуьруьв газ агакьна са шумуд йис я. Са шакни алач, газдалди таъминаруни халкьдин дуланажагъ акваз-такваз хъсанвилихъ элкъуьрда.
Райондин виликан машгьурвал арадал хкунин карда гъиле кьунвай вири месэлайрик райондин регьберди Къурукаларин месэлаярни кутунайтIа, пара хъсан жедай.
А. Агьмедагъаев,
хуьруьн майишатдин илимрин кандидат,
РД-дин хуьруьн майишатдин лайихлу къуллугъчи