Халкьдиз къуллугъай кас

Къурушвийрикай рахадайла, хуьруьн тарих рикIел къведа. Гьар са къурушви вичин баркаллу гел тваз алахъзава. А гелер акьалтзавай несилдини давамарда. Хуьруьнвийри гьамиша дамах авур, гьар садаз чешне хьайи рагьметлу­  Бекуьров Бедредин Жамаловичан тIвар­­ни гьа жергейрик акатзава. Адан уьмуьрдин­ рехъни регьятди хьанач. 1939-йисан 1-ян­­вардиз дуьньядал атай адан аялвал акьалтIай четин девирдал­ ацалтна. Вирида хьиз, мал-хеб хуьз, кIва­ле куьмекар гуз, алакьдай кIвалахар ийиз, кьил хвена.

1953-йисуз Бекуьроврин хизан Хасавюрт райондиз куьч хьана. Пуд йисалай  Бедредина 10-класс агалкьунралди куьтягьна. КIелиз фидай мумкинвилер авачирвиляй ам хайи К.Марксан тIварунихъ галай колхозда чуьлдин бригададин звеновод яз кIвалахиз амукьна. Абурун бригадади а йисара гьажибугъдайрин кьакьан­ бегьерар къачунай. Зегьметдин акъа­­жун­ра гъалибчи хьуниз килигна, комсомолдин Хасавюрт райкомди Бекуьров Бед­рединаз Гьуьрметдин грамота, хурудал алкIурдай значок ва столдал эцигдай сят савкьат яз ганай.

Гуьгъуьнлай Бедредин Дагъустандин­ хуьруьн майишатдин институтдин экономикадин факультетдик экечIна, 1967-йисуз ада анаг яру дипломдалди акьал­тIар­на. Гьеле кIелдай йисара ада общественный кIвалахар ийизвай, ам институтдин комсомолдин тешкилатдин секретарь хьана. «К.Марксан тIварунихъ галай гзаф хилерин колхозда зегьметдин кIвалах тешкилун» темадай дипломдин кIвалах ада хайи хуьруьн культурадин дворецда  вири хуьруьнвийрин вилик хвенай.

Дипломдин кIвалахдиз чкадал атана къимет гун сифте сеферда ийизвай кар тир. Атанвай госэкзамендин комиссиядин  членри а кIвалахдиз еке къимет гана ва ам «вадалди» кьабулнай.

Институт куьтягьай Б.Бекуьров Хасавюрт райондин сельхозуправленидиз кьилин экономист яз рекье туна. Ада ана сек­ретарвилин везифаярни тамамарнай. Ам лап хъсан пешекар-экономистни тир. 1972-йисуз Хасавюрт райондин райисполкомдин секретарвиле кIвалахзавай рагьметлу Гьасен Балатов министррин совет­рин инструкторвилиз хутахайла, адан чкадал Бедредин Жамалович теклифнай ва 1980-йисалди ада гьа къуллугъдал намуслудаказ зегьмет чIугунай. Б.Бекуьров Да­гъустандин шегьерринни районрин сек­­ретаррин арада кар алакьдай, вичин кIвалах чидай кас яз къалурнай. Гьаниз килигна, 1978-йисуз КПСС-дин ЦК-дин, СССР-дин Министррин Советдин къарарралди «1977-йисан социалистический акъажунра гъалибчи» лишандиз лайихлу хьанай.

1980-йисара Бедредин Жамалович КПСС-дин Хасавюрт райкомдин тешкиллувилин отделдин заведующийвиле тес­тикьарнай ва  райкомдин бюродин членвилени хкянай. Гьа йисара райкомдин кIва­лахар гьикI кьиле тухузвайтIа, ада рикIел хкидай: «Райкомдин тешкиллувилин отдел амай отделрилай гзаф жавабдарвилинди тир. А отделда пленумриз, бюродин заседанийриз, совещанийриз гьазурвилер аквадай, докладар кхьидай, кьабулзавай къарарар гуьзчивилик кутадай, райкомдиз атай чарариз, арзайриз жавабар гудай.

Уьлкве патал четин 90-йисара Бед­редин Жамалович хьтин савадлу пешекар кIвалах авачиз амукьнач. 1998-йисан июлдин вацра Хасавюрт шегьердин администрациядин кьил С.Умаханова Б.Жа­малович кIвалахал кьабулна. Гьа йикъа­лай 2006-йисан эхирдалди Бекуьрова Ха­савюрт шегьердин администрацияда кIва­лахна – ина ам чпин муаллим хьиз кьабулнавай. Саки цIуд йисуз ада вичин везифаяр чешнелудаказ тамамарна.

Бекуьров Бедредина, гьина хьана­тIани­, намуслувилелди кIвалахна. И га­фа­рин­ гьахълувал адаз ганвай лайихлу тIва­­рарини шабагьри тестикьарзава:  «1977-йисан социалистический акъажунрин  гъалибчи»,  «Зегьметдин ветеран» (1987), Дагъустандин Госсоветдин, Халкьдин Собранидин Председателдин къулар алай гьуьрметдин чарар, «Муниципальный къуллугъдин лайихлу къуллугъчи»,  хейлин орденарни медалар.

Бедредин Жамалович начагъ тирла­, зун адал кьил чIугваз фенай. Вичи кIва­лахай йисарикай кьве гаф лугьун тIа­ла­байла, ада ихьтин суьгьбет авунай:

«Зун кIвалахда ихьтин дережайриз хкажайбур куьн я, зун гьамиша куь векил­ хьана. Зун жуван хуьруьнвийриз жувалай­ алакьдай куьмекар гуз чалишмиш хьайи кас я. Квез лап хъсандиз чизва, Советрин девирда кIвалер эцигдай материалар, машинар, мотоциклияр ва маса­ шейэр кьит тир. Абур вири райисполкомди пайзава­й. За, жуван къуллугъдикай, танишвилери­кай менфят къачуна, хуьруьнвийрин тIа­лабунар кьилиз акъуднай. Милициядин­ жергейра къуллугъ ийиз­ физвайбуруз партиядин райкомдин патай направление­ чарасуз герек тир. Зун себеб хьана, гзаф къурушвийри – зи хуьруьнвийри алай вахтунда кIвалахзава, бязибурукай полковникар, чIехи офицерар хьанва, чIехи къуллугърал ала. Абуру неинки са Дагъус­танда, гьакI Россиядин маса регионрани халисан къурушвийри  хьиз къуллугъзава. Эхирдайни лугьуз кIанзава: азиз хуьруьнвияр, заз гьамиша  куьн сагъ яз, кIубан яз, рикIер шад яз акуна кIанзава. Гьи­кьван хуьр аваданлу, масабуруз – къуншийриз чешнелу яз хьайитIа, гьакьван­ зун шад я. За гьамиша жуван жемятдал дамахна…».

Жемият патал гзаф крар авур  ватан­перес, инсанперес Бекуьров­ Бедредин Жамалович 2015-йисан 27-ап­релдиз кечмиш хьана. Къурушрин баркаллу тарихда ада вичин дерин гел тунва. Аллагьди рагьметрай вичиз. Ахьтин инсанар халкьдин рикIера гьамиша амукьда.

Виридаз вун чешне хьанай,

Марифатдин чешме хьанай,

Чирвилерин дегьне хьанай,

Шалбуз дагъ хьиз, кьил тик кьунай,

Рехне квачиз на уьмуьрда

Баркаллу рехъ давамарнай.

Гьажи Къазиев